Old Literature Texts – a Contextual Analysis

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z możliwościami zastosowania analizy kontekstowej jako metody przydatnej do rozpoznania i opisu związków literatury polskiej od średniowiecza do czasów najnowszych z wybranymi tekstami z literatur innych kręgów językowych oraz relacji tejże literatury z innymi sztukami i dyskursami (w szczególności zaś z dyskursem filozoficznym).

Celem zajęć jest zaprezentowanie słuchaczom możliwości związanych z zastosowaniem analizy kontekstowej jako metody umożliwiającej rozpoznanie i opis relacji literatury od średnowiecza do czasów najnowszych z wybranymi tekstami z literatur innych kręgów językowych oraz związków tejże literatury z innymi sztukami i dyskursami (w szczególności zaś z dyskursem filozoficznym). Zajęcia ułatwiać mają studentom rozumienie literatury polskiej wszystkich epok w sposób pogłębiony i ukazywać ją nie tylko jako formującą się w procesie międzynarodowej transmisji tematów, form i estetyk, lecz także jako wchodzącą w zróżnicowane pod względem funkcjonalnym relacje z innymi sztukami i dyskursami. Studenci zapoznają się z propozycjami typologii kontekstów. Dyskutowane będą również problemy doboru i ekwiwalencji kontekstów w procesie badawczym oraz kształcona umiejętność identyfikacji wyznaczników kontekstu w tekstach literatury polskiej wszystkich epok. Słuchacze podczas zajęć zyskują także zdolność odróżniania relacji intertekstualnych od relacji kontekstowych. Zajęcia służyć będą ponadto wskazaniu (związanych z potrzebą ukontekstowienia rodzimych zjawisk literackich) obszarów problemowych, które domagają się nowych rozstrzygnięć oraz przygotowaniu studentów do samodzielnego pogłębiania wiedzy w tym zakresie.

Literatura teoretyczna (obowiązkowa), wprowadzająca w problematykę zajęć:

1) J. Bartmiński, Kontekst założony, historyczny czy kreowany [w:] Polska genologia lingwistyczna, pod. red. D. Ostaszewskiej i R. Cudaka, Warszawa 2008.

2) J.B. Corsitius, Literatura jako kontekst [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, pod red. H. Janaszek-Ivanićkovej, Warszawa 1997.

3) H. Markiewicz, Zakres i podział literaturoznawstwa porównawczego, [w:] Nowe przekroje i zbliżenia. Rozprawy i szkice z wiedzy o literaturze, Warszawa 1976, s. 5-19.

4) Ż. Nalewajk, Problematyka kontekstów i metod badań w komparatystyce, "Tekstualia" 2012, nr 4 (31), s. 51-65.

5) R. Nycz, Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy [w:] idem, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1995.

6) J. Puzynina, Kontekst a rozumienie tekstu [w:] Polska genologia lingwistyczna, pod. red. D. Ostaszewskiej i R. Cudaka, Warszawa 2008.

Podczas zajęć student ugruntowuje umiejętność refleksji historycznej nad tekstami literackimi oraz nabywa kompetencję związaną z analizowaniem literatury polskiej w kontekście szerszym niż narodowy i literacki. Systematycznie doskonali zdolność posługiwania się analizą kontekstową jako metodą badań porównawczych. Zapoznaje się z ważnymi tekstami (zaczerpniętymi z literatury polskiej i z literatur innych kręgów językowych). Uczy się odróżniać metody i problemy właściwe historii literatury XX i XXI wieku od metod i problemów charakterystycznych dla komparatystyki. Zaznajamia się z wybranymi, wartościowymi merytorycznie pracami z tej dziedziny. Utrwala sobie terminologię ugruntowaną w badaniach komparatystycznych oraz terminologię stosowaną w badaniach historycznoliterackich, pogłębia kompetencję posługiwania się tymi pojęciami ze zrozumieniem. Zyskuje umiejętność napisania pracy zaliczeniowej, której celem jest przebadanie metodą analizy kontekstowej wybranego tekstu literackiego napisanego w jedej z epok (od średniowiecza po czasy najnowsze). Uczy się odróżniania kontekstów od intertekstów, dostrzegania i wskazywania problemów wspólnych dla tekstów przynależnych do różnych literatur narodowych omawianego okresu, potrafi także wskazać istotne różnice pomiędzy nimi oraz opisać ich specyfikę, a także zidentyfikować teksty otwierające się na dialog z innymi dyskursami (w szczególności zaś z dyskursem filozoficznym) i sztukami. Student nabywa umiejętność formułowania dostrzeżonych problemów w postaci tematu badawczego. Rozumie potrzebę rozwijania badań prowadzonych metodą analizy kontekstowej dla rozumienia literatury i kultury polskiej oraz docenia znaczenie rezultatów poznawczych wynikających z dążenia do integracji wiedzy.

Obecność na zajęciach, przygotowanie do ćwiczeń (znajomość stanu badań, tekstów źródłowych, posiadanie kserokopii tekstów źródłowych i opracowań w trakcie zajęć), aktywność (uczestnictwo w dyskusji), napisanie pracy lub egzamin ustny (szczegółowe wymagania zostaną podane na pierwszych zajęciach).

nie dotyczy