Polish literature of 1945-1989

Zajęcia służyć mają głębokiej i wszechstronnej problematyzacji procesów historycznoliterackich zachodzących w omawianym okresie, sprzyjać wyeksponowaniu zasadniczych przemian w liryce, epice i dramacie oraz nawiązaniu twórczego dialogu z tradycją.

Przedmiotem zainteresowania będą również problemy ewolucji idei oraz motywów literackich.

Zajęcia mają ułatwiać nie tylko zrozumienie, porządkowanie i syntetyzowanie literatury omawianego okresu, lecz także pobudzać do refleksji, która sytuuje na pograniczu literaturoznawstwa, antropologii i filozofii, wskazywać obszary problemowe domagające się nowych rozstrzygnięć oraz przygotować studentów do samodzielnego pogłębiania wiedzy w tym zakresie.

Zajęcia mają za zadanie zaprezentowanie kluczowych problemów historycznoliterackich, które omawiane będą nie tylko teoretycznie, lecz także na przykładach tekstów poetyckich, prozatorskich i dramatycznych powstałych w latach 1945-1989.

Tematami kolejnych zajęć staną się między innymi takie zagadnienia jak:

- grupy literackie oraz ich typy i przedstawiciele w literaturze polskiej 2. połowy XX wieku;

- główne nurty poezji i prozy lat 1945-1989 omówione na wybranych przykładach;

- przemiany form dramatycznych w latach 1945-1989 omówione na wybranych przykładach;

- literatura polska wobec wojny i okupacji zaprezentowana na wybranych przykładach;

- wpływ czynników zewnątrzliterackich na procesy rozwojowe literatury polskiej 2. połowy XX wieku;

- literatura wysoka wobec konwencji literatury popularnej oraz wpływów kultury masowej;

- najważniejsze dyskusje krytycznoliterackie lat 1945-1989 omówione na wybranych przykładach;

- literatura piękna wobec historii idei.

Celem ćwiczeń jest przegląd wybranych prądów, konwencji literackich, gatunków, stylów i tematów charakterystycznych dla literatury polskiej okresu 1945-1989.

Zajęcia służyć mają głębokiej i wszechstronnej problematyzacji procesów historycznoliterackich zachodzących w omawianym okresie, sprzyjać wyeksponowaniu zasadniczych przemian w liryce, epice i dramacie oraz nawiązaniu twórczego dialogu z tradycją.

Przedmiotem zainteresowania będą również problemy ewolucji idei oraz motywów literackich.

Zajęcia mają ułatwiać nie tylko zrozumienie, porządkowanie i syntetyzowanie literatury omawianego okresu, lecz także pobudzać uczestników do refleksji nad znaczeniem literatury współczesnej i badań historycznoliterackich w kulturze. Wskazywać powinny obszary problemowe domagające się nowych rozstrzygnięć oraz przygotować studentów do samodzielnego pogłębiania wiedzy w tym zakresie.

