Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Geofizyka archeologiczna

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3101-DB225A
Kod Erasmus / ISCED: 08.4 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Geofizyka archeologiczna
Jednostka: Instytut Archeologii
Grupy: Bloki pomocnicze dla II roku
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Kurs ma na celu zapoznanie studentów z podstawami metod geofizycznych stosowanych w badaniach archeologicznych w zakresie pozwalającym na ocenę prawidłowości wykonania takich badań na różnego rodzaju stanowiskach. Praktyki terenowe powinny skutkować zdobyciem umiejętności wykonywania pomiarów elektrooporowych i magnetycznych, przygotowania dokumentacji badań i interpretacji ich wyników.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Wykład i ćwiczenia prowadzone w terenie i w sali komputerowej zakladają przeprowadzenie pełnego kursu dotyczącego metod geofizycznych stosowanych w archeologii i obejmuje kolejno pomiary elektrooporowe, magnetyczne i elektromagnetyczne. Pozostatełe metody tj. sejsmiczna, mikrograwimetryczna, termiczna zostaną omówione na podstawie "case studies" tj. prezentacji wyników badań wykonanych tymi metodami na konkretnych stanowiskach archeologicznych

Pełny opis:

- prace przygotowawcze przy prowadzeniu pomiarów elektrooporowych

- obsługa aparatury elektrooporowej stało- i zmienno- prądowej

- profilowania i sondowania elektrooporowe

- dobór układu pomiarowego praca z podstawowymi typami układów pomiarowych

- sposoby graficznej prezentacji rezultatów pomiarów

- przygotowanie map rozkładu oporności pozornej gruntu na wybranych typach stanowisk

archeologicznych

- interpretacja sondowań elektrooporowych, przygotowanie przekrojów rozkładu pionowego

oporności i map dla zmiennej głębokości penetracji prądu

- programy komputerowe dla opracowania danych z badań elektrooporowych

- modelowanie anomalii i zasady interpretacji rezultatów pomiarów elektrooporowych

Ćwiczenia semestr letni

- prace przygotowawcze przy prowadzeniu pomiarów magnetycznych

- zasady działania i obsługa urządzeń do pomiaru podatności magnetycznej gruntu

- zasady działania i obsługa podstawowych typów magnetometrów:

- magnetometry protonowe

- magnetometry transduktorowe (flux-gate)

- magnetometry pompowane optycznie (cezowe, rubidowe i potasowe)

- graficzna prezentacja rezultatów pomiarów magnetycznych

- programy komputerowe dla opracowania danych z pomiarów magnetycznych

- modelowanie anomalii i zasady interpretacji wyników badań magnetycznych

Literatura:

Scollar I., Hesse A., Tabbagh A., Herzog I.,

Archaeological Prospecting and Remote Sensing, Cambridge 1990;

Misiewicz K.

Metody geofizyczne w planowaniu badań wykopaliskowych, Warszawa 1999

Geofizyka archeologiczna, Warszawa 2006;

Stenzel P., Szymanko J.

Metody geofizyczne w badaniach hydrogeologicznych i inżynierskich, Warszawa 1978;

Literatura uzupełniająca:

Conyers L.B., Goodman D.

Ground-Penetrating Radar: an introduction for archaeologist, Walnut Creek (California) 1997

Gaffney C., Gater J.

Revealing the buried past: geophysics for archaeologists, Stroud 2003;

Hasek, V.

Methodology of Geophysical Research in Archaeology. BAR International Series 769. Archaeopress, Oxford 1999;

Hesse A.

Manuel de prospection géophysique appliquée ? la reconnaissance archéologique, Dijon 1978

Kobyliński Z., Misiewicz K., Wach D.,

"Archeologia niedestrukcyjna" w północno-wschodniej Polsce, Biskupin i co dalej?? Zdjęcia lotnicze w polskiej archeologii, Nowakowski J., Prinke A., Rączkowski W., (red.), Poznań 2005, 205-237;

Misiewicz K.,

Prospekcja geofizyczna jako element archeologicznych badań ratowniczych, Metodyka Ratowniczych Badań Archeologicznych, Kobyliński Z. (red.), Warszawa 1999 , 101-153;

Rozpoznanie geofizyczne w archeologicznych badaniach ratowniczych w obrębie wielkich inwestycji, Zeszyty Ośrodka Ratowniczych Badań Archeologicznych, seria A: Metodyka i zagadnienia prawne, Z. Bukowski (red.), nr 4A, 1999 s. 82-133;

How we tried to show invisible - history of archaeological geophysics in Poland, Archaeologia Polona 40, 2002, 111-125;

Namysłowska-Wilczyńska B.,

Geostatystyka. Teoria i zastosowania, Wrocław 2006;

Neubauer W.

Magnetische Prospektion in der Archäologie, Mitteilungen der Prähistorischen Kommission, Wien 2001;

Pasquinucci, M., Trément F.

Non-Destructive Techniques Applied to Landscape Archaeology, (Series: The Archaeology of Mediterranean Landscapes 4), Oxford 2000;

Pollard, A.M. , Brothwell D.R.

Handbook of Archaeological Science, New York 2001

Efekty uczenia się:

Student potrafi ocenić możliwości zastosowania badań geofizycznych na różnych typach stanowisk archeologicznych, przeanalizować dokumentację z tego typu badań i wskazać sposoby jej wykorzstania w procesie badawczym. Powinien wykonać prawidłowo profilowania i sondowania elektrooporowe podstawowymi typami układów pomiarowych oraz prospekcję magnetyczną z zastosowaniem magnetometru protonowego, transduktorowego i cezowego. Zdobywa też umiejętność pracy z podstawowymi programami komputerowymi dla opracowania danych z badań geofizycznych

Metody i kryteria oceniania:

Obowiązkowe uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności,każda pozostała wymaga zaliczenia), aktywny udział w zajęciach. Praktyka terenowa wykonanie pomiarów elektrooporowych i magnetycznych wraz z interpretacją ich wyników. Zaliczenie z oceną – kolokwium zaliczeniowe.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)