Opłata skarbowa i inne opłaty o charakterze fiskalnym

Przedmiotem konwersatorium jest przede wszystkim przedstawienie opłat publicznoprawnych jako specyficznego rodzaju danin publicznych ze szczególnym uwzględnieniem regulacji dotyczących opłaty skarbowej.

Prezentowana jest geneza opłat, ewolucja w zakresie definicji tego rodzaju danin publicznych oraz rodzaje opłat wyróżniane w doktrynie z uwzględnieniem problematycznych kwestii w tym zakresie (np. problem wyróżniania opłat za korzystanie z zasobów naturalnych). Następnie analizowane są bliżej prawne uwarunkowania regulacji wysokości opłaty, zwłaszcza wynikające z regulacji konstytucyjnych, oraz cechy odróżniające opłaty od innych danin publicznych. W dalszej kolejności omawiane są ogólne regulacje dotyczące opłat, w tym problem zakresu zastosowania do opłat Ordynacji podatkowej.

Regulacje dotyczące opłaty skarbowej prezentowane są w szerokim kontekście. Przedstawiany jest historyczny rozwój tej daniny publicznej oraz jego znaczenie jako dochodu budżetowego jednostek samorządu terytorialnego. Regulacje zawarte w ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej omawiane są w powiązaniu z dotyczącymi opłaty skarbowej przepisami z odrębnych ustaw. Szczegółowo analizowane jest ujęcie przedmiotu obowiązku zapłaty opłaty skarbowej (m.in. pojęcia czynności urzędowej, zaświadczenia, zezwolenia, pozwolenia i koncesji, przesłanka złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenia pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii). W tym zakresie zwracana jest uwaga na liczne problemy praktyczne oraz sposoby ich rozstrzygania. W dalszej kolejności omawiane są kwestie związane z powstawaniem obowiązku zapłaty opłaty skarbowej, podmiotami zobowiązanymi do zapłaty, sposobem zapłaty i jego dokumentacją, jak również instytucją zwrotu opłaty (w zestawieniu z instytucją nadpłaty).

1. W. Modzelewski [red.] Komentarz do ustawy o opłacie skarbowej, Warszawa 2001

2. Z. Ofiarski, Ustawy: o opłacie skarbowej, o podatku od czynności cywilnoprawnych. Komentarz, Warszawa 2001

3. W. Modzelewski [red.], Opłata produktowa i depozytowa. Nowe obowiązki przedsiębiorców, Warszawa 2002

4. J. Gliniecka, Opłaty publiczne w Polsce. Analiza prawna i funkcjonalna, Bydgoszcz-Gdańsk 2007

Efektem nauczania jest pozyskanie wiedzy i umiejętności diagnozowania i rozwiązywania problemów teoretycznych i praktycznych związanych z instytucją opłat publicznoprawnych. Ma to szczególne znaczenie wobec dużej różnorodności i niejednolitości regulacji prawnych. W zakresie opłaty skarbowej nacisk położony jest na przekazanie umiejętności praktycznego stosowania ustawy o opłacie skarbowej.