Seminarium specjalizacyjne (proseminarium) - prawo dyplomatyczne i konsularne

proseminaria

Wybierający zajęcia student winien posiadać podstawowe informacje o prawie dyplomatycznym i konsularnym, zgodnie z tematyką realizowaną na I roku studiów w ramach przedmiotu: Prawo międzynarodowe publiczne.

w sali

Seminarium poświęcone jest zagadnieniom międzynarodowego prawa dyplomatycznego i konsularnego. Analiza poszczególnych zagadnień teoretycznych, jak i konsekwencji prawnych różnych kontrowersyjnych stanów faktycznych będzie prowadzona w oparciu o postanowienia prawa zwyczajowego, multilateralnych i bilateralnych umów międzynarodowych, jak również niekiedy w oparciu o uregulowania przyjęte w prawie wewnętrznym państw. Całość zilustrowana jest poglądami doktryny, pracami przygotowawczymi prowadzonymi przez Komisję Prawa Międzynarodowego ONZ w zakresie kodyfikacji i rozwoju prawa międzynarodowego, jak również pracami podejmowanymi przez prywatne międzynarodowe towarzystwa naukowe (np. International Law Association) oraz orzecznictwem trybunałów międzynarodowych.

Prawo dyplomatyczne i konsularne jest podstawową, klasyczną dziedziną prawa międzynarodowego opartą zarówno na normach prawa zwyczajowego, jak i na multilateralnych i bilateralnych umowach międzynarodowych. Zakres regulacji obydwu tych dziedzin jest niezwykle szeroki przy zarysowanych wspólnych obszarach oddziaływania.

Dyplomacja jest jednym z podstawowych obszarów działalności państwa. Nic więc dziwnego, że reguły określające status posłów wysyłanych w celu prowadzenia rokowań międzynarodowych są głęboko zakorzenione w tradycji i praktyce państw stanowiącej budulec dla norm zwyczajowego prawa międzynarodowego. Działania państwa w płaszczyźnie międzynarodowej obejmują nie tylko szeroko rozumianą reprezentację polityczną będącą domeną działania dyplomacji ale również różnego rodzaju aspekty współpracy gospodarczej i pomocy świadczonej osobom fizycznym i prawnym związanej z ich pobytem i działalnością podejmowaną na terytorium państwa przyjmującego, stanowiące przedmiot regulacji prawa konsularnego. Seminarium to poświęcone będzie rozważaniom co do statusu przedstawicieli i przedstawicielstw zaangażowanych w prowadzenia polityki zagranicznej państwa wysyłającego. Podejmowane tematy dotyczyć będą między innymi: statusu organów państwa w stosunkach międzynarodowych, prawa legacji, nawiązywania stosunków konsularnych, organizacji i funkcji realizowanych przez stałe misje dyplomatyczne i urzędy konsularne. Zapoznamy się też w sposób szczegółowy z zasadami protokołu dyplomatycznego. Zajmiemy się również ze statusem urzędników i urzędów konsularnych, w tym statusem konsulów honorowych. Szczegółowo zajmiemy się prawem dostępu do konsula oraz bogatym zakresem funkcji konsularnych wraz z działalnością tegoż w kwestiach pomocy obywatelom zatrzymanym za granicą oraz uwierzytelnianiem dokumentów. Przyjrzymy się równiżeż szczególnemu sttausowi misji specjalnych oraz przedstawicielstw akredytowanych przy organizacjach międzynarodowych, w tym regulacjom dotyczącym przywilejów i immunitetów Organizacji Narodów Zjednoczonych i Unii Europejskiej. Zajmiemy się także regionalnymi regulacjami dotyczącymi służby dyplomatycznej, z uwzględnieniem Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych. Przede wszystkim zaś dogłębnej analizie poddamy zakres przywilejów i immunitetów dyplomatycznych i konsularnych. Zajmiemy się naruszeniami tychże oraz działaniami podejmowanymi na płaszczyźnie międzynarodowej celem ich ukrócenia.