Literatura polska lat 1945-1989

Lektury obowiązkowe

1. Antologia: Kolumbowie i współcześni. Antologia poezji polskiej po roku 1939, opr. A. Lam (1972)

2. Andrzejewski Jerzy, Bramy raju lub Ciemności kryją ziemię.

3. Andrzejewski, Miazga

4. Barańczak Stanisław, wybór wierszy.

5. Białoszewski Miron, Pamiętnik z powstania warszawskiego

6. Białoszewski Miron, wybór wierszy.

7. Borowski Tadeusz, wybór opowiadań.

8. Brandys Kazimierz, Wariacje pocztowe.

9. Buczkowski Leopold, Czarny potok.

10. Dąbrowska Maria, Życie moje cudowne.

11. Gałczyński Konstanty I., wybór wierszy.

12. Gombrowicz Witold, Dziennik 1953–1956

13. Gombrowicz Witold, Kosmos.

14. Grochowiak Stanisław, wybór wierszy.

15. Grynberg Henryk, Żydowska wojna.

16. Herbert Zbigniew, wybór wierszy.

17. Herling-Grudziński Gustaw, Inny świat.

18. Hłasko Marek, Pierwszy krok w chmurach.

19. Iwaszkiewicz Jarosław, wybór wierszy.

20. Julian Stryjkowski, Głosy w ciemności lub Austeria.

21. Kapuściński Ryszard, Cesarz lub Imperium.

22. Konwicki Tadeusz, Kalendarz i klepsydra

23. Kuśniewicz Andrzej, Król Obojga Sycylii lub Lekcja martwego języka.

24. Lem Stanisław, Solaris lub Fiasko.

25. Lipska Ewa, wybór wierszy.

26. Lipski Leo, Piotruś.

27. Mackiewicz Józef, Droga donikąd

28. Miłosz Czesław, Dolina Issy.

29. Miłosz Czesław, wybór wierszy powojennych.

30. Miłosz Czesław, Rodzinna Europa.

31. Mrożek Sławomir, jeden dramat do wyboru (poza Tangiem).

32. Myśliwski Wiesław, Kamień nas kamieniu lub Widnokrąg.

33. Różewicz Tadeusz, wybór wierszy

34. Różewicz Tadeusz, jeden dramat do wyboru.

35. Szymborska Wisława, wybór wierszy.

36. Wojdowski Bogdan, Chleb rzucony umarłym.

37. Zagajewski Adam, wybór wierszy.

Lektury dodatkowe (5 pozycji do wyboru)

1. Bobkowski Andrzej, Szkice piórkiem, t. I

2. Gombrowicz Witold, Pornografia.

3. Gombrowicz Witold, Trans-Atlantyk.

4. Haupt Zygmunt, wybór opowiadań

5. Zbigniew Herbert, Barbarzyńca w ogrodzie (dwa eseje)

6. Hłasko Marek, Piękni dwudziestoletni.

7. Iwaszkiewicz Jarosław, Książka moich wspomnień.

8. Jastrun Mieczysław, wybór wierszy.

9. Konwicki Tadeusz, Bohiń albo Kompleks polski, albo Sennik współczesny

10. Krzysztoń Jerzy, Obłęd.

11. Kuncewiczowa Maria, Fantomy albo Natura.

12. Lem Stanisław, Wysoki Zamek lub Kongres futurologiczny.

13. Malewska Hanna, Apokryf rodzinny.

14. Miłosz Czesław, Ziemia Ulro albo Zniewolony umysł.

15. Mrożek Sławomir, wybór opowiadań.

16. Nowak Tadeusz, A jak królem, a jak katem będziesz albo Diabły.

17. Nowakowski Marek, Książę nocy albo Raport o stanie wojennym

18. Parnicki Teodor, Tylko Beatrycze.

19. Poświatowska Halina, wybór wierszy.

20. Redliński Edward, Konopielka.

21. Rudnicki Adolf, Złote okna.

22. Rudnicki Adolf, Krakowskie Przedmieście pełne deserów.

23. Rymkiewicz Jarosław Marek, Czym jest klasycyzm: manifesty poetyckie.

24. Rymkiewicz Jarosław Marek, wybór wierszy.

25. Stachura Edward, wybór wierszy.

26. Stempowski Jerzy, Eseje dla Kassandry (dwa eseje)

27. Stryjkowski Julian, Sen Azrila.

28. Strzelecki Jan, Próby świadectwa.

29. Świrszczyńska Anna, Jestem baba

30. Twardowski Jan, wybór wierszy.

31. Tyrmand Leopold, Dziennik 1954.

32. Vincenz Stanisław, Rocznice Gandhiego

33. Wojaczek Rafał, wybór wierszy.

34. Wyka Kazimierz, Życie na niby. Pamiętnik po klęsce.

Wiedza:

- Student orientuje się w dynamice rozwoju procesu historycznoliterackiego, zna tematy i idee pisarskie ze szczególnym uwzględnieniem twórców współczesnej literatury polskiej.

Umiejętności:

- Student czyta, interpretuje i analizuje teksty literackie, uwzględniając kontekst historyczny, kulturowy oraz teksty o charakterze naukowym.

- Ma pogłębioną umiejętność krytycznego spojrzenia na proces historycznoliteracki i właściwego sytuowania w nim różnych zjawisk społeczno-kulturowych.

Kompetencje społeczne:

- Student jest świadomy posiadanej przez siebie wiedzy i zna zakres nabytych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju.

- Student ma dogłębną świadomość znaczenia europejskiego i narodowego dziedzictwa kulturowego dla rozumienia wydarzeń społecznych i kulturalnych.

Student oceniany jest systematycznie na podstawie obecności i aktywności na zajęciach. Oceny zakresu wiedzy studenta dokonywane są za pomocą sprawdzianów pisemnych / egzaminów i kolokwiów ustnych / sprawdzania prac semestralnych i rocznych. Kryteria oceny obejmują wiedzę merytoryczną (historycznoliteracką), umiejętności interpretacyjne, umiejętności formułowania wypowiedzi (ustnej i pisemnej) oraz ogólną orientację w kulturze XX wieku.