Nazwy pospolite i własne w oglądzie historycznym
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3003-ZU1962HJ1 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Nazwy pospolite i własne w oglądzie historycznym |
Jednostka: | Instytut Języka Polskiego |
Grupy: |
Seminaria magisterskie dla II roku studiów 2-go stopnia filologii polskiej - (zaoczne), 2019/2020 |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | seminaria magisterskie |
Założenia (opisowo): | Student: 1. Kontynuuje seminarium rozpoczęte w poprzednim roku akademickim. 2. Posiada wiedzę z historii języka polskiego i historii literatury polskiej. 3. Interesuje się językoznawstwem diachronicznym, w tym leksykologią historyczną, onomastyką bądź dialektologią. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Seminarium stanowi kontynuację zajęć rozpoczętych w ubiegłym roku akademickim. Studenci mają już wybrane tematy prac magisterskich, zebrany materiał, ustalony stan badań i założenia wstępne prac. Tematyka prac dotyczy: 1) nazw ptaków z XVIII-wiecznego dzieła Krzysztofa Kluka o zwierzętach domowych i dzikich, 2) onomastykonu "Pana Balcera w Brazylii" Marii Konopnickiej, 3) ogłoszeń matrymonialnych w wydawanym w dwudziestoleciu międzywojennym specjalistycznym piśmie "Fortuna". Zajęcia koncentrować się będą na: wiedzy teoretyczno-metodologicznej, potrzebnej do odpowiedniej redakcji własnego tekstu naukowego, oraz na problemach szczegółowych związanych z tematyką prac magisterskich powstających na seminarium. |
Pełny opis: |
Proponowana tematyka zajęć: 1. Poglądy Ferdinanda de Saussure'a, prekursora strukturalizmu; użyteczność metod strukturalnych w językoznawstwie. 2. Adaptacja strukturalizmu do polskiej diachronii – badania Ireny Bajerowej. 3. Badania onomastyczne - różne dziedziny i klasyfikacje onimów. 4. Onomastyka literacka - omówienie wybranych tekstów. 5. Zmienne socjolingwistyczne - narzędzie użyteczne do opisu autokreacji w ogłoszeniach matrymonialnych i towarzyskich. 6. Ogłoszenia towarzysko-matrymonialne jako przedmiot badań językoznawczych. 7. Prasa polska w dwudziestoleciu międzywojennym. 8. Gatunki prasowe. 9. Dzieło Krzysztofa Kluka jako przedmiot badań. 10. Kształtowanie się polskiego języka nauk matematyczno-przyrodniczych (na podstawie monografii Jerzego Biniewicza). 11. Tekst XVIII-wieczny w opisie językoznawczym (na podstawie monografii Agnieszki Szczaus o Bystrzonowskim). 12. Obraz ptaka we frazeologii. 13. Polskie nazwy ptaków krajowych (na podstawie monografii Janusza Strutyńskiego). 14. Polskie nazwy zwierząt (na podstawie prac Krzysztofa Waśkowskiego). 15. Sposób opisu leksyki specjalistycznej na podstawie pracy A. Spólnik o nazwach roślin. |
Literatura: |
Bibliografia: Irena Bajerowa, Kształtowanie się systemu polskiego języka literackiego w XVIII wieku, Katowice 2011. Jerzy Biniewicz, Kształtowanie się polskiego języka nauk matematyczno-przyrodniczych, Opole 2002. Jerzy Biniewicz, Opowieść o ciele zwierząt w dziewiętnastowiecznym traktacie zoologicznym Krzysztofa Kluka, „Colloquia Anthropologica et Communicativa. Ciało cielesne”, t. 4, 2011, s. 101–101 (dostęp: http://cac.sjol.eu/preview/-296). Jerzy Biniewicz, Traktat Krzysztofa Kluka „Zwierząt domowych i dzikich, osobliwie krajowych, historii naturalnej początki i gospodarstwo" – oświeceniowy