MTP - Pedagogika społeczna - wykład

obowiązkowe

Celem wykładów jest zapoznanie osób studiujących ze specyfiką i problematyką pedagogiki społecznej, jej podstawami teoretycznymi oraz współczesnym dyskursem jej dotyczącym, a także analiza najważniejszych środowisk wychowawczych i problemów społeczno-edukacyjnych współczesnego świata.

Pedagogika społeczna, zajmując się relacją człowiek-wychowanie-środowisko, ma na celu zarówno diagnozę środowiskowych uwarunkowań procesów wychowania i rozwoju, podnoszenie poziomu intencji wychowawczych w środowisku życia, jak i organizowanie instytucji/środowisk wychowania o charakterze profilaktycznym oraz kompensacyjnym.

Tematyka zajęć obejmuje: wybrane zagadnienia z dziejów pedagogiki społecznej (geneza, kształtowanie się i rozwój tej dyscypliny; twórczynie i twórcy pedagogiki społecznej); główne pojęcia (środowisko wychowawcze, siły ludzkie, profilaktyka, kompensacja, opieka, pomoc, ratownictwo, wsparcie społeczne); metody pracy społeczno-wychowawczej; główne środowiska wychowawcze: rodzina, szkoła, grupa rówieśnicza, środowisko lokalne (struktura, funkcje, przemiany); wybrane problemy społeczno-edukacyjne współczesności.

Literatura polecana:

S. Kawula (red.), Pedagogika społeczna. Dokonania-aktualność-perspektywy, Toruń 2003.

A. Radziewicz-Winnicki, Pedagogika społeczna, Warszawa 2008.

M. Cichosz, Polska pedagogika społeczna w latach 1945 – 2003, T. 1-2; Toruń 2004.

M. Cichosz, Pedagogika społeczna. Zarys problematyki, Kraków 2015.

H. Radlińska, Pedagogika społeczna, Warszawa 1961.

A. Kamiński, Studia i szkice pedagogiczne, Warszawa 1978.

Encyklopedia pedagogiczna XXI w. pod red. T. Pilcha, Warszawa 2009.

T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie, Warszawa 1995.

Po zakończeniu kursu osoby studiujące będą:

W zakresie WIEDZY - znały i rozumiały:

1. genezę i najważniejsze etapy rozwoju ped. społ. w Polsce (K_W01);

2. podstawowe pojęcia pedagogiki społecznej (m.in. środowisko, środowisko wychowawcze, siły ludzkie, empowerment, kapitał społ., opieka, pomoc, ratownictwo, wsparcie, profilaktyka, kompensacja) (K_W01);

3. najważniejszych przedstawicieli/lki pedagogiki społecznej w Polsce oraz ich wkład w rozwój tej subdyscypliny (K_W01);

4. przedmiot i specyfikę pedagogiki społecznej jako subdyscypliny pedagogicznej (K_W02);

5. rolę i zadania pedagogiki społecznej w kontekście współczesnych przemian społecznych (w wymiarze lokalnym i globalnym) (K_W02);

6. formy pracy społeczno-wychowawczej (opieka, pomoc, ratownictwo/interwencja kryzysowa, wsparcie) wraz z praktycznymi przykładami takich działań (K_W05);

7. pojęcie sił ludzkich, zasadę podmiotowości i pomocniczości oraz ich znaczenie dla rozwoju samodzielności i sprawczości (K_W05);

8. wybrane przemiany społ.-kulturowo-środowiskowe (np. globalizacja, mobilność społeczna, zróżnicowanie kulturowe, zmiana klimatu) oraz ich wpływ na procesy wychowawcze, funkcjonowanie rodziny i edukacji (K_W07).

W zakresie UMIEJĘTNOŚCI - potrafiły:

1. Wyjaśnić kluczowe pojęcia pedagogiki społecznej (np. środowisko wychowawcze, wychowanie, siły ludzkie, pomoc, opieka, wsparcie, rodzina, środowisko lokalne, grupa rówieśnicza etc.) w odniesieniu do wybranych podejść teoretycznych (K_U01).

Pisemne kolokwium zaliczeniowe obejmujące treści z wykładów.