Metryka starożytna

obowiązkowe

w sali

Zajęcia są pomyślane jako wprowadzenie do teorii metrycznej starożytnego wiersza. Ich celem jest umożliwienie samodzielnej analizy metrycznej podstawowych tekstów poetyckich greckich i łacińskich. Zajęcia zapewniają podstawową bazę do dalszej pracy badawczej nad tekstami poetyckimi starożytnej Grecji i Rzymu.

Zajęcia są pomyślane jako wprowadzenie do teorii metrycznej starożytnego wiersza. Ich celem jest umożliwienie samodzielnej analizy metrycznej podstawowych tekstów poetyckich greckich i łacińskich. Poza zapoznaniem z podstawową teorią metryczną i zasadami analizy metrycznej nacisk zostanie położony na praktyczną umiejętność lektury metrycznej. Po zakończonym kursie jego uczestnik będzie potrafił samodzielnie czytać i analizować utwory w podstawowych miarach stychicznych (daktyle, jamby, trocheje i anapesty) oraz w najważniejszych miarach eolskich (grecka poezja archaiczna, Katullus i Horacy).

Metryka grecka i łacińska, oprac. M. Dłuska, W. Strzelecki, Wrocław 1959

M.L. West, Wprowadzenie do metryki greckiej, przeł. J. Partyka, Kraków 2003

J. Danielewicz, Miary wierszowe greckiej liryki. Problemy opisu i interpretacji, Poznań 1994

H. Szelest, Metryka łacińska, Warszawa 1991

M.L. West, Greek Metre, Oxford 1982

W.J.W. Koster, Traité de métrique grecque suivi d’un précis de métrique latine, Leyde 1936

A. Łuka, Wykładnia, czyli jak wykładać metrykę, Lublin 2013

Student:

w zakresie wiedzy

- charakteryzuje podstawowe miary metryczne w poezji greckiej i łacińskiej (K_W06/P6S_WG)

w zakresie umiejętności

- rozpoznaje i czyta podstawowe miary metryczne w poezji greckiej i łacińskiej (K_U07/P6S_UW);

w zakresie kompetencji społecznych

– określa poziom swojej wiedzy i umiejętności, dostrzega potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju (K_K01/P6S_KK),

- wykazuje się aktywnością i rzetelnością w swojej pracy (K_K04/P6S_KO).

Szacunkowy nakład pracy studenta – 3 ECTS (90 godz.):

udział w konwrersatorium: 30 godz. (1 ECTS)

przygotowanie do konwersatorium i egzaminu: 60 godz. (2 ECTS)

Przedmiot kończy się egzaminem. Część pisemna sprawdza znajomość teorii i umiejętności analizy metrycznej, część ustna – umiejętność czytania starożytnych tekstów poetyckich.

egzamin pisemny i ustny

Zakres egzaminu

1) Podstawowa terminologia metryczna i podstawowe zagadnienia metryczne: wielkie tradycje metryczne: eolska, dorycka i jońska (wraz z głównymi przedstawicielami); podstawowe stopy i kola, terminy i zagadnienia takie jak teza i arsa; mora; stopa, metron (syzygia), wers, kolon, strofa, system, epoda, asynartet, pnigos, stychomytia, antilabe; cezura (męska i żeńska) i diereza oraz most/mostek/zeugma; princeps, biceps, anceps; wers (kolon) katalektyczny, hyperkatalektyczny, akefaliczny, prokefaliczny; synafia; baza eolska; anaklaza; elizja, afereza, synidzeza/synekfoneza/synalojfa; podstawy prozodii: podział na sylaby, sylaba otwarta, zamknięta, właściwości sekwencji spółgłosek muta cum liquida; skrócenie epickie (correptio epica); skrócenie jambiczne i podstawowe właściwości prozodii łacińskiej.

2) Umiejętność analizy metrycznej (rozpisywanie) i czytania podstawowych miar metrycznych: heksametr daktyliczny, dystych elegijny, trymetr jambiczny (i ew. inne podstawowe miary jambiczne), tetrametr trocheiczny (i ew. inne podstawowe miary trocheiczne), anapesty (zwł. systemy oparte na dymetrze, tetrametr anap. katalektyczny; rozumienie terminów „anapesty marszowe” i „liryczne”), wszystkie utwory Katullusa i Horacego oraz ich greckie wzory (epody i asynartety, kola i strofy eolskie, w tym zwł. strofa saficka i alcejska + anakreontyki).

3) Cezury w heksametrze, most Hermanna.

4) Cezury w trymetrze jambicznym.

5) Podstawowe różnice między trymetrem jambicznym tragedii i komedii (prawo Porsona, użycie anapestów) oraz tetrametrem trocheicznym tragedii i komedii (prawo Porsona, przestrzeganie dierezy).