Analiza dyskursu publicznego: o tym się mówi w Polsce cz. I

obowiązkowe

w sali

Celem zajęć jest dyskusja nad najbardziej aktualnymi problemami obecnymi w polskiej debacie publicznej z uwzględnieniem kontekstów, w jakich się pojawiają, grup, do których są skierowane i praktyk społecznych, jakie implikują.

W pierwszym semestrze skupimy się na panikach moralnych. Wyjdziemy od ich definicji i wyróżnieniu kryteriów definicyjnych. Następnie zastanowimy się, z jakimi panikami moralnymi mamy w Polsce do czynienia. Po zajęciach wprowadzających, na kolejnym spotkaniu zespół przedstawi wyniki swoich badań nad danym problemem społecznym.

Pojęcie dyskursu już dawno weszło do codziennego języka mediów, często używane jest w potocznych rozmowach, poza kontekstem akademickim. Często można odnieść wrażenie, że „dyskurs” utożsamiany jest z „dyskusją” czy angażującą wielu aktorów, publicznie

toczącą się „debatą”. Brak wówczas związku między językiem, jakim mówi się o danym problemie z praktykami społecznymi, jakie generuje i kontekstem, jaki wpływa na jego dalszy rozwój.

Celem zajęć jest dyskusja nad najbardziej aktualnymi problemami obecnymi w polskiej debacie publicznej z uwzględnieniem kontekstów, w jakich się pojawiają, grup, do których są skierowane i praktyk społecznych, jakie implikują.

W pierwszym semestrze skupimy się na panikach moralnych. Wyjdziemy od ich definicji i wyróżnieniu kryteriów definicyjnych. Następnie zastanowimy się, z jakimi panikami moralnymi mamy w Polsce do czynienia. Po zajęciach wprowadzających, na kolejnym spotkaniu zespół przedstawi wyniki swoich badań nad danym problemem społecznym.

S. Cohen, Folk Devils and Moral Panics. The Creation of the Mods and Rockers, Blackwell, Oxford 1993. A. Hunt, 'Moral Panic' and Moral Language in the Media, „The British Journal of Sociology” 1997, Vol. 48, No. 4, s. 629-648. E.A. Wartella, N. Jennings, Children and Computers: New Technology. Old Concerns, „The Future of Children” 2000, Vol. 10, No. 2, Children and Computer Technology, s. 31-43. Z. Bauman, Płynne czasy. Życie w epoce niepewności, przeł. M. Żakowski, Wydawnictwo Sic!. Warszawa 2007. I. Sakson-Szafrańska, Dewiacja czy norma — rola paniki moralnej i syndromu Nagasaki w postrzeganiu prawa do użycia i sankcjonowania przemocy zbiorowej, „Normy, Dewiacje i Kontrola Społeczna” 2014, XV, s. 144-176. E. Poulton, “Fantasy football hooliganism" in popular media, “Media Culture Society” 2007, vol. 29(1), s. 151-164. Polityka narkotykowa. Przewodnik Krytyki Politycznej, t. VII, Warszawa 2009. E. Zakrzewska-Manterys, Upośledzeni umysłowo. Poza granicami człowieczeństwa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010. M. Lelek-Kratiuk, Zjawisko stygmatyzacji a zasoby adaptacyjne osób hospitalizowanych psychiatrycznie, w: W. Chodacz (red.), Bliżej/dalej. O zaburzeniach psychicznych z niemedycznego punktu widzenia, Stowarzyszenie Antropologiczne „Archipelagi Kultury”, Krzeszowice 2016, s. 41-80. A. Stefaniak, Postrzeganie muzułmanów w Polsce: Raport z badania sondażowego, Centrum Badań nad Uprzedzeniami, Wydział Psychologii Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2015. Z. Bauman, Obcy u naszych drzwi, przeł. W. Mincer, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016. A. Potyrała, Pozamilitarne aspekty bezpieczeństwa międzynarodowego - kryzys migracyjny 2015-2016, „Przegląd Strategiczny” 2016, nr 9, s. 295-313. D.W. Pryor, Pedofilia. 30 wywiadów z pedofilami, przeł. A. Sawicka-Chrapkowicz, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2014. E. Overbeek, Lękajcie się. Ofiary pedofilii w polskim kościele mówią, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2013. A. Nowak, M. Szewczyk-Nowak, Żeby nie było zgorszenia. Ofiary mają głos, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2018. A. Bray, Merciless Doctrines: Child Pornography, Censorship, and Late Capitalism, „Signs” 2011, Vol. 37, No. 1, s. 133-158. L.A. Hubbes, Migration and Ecological Catastrophe: Two Examples of Contemporary Secular Apocalyptic Discourses, „Acta Universitatis Sapientiae, Communicatio”, 2018, nr 5, s. 7–24. W.S. Zgliczyński, D. Cianciara, Szczepienia ochronne dzieci i młodzieży w Polsce – wybrane zagadnienia, „Analizy” 2015, nr 2(122), Biuro Analiz Sejmowych. A. Kirkland, Credibility battles in the autism litigation, “Social Studies of Science” 2012, Vol. 42, No. 2, s. 237-261.

K_W02 Ma pogłębioną wiedzę o językowych aspektach komunikacji publicznej, międzykulturowej oraz specjalistycznej.

K_W13 Ma rozszerzoną wiedzę o zależnościach między komunikacją a władzą, zarówno państwową, jak i sprawowaną przez media lub za pośrednictwem dyskursów eksperckich.

K_U01 Wykorzystując różne źródła potrafi wyszukiwać, selekcjonować, analizować, oceniać i integrować informacje dotyczące języka, komunikacji i dyskursywnych aspektów życia społecznego i formułować na tej podstawie krytyczne sądy.

K_U10 Posiłkując się wiedzą z zakresu socjologicznej analizy dyskursu i badań nad komunikacją społeczną, potrafi krytycznie dobierać dane i metody analiz oraz formułować wnioski.

K_U15 Potrafi identyfikować i analizować dyskursy, których funkcją jest kreowanie oraz neutralizacja konfliktów

K_K03 Jest otwarty na kontakty z ludźmi z odmiennych kręgów kulturowych, wykazuje empatię oraz zrozumienie dla inności.

Warunek konieczny zaliczenia: obecność na zajęciach (do dwóch nieobecności w semestrze – w tym zwolnienia lekarskie; nadliczbowe nieobecności należy zaliczyć na dyżurze). Siódma nieobecność oznacza nieodwołalne skreślenie z listy.

Składowe oceny końcowej:

• Wygłoszenie referatu na podstawie wskazanej lektury – 50%

• Aktywność na zajęciach (merytoryczny udział w dyskusji), w tym prezentacja wyników zespołu badawczego – 50%

Egzamin poprawkowy – egzamin ustny.