Język staro-cerkiewno-słowiański (2)

fakultatywne
ogólnouniwersyteckie

Celem zajęć jest kontynuacja zapoznawania studentów z gramatyką języka staro-cerkiewno-słowiańskiego z uwzględnieniem relacji do języka prasłowiańskiego i innych języków słowiańskich. Wymagania wstępne: od studenta oczekuje się znajomości podstaw gramatyki języka scs.

w sali

Tematem poszczególnych spotkań będzie:

Morfologia: afiksy; rdzeń a temat ie. i ps.

Deklinacja scs (rzeczownik, przymiotnik, zaimek, liczebnik). Porównanie form psł. i scs. i występujących w znanych studentom językach indoeuropejskich.

Koniugacje czasownika pie. i psł.; tematy czasownika; aspekt; tryby, system temporalny; bezokolicznik a supinum; imiesłowy.

Indeclinabilia.

Ważniejsze osobliwości syntaktyczne języka scs. na tle słowiańskim.

Po opanowaniu gramatyki scs. zajęcia będą poświęcone analizie tekstów.

Tematem poszczególnych spotkań będzie:

Morfologia: afiksy; rdzenie a tematy pie. i psł.

Deklinacja scs (rzeczownik, przymiotnik, zaimek, liczebnik). Porównanie form psł. i scs. i występujących w znanych studentom językach indoeuropejskich.

Koniugacje czasownika pie. i psł.; tematy czasownika; aspekt; tryby, system temporalny; bezokolicznik a supinum; imiesłowy.

Indeclinabilia.

Ważniejsze osobliwości syntaktyczne języka scs. na tle słowiańskim.

Po opanowaniu gramatyki scs. zajęcia będą poświęcone analizie tekstów.

Lektury podstawowe:

- C. Bartula, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej, Warszawa 2000 (lub późniejsze)

- Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, wybór H. Karaś, Warszawa (WPol. UW) 1994

- A. Leskien, Handbuch der altbulgarischen (altkirchenslavischen) Sprache. Grammatik. Texte. Glossar, Weimar 1886

Lektury dodatkowe:

- dowolne inne polskie obcojęzyczne opracowania nt. języka staro-cerkiewno-słowiańskiego

- H. Dalewska-Greń, Języki słowiańskie, Warszawa 1997

- R. Aitzetmüller, Altbulgarische Grammatik als Einführung in die slavische Sprachwissenschaft, Freiburg 1978

- L. Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 1984

- Г. A. Хабургаев, Старославянский язык, Москва 1986

- Ст. Стоянов, М. Янакиев, Старобългарски език. Текстове и речник, София 1978

- И. Дуриданов (ред.), Граматика на старобългарския език, София 1991

- R. Večerka, Staroslověnština, Praha 1984

- L. Bednarczuk (red.), Języki indoeuropejskie, t. II, Warszawa 1986

- T. Lehr-Spławiński, W. Kuraszkiewicz, F. Sławski, Przegląd i charakterystyka języków słowiańskich, Warszawa 1954

- L. Leciejewicz (red.), Mały słownik kultury dawnych Słowian, Warszawa 1972

- słowniki etymologiczne poszczególnych języków słowiańskich

Po ukończeniu kursu student/ka zna i rozumie:

- podziały języków indoeuropejskich i słowiańskich;

- specyfikę języka prasłowiańskiego i rozwoju języków słowiańskich w opozycji do psł. i scs.;

- podstawowe podziały historyczne języków słowiańskich z uwzględnieniem zjawisk typu: palatalizacje, wokalizacja jerów oraz wyniki działania praw kardynalnych rządzących językiem psł.

Student/ka potrafi:

- wykorzystać znajomość zasad gramatyki scs. do tłumaczenia tekstów;

- przeprowadzić analizę morfologiczną słów scs. i ich wybranych odpowiedników w znanych sobie współczesnych językach słowiańskich;

- dokonać rekonstrukcji wyrazów scs. i wybranych wyrazów polskich do postaci prasłowiańskiej

- wskazać odpowiedniki konstrukcji gramatycznych psł. i scs. w języku polskim i/lub znanym sobie współczesnym języku słowiańskim;

- odnieść się krytycznie do różnych metod badawczych oraz tez zawartych w tekstach teoretycznych.

Student/ka jest gotów/gotowa do wymiany poglądów na tematy związane z językiem psł. i scs. wraz z uzasadnieniem poznanych w trakcie kursu koncepcji i tez naukowych.

Aktywność na zajęciach - 30%

Końcowa praca pisemna - 70%

Nieusprawiedliwione nieobecności (powyżej 2) winny zostać zaliczone w terminie uzgodnionym z prowadzącym zajęcia.

Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach pisemnych i prezentacjach zaliczeniowych określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do przygotowywania, korekty i redakcji tekstów.

Punkty ECTS - łącznie 4, w tym:

1 z tytułu uczestnictwa w zajęciach (30 godzin);

3 z tytułu przygotowywania się do zajęć poza salą lekcyjną oraz wykonywania prac domowych (80 godzin)