Dzieciństwo trwa wiecznie... Dziecko we współczesnej kulturze niemieckiej, polskiej i angielskiej - próba porównania

ogólnouniwersyteckie

Analiza pojęć z zakresu psychologii tj. dzieciństwo, dzieciństwo, świadomość', nieświadomość, ,relacja rodzic-dziecko, traumy życiowe na podstawie pism teoretycznych S. Freuda, L.de Mause, Arièsa etc. Rozważania mają na celu usytuowanie tych pojęć również w szerszym kontekście, uwzględniającym perspektywę psychoanalizy literackiej, perspektywę socjologiczną, antropologiczną, kulturoznawczą i filozoficzną.

Konweratorium koncentruje się przede wszystkim na zdefiniowaniu pojęć ,dziecko' i ,dzieciństwo' z perspektywy psychologicznej na podstawie między innymi pism psychologicznych następujących badaczy: S. Freuda (życie Freuda a jego teoria psychoanalizy), L.de Mause (psychologia a psychoanalityk; psychoanalityczne, psychohistoryczne i psychogenetyczne ujęcie fenomenu dzieciństwa; dzieciństwo jako koszmar a kwestia jego samouświadomienia), tezy Arièsa (rola rodziny w procesie wychowania; szkoła jako instrument socjalizacji; czarna pedagogika; świat dziecka a perspektywa dorosłego).

Konweratorium koncentruje się przede wszystkim na zdefiniowaniu pojęć ,dziecko' i ,dzieciństwo' z perspektywy psychologicznej na podstwie między innymi pism psychologicznych następujących badaczy: S. Freuda (życie Freuda a jego teoria psychoanalizy), L.de Mause (psychologia a psychoanalityk; psychoanalityczne, psychohistoryczne i psychogenetyczne ujęcie fenomenu dzieciństwa; dzieciństwo jako koszmar a kwestia jego samouświadomienia), tezy Arièsa (rola rodziny w procesie wychowania; szkoła jako instrument socjalizacji; czarna pedagogika; świat dziecka a perspektywa dorosłego). W tym kontekście kluczowe są również tezy współczesnych badaczy children studies oscylujące wokół aktualnych koncepcji pedagogiczno-psychologicznych tj.: kwestie demograficzne, konflikty międzypokoleniowe, liberalne a konserwatywne warianty rodziny, kryzys wartości, rola mediów i nowinek technologicznych w procesie wychowania i „pedagogizacja“ dzieciństwa.

Rozważania te będą uzupełnione o informacje z zakresu innych dyscyplin naukowych: 1. Dzieciństwo i dzieciństwo jako kategorie analizy teoretycznej, 2. Fenomen dzieciństwa w ujęciu interdyscyplinarnym, 3. Dziecko w świetle badań filozoficznych i antropologicznych, 4. Dziecko a jego przestrzeń społeczno-kulturowa (filmy, sztuki teatralne, musicale i literatura dla dzieci i tworzona przez dzieci), 5. Dziecko we współczesnej kulturze niemieckojęzycznej i polskiej - próba porównania.

Ornacka, Katarzyna: Od socjologii do pracy socjalnej. Fenomen społeczny dzieciństwa. Kraków 2013.

Leszczyński, Grzegorz: Kulturowy obraz dziecka i dzieciństwa w literaturze II połowy XIX i w XX w.Warszawa 2014.

Aries Ph., 1993: Historia dzieciństwa. Przeł. M. Ochab. Warszawa.

Betz T., 2006: Ungleiche Kindheit, Ein (erziehungwissenschaftlicher) Blick auf die Ver¬

schränkung von Herkunft und Bildung. Zeitschrift für Sozologie der Erziehung,

No. 1.

Bois¬-Reymond du M., Sünker H., K rüger H. H., 2001: Childhood research, the po

litics of childhood, and children’s lives in Europe: An introduction. In: Childhood in

Europe. Approaches — trends — finding. Hrsg. M. du Bois¬ Reymond, H. Sünker,

H.¬ H. K rüger. New York—Washington.

Krasnodębski Z., red., 1989: Fenomenologia i socjologia. Zbiór tekstów. Warszawa.

Heller M., 2009: Filozofia nauki. Wprowadzenie. Kraków.

Postman N., 2001: W stronę XVIII stulecia. Przeł. R. Frąc. Warszawa.

Quortrup J., 1993: Soziale Definition der Kindheit. In: Handbuch der Kindheitsfor

schung. Hrsg. M. Markewka, B. Nauck. Luchterhand.

Zapoznanie studentów z wiedzą teoretyczną z zakresu między innymi psychoanalizy literackiej oraz pojęć naukowych ,dziecko', ,dzieciństwo', ,trauma' , ,relacja dziecko-dorosły' plasujących się na styku następujących dyscyplin: pedagogika a psychologia, socjologia a psychologia, filozofia a psychologia, kultura a psychologia. Omawiana problematyka będzie dotyczyła badań polskich badaczy oraz badaczy niemieckojęzycznego obszaru językowego. Konwersatorium ma na celu uwrażliwienie studenta na komparatystyczne ujęcie omawianej problematyki oraz kontekst społeczno-historyczno-kulturowy.

Przez pierwszy miesiąc konwersatorium będzie poświęcona wyjaśnieniu pojęć naukowych z zakresu children studies oraz tła historyczno-społeczno-kulturalnego, tendencji badawczych dotyczących kategorii ,dziecko' i ,dzieciństwo' we współczesnej kulturze europejskiej. W kolejnych miesiącach będziemy analizować konkretne pisma psychologiczne oraz badania psychologiczne czołowych psychologów XX i XXI wieku. W tym okresie na każdych zajęciach student będzie miał możliwość przestawienia 15-minutowego referatu w formie ustnej, który będzie podstawą zaliczenia przedmiotu.

Brak uwag