Zwierzęta w badaniach naukowych

Student ma podstawową wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii zwierząt kręgowych.

w sali

Zajęcia kierowane są do studentów planujących w przyszłości wykonywanie prac na zwierzętach doświadczalnych lub chcących rozszerzyć swoją wiedzę odnośnie dobrostanu zwierząt.

Zajęcia maja na celu zapoznanie studentów z biologią gatunków zwierząt laboratoryjnych, zasadami chowu i hodowli, przygotowaniem do procedury, rozpoznawaniem właściwych dla gatunku oznak bólu, dystresu i cierpienia, zastosowaniem metod znieczulenia i uśmierzania bólu. Obejmują także regulacje prawne hodowli i wykorzystania zwierząt w procedurach.

Program zajęć jest zgodny z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 maja 2015 r. w sprawie szkoleń, praktyk i staży dla osób, które w ośrodku wykonują niektóre czynności oraz pełnią niektóre funkcje związane z opieką nad zwierzętami i ich wykorzystywaniem do celów naukowych lub edukacyjnych.

Zajęcia obejmują dwie części: wykłady oraz ćwiczenia. Wykłady odbywają się w sali i są prowadzone w formie prelekcji. Część ćwiczeniowa jest prowadzona zarówno w formie pokazowej (filmy, zdjęcia) jak i w formie pracy ze zwierzętami. Kontakt ze zwierzętami odbywa się w Zwierzętarni Wydziału Biologii, gdzie studenci zapoznają się z zasadami pracy ze zwierzętami oraz uczą się podstawowych chwytów stosowanych do unieruchamiania zwierząt (mysz, szczur, chomik).

Podczas wykładów studenci zapoznają się m.in. z: 1) obowiązującymi przepisami krajowymi w zakresie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych; 2) podstawami anatomii i fizjologii zwierząt przeznaczonych do wykorzystania w procedurach (mysz domowa, szczur wędrowny, chomik, królik europejski); 3) argumentami za i przeciw wykorzystywaniu zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych oraz zasadami etycznymi dotyczącymi relacji ludzi ze zwierzętami, wartości życia zwierząt oraz postępowania ze zwierzętami; 4) metodami i procedurami obchodzenia się ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania w procedurach dostosowanymi do danego gatunku; 5) podstawowymi rodzajami zachowania zwierząt i rozpoznawaniem właściwych dla poszczególnych gatunków zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach oznak dystresu, bólu i cierpienia; 6) metodami znieczulenia i uśmierzania bólu; 7) metodami uśmiercania zwierząt, stosowaniem wczesnego i humanitarnego zakończenia procedury; 8) zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania lub wykorzystywanymi w procedurach; 9) zasadami hodowli i codziennej opieki nad zwierzętami wykorzystywanymi w procedurach; 10) zasadami zastąpienia, ograniczenia i udoskonalenia oraz zastosowaniem metod alternatywnych; 11) genetyką

I modyfikacjami genetycznymi zwierząt laboratoryjnych na przykładzie myszy domowej; 12) problematyką zdrowia i higieny zwierząt laboratoryjnych; 13) elementami planowania doświadczeń.

Ćwiczenia będą poświęcone m.in.: 1) przygotowaniu zwierząt do procedury oraz metodom i procedurom obchodzenia się ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania lub wykorzystywanymi w procedurach dostosowanym do danego gatunku; 2) podstawowym rodzajom zachowania zwierząt; 3) rozpoznawaniu właściwych dla poszczególnych gatunków zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach oznak dystresu, bólu i cierpienia (wyłącznie NA FILMIE); 4) metodom uśmiercania zwierząt, stosowaniu wczesnego i humanitarnego zakończenia procedury (wyłącznie NA FILMIE); 5) zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania w procedurach (mysz domowa, szczur wędrowny, chomik dżungarski, królik europejski); 6) hodowli zwierząt wykorzystywanych w procedurach z uwzględnieniem biologii gatunku i codziennej opiece nad nimi; 7) hodowli i utrzymaniu Danio rerio; 8) hodowli i utrzymaniu myszy w zwierzętarni SPF (ang. specific pathogen free).

