Podatek dochodowy od osób fizycznych
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2200-5PO-10 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Podatek dochodowy od osób fizycznych |
Jednostka: | Wydział Prawa i Administracji |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
3.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Kurs przedstawia konstrukcję oraz zasady podatku dochodowego od osób fizycznych. Przedmiotem kursu są wyłącznie zagadnienia prawa materialnego. |
Pełny opis: |
W trakcie kursu prezentowane są następujące zagadnienia: (1) Źródła prawa w polskim podatku dochodowym od osób fizycznych: - konstytucyjny porządek źródeł prawa i ich hierarchia: * Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, * ratyfikowane przez Polskę umowy międzynarodowe ogłoszone w trybie przewidzianym dla ustaw; * ustawy prawa polskiego, * rozporządzenia wykonawcze do ustaw, wydane na podstawie wyraźnego i precyzyjnego upoważnienia ustawowego, - elementy podatku zastrzeżone dla regulacji ustawowej: * nakładanie podatków, * określanie podmiotów opodatkowania, * określanie przedmiotów opodatkowania, * określanie stawek podatkowych, * określanie zasad przyznawania ulg i umorzeń, * określanie kategorii podmiotów zwolnionych od podatków, - rola interpretacji urzędowych i orzecznictwa sądowoadministracyjnego: * interpretacje urzędowe i orzecznictwo sądów administracyjnych nie są źródłami prawa podatkowego, * „prawotwórcze” poglądy wyrażane w interpretacjach i orzecznictwie – rosnąca praktyczna rola w stosowaniu prawa podatkowego. (2) Konstrukcja podatku i podstawowe pojęcia: - zakres podmiotowy opodatkowania – wyłącznie osoby fizyczne, - nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy, - ustawowe zdefiniowanie miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – ośrodek interesów życiowych i/lub czas pobytu na terytorium RP powyżej 183 dni w roku podatkowym; prymat przepisów umów o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu, - przedmiot opodatkowania: * przychody wyłączone z opodatkowania, * ogólne pojęcie przychodu – trudności definicyjne, * moment powstania obowiązku podatkowego w zależności od źródła uzyskania przychodu – przychody memoriałowe, kasowe i hipotetyczne, * definicja ogólna dochodu, * strata i zasady jej pokrycia; przypadki, gdy strata nie podlega pokryciu dochodami następnych lat, * znaczenie świadczeń w naturze, nieodpłatnych i częściowo odpłatnych – moment uzyskania i zasady ustalania ich wartości pieniężnej; sprzeczność między regulacją ustawową a tezami wyrażanymi w orzecznictwie sądowym (uchwała NSA z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt IIFPS 7/10), - rodzaje podstaw opodatkowania, - rodzaje stawek podatku: procentowo-kwotowe, kwotowo-procentowe, procentowe i kwotowe. (3) Katalog źródeł przychodów: - półotwarty charakter katalogu źródeł przychodów - źródła przychodów o zamkniętym i otwartym charakterze, - obowiązek przyporządkowania przychodu do właściwego źródła uzyskania, - charakter kosztów uzyskania w zależności od źródła przychodów: rzeczywiste, normatywne, brak, - trudności w rozgraniczaniu źródeł uzyskania przychodów – brak koherentności przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.; brak jednolitej linii orzecznictwa sądów administracyjnych. (4) Stosunek pracy jako źródło przychodów: - zakres przedmiotowy przychodów ze stosunku pracy, - pojęcie pracownika w podatku dochodowym od osób fizycznych, - zakres czasowy uzyskiwania przychodów w tym źródle, - moment powstania obowiązku podatkowego, - moment uzyskania przychodów i zasady ustalania wartości świadczeń w naturze, świadczeń nieodpłatnych i częściowo odpłatnych – kontrowersje na tle orzecznictwa sądowoadministracyjnego, - zwolnienia przedmiotowe, - normatywne koszty uzyskania przychodów, - progresywna zaliczka na podatek – legalne metody zmniejszenia obciążenia, - rola pracodawcy jako płatnika, - odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, - informacja PIT-11 – wykazanie dochodów wolnych od podatku na podstawie umów o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu, - relacja między źródłami przychodów stosunek pracy oraz pozarolnicza działalność gospodarcza w świetle art. 5b ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. (5) Pozarolnicza działalność gospodarcza oraz z działy specjalne produkcji rolnej: - pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej, - inne źródła przychodów i ich potencjalny „konflikt” ze źródłem „pozarolnicza działalność gospodarcza, - ogólna definicja przychodów (art. 14 ust. 1), - katalog przychodów (art. 14 ust. 2), - przychody w walutach obcych i różnice kursowe, - katalog wyłączeń z przychodów (art. 14 ust. 3), - moment powstania przychodu. - pojęcie kosztów uzyskania przychodu, związek kosztu z przychodem, - potrącanie kosztów w czasie, - katalog wydatków niebędących kosztami uzyskania