podręcznik zoologii, „Stylistyka XXVI. Słowo a styl – World and Style”, R. 2017, s. 305–320 (dostęp: http://stylistyka.wfil.uni.opole.pl/wp-content/uploads/21-Biniewicz.pdf). Jerzy Biniewicz, „Zwierząt domowych i dzikich, osobliwie krajowych, historyi naturalnej początki i gospodarstwo" K. Kluka, czyli kilka słów o mitach, konfabulacji i prawdzie w polskim przyrodoznawstwie, „Colloquia Anthropologica et Communicativa. Mit, prawda, imaginacja”, t. 3, 2011, s. 79–90 (dostęp: http://cac.sjol.eu/preview/-335). Magdalena Danielewiczowa, Dosięgnąć przedmiotu. Rzecz o Ferdynandzie de Saussurze, Warszawa 2016. Encyklopedia wiedzy o prasie, pod red. Juliana Maślanki, Wrocław 1976. Stanisław Grabias, Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1997. Małgorzata Karwatowska, Potrzeba akceptacji w internetowych ogłoszeniach matrymonialnych, [w:] A. Mikołajczuk, R. Pawelec (red.), Na językoznawczych ścieżkach, Warszawa 2007, s. 107-114. Danuta Kępa-Figura, Kategoryzacja w komunikacji językowej na przykładzie leksemu ptak, Lublin 2007. Andrzej Paczkowski, Prasa polska w latach 1918-1939, Warszawa 1980. Polska niepodległa. Encyklopedia PWN, wyd. 2, Warszawa 2018. Irena Sarnowska-Giefing, Nazewnictwo w nowelach i powieściach polskich okresu realizmu i naturalizmu, Poznań 1984. Katarzyna Sobstyl, Ogłoszenia towarzysko-matrymonialne w języku polskim i niemieckim. Studium pragmalingwistyczne, Lublin 2002. Katarzyna Sobstyl, Wzorzec tekstowy jako strategia działania. Na podstawie ogłoszeń towarzysko-matrymonialnych, [w:] S. Gajda, M. Krauz (red.), Współczesne analizy dyskursu. Kognitywna analiza dyskursu a inne metody badawcze, Rzeszów 2005, s. 374-382. Anna Spólnik, Nazwy polskich roślin do XVIII wieku, Wrocław 1990. Janusz Strutyński, Polskie nazwy ptaków krajowych, Wrocław 1972. Agnieszka Szczaus, Leksyka specjalistyczna w Informacyi matematycznej Wojciecha Bystrzonowskiego z 1749 roku na tle polszczyzny XVIII wieku, Szczecin 2013. Jerzy Treder, Nazwy ptaków we frazeologii i inne studia z frazeologii i paremiologii polskiej, Gdańsk 2005. Krzysztof Waśkowski, Polskie nazwy zwierząt. Studium historycznojęzykowe, Nowy Targ 2017. Krzysztof Waśkowski, Powstanie naukowego obrazu zwierząt i jego konsekwencje dla polskiej leksyki animalistycznej przełomu XVIII i XIX stulecia, „Prace Językoznawcze, 2015, 17/4, ss. 103–122 (dostęp: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Prace_Jezykoznawcze/Prace_Jezykoznawcze-r2015-t17-n4/Prace_Jezykoznawcze-r2015-t17-n4-s103-122/Prace_Jezykoznawcze-r2015-t17-n4-s103-122.pdf). Maria Wojtak, Gatunki prasowe, Lublin 2004. Maria Wojtak, Z problematyki opisu tekstów użytkowych na podstawie ogłoszeń matrymonialnych, „Poradnik Językowy” 1990, nr 2 (471), s. 79-89. |
Efekty uczenia się: |
Efekty kształcenia: 1. efekty wspólnej pracy nad tematyką prac magisterskich w postaci fragmentów tych prac, 2. ostateczny cel i efekt kształcenia: napisanie i obrona pracy magisterskiej. |
Metody i kryteria oceniania: |
Metody weryfikacji efektów kształcenia: 1. dyskusja nad bibliografią przedmiotową i fragmentami prac magisterskich, 2. redakcja fragmentów i ostatecznie całości pracy magisterskiej. Warunki zaliczenia zajęć: 1. przedstawienie pracy gotowej do obrony. |
Praktyki zawodowe: |
Nie |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.