W ramach seminarium analizowane będą również zagadnienia związane z opieką dyplomatyczną i konsularną, immunitetem państwa, jak również działaniami dyplomatycznymi podejmowanymi przez państwa w wyniku zaistnienia incydentów międzynarodowych stanowiących podstawę, czy tez pojawiających się w związku z istniejącym już sporem międzynarodowym.

Będziemy także zajmować się wykorzystywaniem instrumentów dyplomatycznych w toku tych sporów, przez resort spraw zagranicznych, w koordynacji z innymi resortami, w tym resortem obrony oraz siłami zbrojnymi, a w szczególności marynarką wojenną dla realizacji polityki zagranicznej państwa.

Wszelkim tym zagadnieniom będziemy, w miarę swoich możliwości i zakresu zainteresowań uczestników, starali przyjrzeć się z bliska poprzez analizę stosownych dokumentów źródłowych, a w tym: zbiorów praktyki i umów międzynarodowych oraz dokumentacji konferencji międzynarodowych, jak również prac przygotowawczych podejmowanych przez organizacje międzynarodowe (Ligę Narodów i ONZ) oraz prywatne towarzystwa naukowe (ILA i IDI), okraszoną orzecznictwem trybunałów międzynarodowych i sądów krajowych.

1. Sutor J., Prawo dyplomatyczne i konsularne, Wyd.XIII, Warszawa 2018.

2. Denza E., Diplomatic Law. Commentary on the Vienna Convention on Diplomatic Relations, 4'th ed., Oxford 2016.

3. Nahlik S.E., Narodziny nowożytnej dyplomacji, Wrocław 1971.

4. Satow's Diplomatic Practice, Sir I.Roberts (ed.), 6'th ed., Oxford 2009.

5. Sutor J., Leksykon dyplomatyczny, Warszawa 2005.

6. Kamiński T., Status poczty dyplomatycznej. Studium prawnomiędzynarodowe, Warszawa 2003.

7. Galicki Z., Kamiński T., Myszona-Kostrzewa K. (red.), 50 lat konwencji wiedeńskiej – aktualna kondycja uregulowań dotyczących stosunków dyplomatycznych., Stowarzyszenie Absolwentów WPiA UW, Warszawa 2012

8. Sawicki S.: Przywileje i immunitety konsularne. Studium prawnomiędzynarodowe, Wrocław 1989.

9. Sawicki S.: Funkcje konsula. Studium prawnomiędzynarodowe, Wrocław 1992,

10. Sawicki S.: Prawo konsularne. Studium prawnomiędzynarodowe, Warszawa 2003.

11. Czubik P., Prawo dostępu do konsula, Kraków 2011.

12. Staszewski W.Sz., Konsul honorowy w prawie międzynarodowym i w praktyce polskiej, Lubliin 2015.

13. Lee L.T., Consular Law and Practice, 2'nd ed., Oxford 1991.

14. Shaw M.N., International law, 8'th ed., Cambridge 2017.

15. Kamiński T., Status zatok historycznych. Studium prawnomiędzynarodowe, Warszawa 2018.

Seminarium dotyczące prawa dyplomatycznego i konsularnego powinno umożliwić studentowi: 1) pogłębienie wiedzy z danej dziedziny prawa międzynarodowego, 2) podjęcie prób pisania artykułów naukowych celem ich wydania w akademickich periodykach naukowych, 3) zapoznanie z pracami z badanej dziedziny podejmowanymi współcześnie przez międzynarodowe towarzystwa naukowe (np. International Law Association), 4) zapoznanie z metodologią opracowywania prac magisterskich, 5) podjęcie próby ustalenia tematu i wstępnego tytułu pracy magisterskiej, 6) napisanie i obronę pracy magisterskiej.

Ocenie podlega zaangażowanie studenta w analizę i rozważania dotyczące zakresu obowiązywania poszczególnych komentowanych instytucji prawnych. Zadaniem studenta będzie opracowanie wystąpienia na wybrany i uzgodniony temat oraz napisanie eseju (z uwzględnieniem reguł redakcyjnych właściwych dla prac dyplomowych) stanowiącego pogłębioną analizę określonego problemu z zakresu wchodzącego w zakres tematyki realizowanej w ramach seminarium. Dopuszczalna jest dwukrotna nieobecność na zajęciach w ciągu semestru.