1) Sławiński T. (1981) Zasady hodowli zwierząt laboratoryjnych, Warszawa, PWN

2) Brylińska J, Kwiatkowska J (red.) (1996) Zwierzęta laboratoryjne: metody hodowli i doświadczeń, Kraków, Universitas

3) Kaliste E, (red.) (2007) The Welfare of Laboratory Animals, Springer

4) Suckow M, (red.) (2012) The Laboratory Rabbit, Guinea Pig, Hamster, and Other Rodents, Elsevier

5) Hedrich H, (red.) (2004) The Laboratory Mouse, Elsevier

6) Suckow M, (red.) (2006) The Laboratory Rat, Elsevier

7) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/63/UE z dnia 22 września 2010 r. w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych

8) Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych

Po ukończeniu przedmiotu student:

WIEDZA

1) zna zasady wykorzystywania zwierząt w celach doświadczalnych (K_W13 BI2; K_W05 Bt2; K_W06 Bt2);

2) zna zasady doboru prawidłowego środowiska utrzymywania zwierząt, właściwego obchodzenia się z nimi i utrzymania ich dobrostanu (K_W14 BI1; K_W21 BI1; K_W04 BI2; K_W16 BI2; K_W09 Bt1; K_W09 Bt1; K_W14 Bt2);

3) zna podstawowe zasady prowadzenia hodowli i ochrony zwierząt w laboratoriach (K_W09 BI1; K_W14 BI1);

4) zna podstawowe regulacje prawne dotyczące działalności badawczej oraz chowu i hodowli zwierząt (K_W08 Os1);

5) zna anatomię i fizjologię wybranych zwierząt laboratoryjnych (K_W06 BI1; K_W05 BI2);

UMIEJĘTNOŚCI:

1) identyfikuje zagrożenia powodowane przez różne czynniki w środowisku bytowania zwierząt (K_U05 Bt1; K_U12 Bt2; K_U04 Os2);

2) rozpoznaje podstawowe zachowania zwierząt oraz ocenia parametry dobrostanu zwierząt (K_U07 Bt1; K_U04 Os2);

3) potrafi zaprojektować prosty eksperyment z wykorzystaniem zwierząt doświadczalnych (K_U06 BI1; K_U07 BI2; K_U04 Bt2; K_U05 Os2);

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

1) otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia dla osób uczestniczących w procedurach uprawniające do uczestniczenia w badaniach na zwierzętach (K_K06 BI1; K_K09 BI2);

2) otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia dla osób wykonujących procedury na zwierzętach uprawniające do wykonywania badań z wykorzystaniem zwierząt (K_K06 BI1; K_K09 BI2);

3) ma podniesioną świadomość wartości życia zwierząt (K_K03 BI1; K_K05 BI2; K_K06 BI2; K_K05 Bt1; K_K03 Bt2; K_K01 Os2; K_K06 Os2);

4) wykazuje wrażliwość na ogólny dobrostan zwierząt (K_K02 BI2; K_K06 BI2; K_K05 Bt1; K_K03 Bt2; K_K01 Os1).

Warunki zaliczenia ćwiczeń

Ćwiczenia są zaliczane, jeśli student:

1) uczestniczył w co najmniej 85% zajęć;

2) pracował na zajęciach w sposób pozwalający pozytywnie ocenić wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne, jakie w toku zajęć uzyskał (opisane w sylabusie jako przedmiotowe efekty kształcenia);

3) zaliczył sprawdzian końcowy na co najmniej 60%.

Warunki zaliczenia egzaminu (przedmiotu)

1) Warunkiem dopuszczającym do egzaminu jest zaliczenie zajęć składających się na dany przedmiot.

2) Warunkiem zaliczenia egzaminu, mającego postać testu jednokrotnego wyboru, jest uzyskanie co najmniej 60% punktów.

Nie dotyczy.