przychodów, - koszty w postaci odpisów amortyzacyjnych, - stawki podatku (zasady ogólne i opodatkowanie liniowe), (6) Działalność wykonywana osobiście: - zakres przedmiotowy przychodów w źródle, - moment powstania obowiązku podatkowego, - znaczenie statusu podatnika – nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy, - podstawa opodatkowania – dochód lub przychód, - normatywne koszty uzyskania przychodów, - liniowa zaliczka na podatek – ustawowe wyjątki, - rola płatnika, - wpływ podatku od towarów i usług (od dnia 1 maja 2004 r.) na rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych; czy od dnia 25 czerwca 2011 r. przepis art. 155 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nadal obowiązuje? (7) Emerytury i renty z ubezpieczenia społecznego: - zakres przedmiotowy i podmiotowy, - brak kosztów uzyskania przychodów, - progresywna zaliczka na podatek – legalne metody zmniejszenia obciążenia, - rola płatnika, - szczególne zasady rozliczenia rocznego emerytów i rencistów. (8) Kapitały pieniężne: - zakres przedmiotowy przychodów w źródle, - moment powstania obowiązku podatkowego – kiedy memoriałowy, a kiedy kasowy, - przychody i dochody nie opodatkowane w sposób zryczałtowany, - koszty uzyskania przychodów i dochód, - wkłady niepieniężne do spółdzielni i spółek kapitałowych – zwolnienie dla aportów w postaci przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, - problemy definicyjne: przedsiębiorstwo i zorganizowana część przedsiębiorstwa, - ograniczenia i wyłączenia ogólnej zasady pokrywania straty w źródle przychodów kapitały pieniężne. (9) Prawa majątkowe: - zakres przedmiotowy przychodów w źródle – otwarty katalog, - moment powstania obowiązku podatkowego, - zróżnicowany charakter kosztów uzyskania przychodów, - znaczenie statusu podatnika – nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy, - rola płatnika, - wpływ podatku od towarów i usług (od dnia 1 maja 2004 r.) na rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów twórców i artystów wykonawców z praw autorskich i praw pokrewnych. (10) Najem i dzierżawa: - zakres przedmiotowy przychodów w źródle – kiedy nie są to przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, - moment powstania obowiązku podatkowego, - koszty uzyskania przychodów (rzeczywiste oraz możliwość amortyzacji) i dochód, - zaliczki na podatek. (11) Nieodpłatne udostępnienie nieruchomości: - zakres przedmiotowy przychodów w źródle, - specyficzny moment powstania obowiązku podatkowego – przychody hipotetyczne, - wyłączenia – kiedy nie ustala się przychodu, - likwidacja źródła przychodów od 2009 r. (12) Inne źródła - zakres przedmiotowy przychodów w źródle – otwarty katalog, - moment powstania obowiązku podatkowego, - zwolnienia przedmiotowe, - rola płatnika. (13) Zasady i termin rozliczenia rocznego: - zakres kumulacji dochodów z poszczególnych źródeł uzyskania, - odliczenia od dochodu – ulgi faktyczne i pozorowane [substytut realnych kosztów uzyskania przychodów (składki na ubezpieczenia społeczne) oraz quasi-korekta dochodu (zwrócone nienależnie pobrane świadczenia)]; - zmiana koncepcji konstrukcji skali podatkowej od 2009 r., - odliczenia od podatku – problem dystrybucji środków systemu finansów publicznych (składka na ubezpieczenie zdrowotne), - ulga z tytułu wychowywania dzieci – odliczenie od podatku, rola płatnika, zmiany od 2009 r. - rozliczenia: a) indywidualne, b) preferencyjne - dochodów małżonków, c) preferencyjne – osób samotnie wychowujących dzieci, - rozszerzenie prawa do rocznego rozliczenia na zasadach preferencyjnych na osoby będące w ograniczonym obowiązku podatkowym, - samotne wychowywanie dzieci – problemy z określeniem statusu; dotyczy zeznań składanych za rok 2011, - obowiązki informacyjne związane z rozliczeniem rocznym. (14) Roczne deklaracje składane przez płatników – PIT-4R i PIT-8AR: - terminy i miejsce składania; - wątpliwości prawne dotyczące powyższych deklaracji – brak rocznego zobowiązania podatkowego po stronie płatnika. |
Literatura: |
- H. Litwińczuk, Prawo podatkowe przedsiębiorców , Warszawa 2013; - PDF Z nr 259, Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, praca zbiorowa pod red. W. Modzelewskiego i J.Bielawnego, Warszawa 2015; - Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz, pod red. J. Marciniuka, Warszawa 2015; - W. Modzelewski, J. Bielawny, Materialne prawo podatkowe, Warszawa 2009. |
Efekty uczenia się: |
Po ukończeniu wykładu student wyjaśnia funkcje opodatkowania dochodów, zna podstawowe zasady podatku dochodowego od osób fizycznych, zasady opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł, rozpoznaje elementy konstrukcji PIT |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 24 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Witold Modzelewski | |
Prowadzący grup: | Jacek Pyssa, Beata Rogalska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.