Geofizyka archeologiczna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3101-DB225A |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.4
|
Nazwa przedmiotu: | Geofizyka archeologiczna |
Jednostka: | Instytut Archeologii |
Grupy: |
Bloki pomocnicze dla II roku |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Kurs ma na celu zapoznanie studentów z podstawami metod geofizycznych stosowanych w badaniach archeologicznych w zakresie pozwalającym na ocenę prawidłowości wykonania takich badań na różnego rodzaju stanowiskach. Praktyki terenowe powinny skutkować zdobyciem umiejętności wykonywania pomiarów elektrooporowych i magnetycznych, przygotowania dokumentacji badań i interpretacji ich wyników. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Wykład i ćwiczenia prowadzone w terenie i w sali komputerowej zakladają przeprowadzenie pełnego kursu dotyczącego metod geofizycznych stosowanych w archeologii i obejmuje kolejno pomiary elektrooporowe, magnetyczne i elektromagnetyczne. Pozostatełe metody tj. sejsmiczna, mikrograwimetryczna, termiczna zostaną omówione na podstawie "case studies" tj. prezentacji wyników badań wykonanych tymi metodami na konkretnych stanowiskach archeologicznych |
Pełny opis: |
- prace przygotowawcze przy prowadzeniu pomiarów elektrooporowych - obsługa aparatury elektrooporowej stało- i zmienno- prądowej - profilowania i sondowania elektrooporowe - dobór układu pomiarowego praca z podstawowymi typami układów pomiarowych - sposoby graficznej prezentacji rezultatów pomiarów - przygotowanie map rozkładu oporności pozornej gruntu na wybranych typach stanowisk archeologicznych - interpretacja sondowań elektrooporowych, przygotowanie przekrojów rozkładu pionowego oporności i map dla zmiennej głębokości penetracji prądu - programy komputerowe dla opracowania danych z badań elektrooporowych - modelowanie anomalii i zasady interpretacji rezultatów pomiarów elektrooporowych Ćwiczenia semestr letni - prace przygotowawcze przy prowadzeniu pomiarów magnetycznych - zasady działania i obsługa urządzeń do pomiaru podatności magnetycznej gruntu - zasady działania i obsługa podstawowych typów magnetometrów: - magnetometry protonowe - magnetometry transduktorowe (flux-gate) - magnetometry pompowane optycznie (cezowe, rubidowe i potasowe) - graficzna prezentacja rezultatów pomiarów magnetycznych - programy komputerowe dla opracowania danych z pomiarów magnetycznych - modelowanie anomalii i zasady interpretacji wyników badań magnetycznych |
Literatura: |
Scollar I., Hesse A., Tabbagh A., Herzog I., Archaeological Prospecting and Remote Sensing, Cambridge 1990; Misiewicz K. Metody geofizyczne w planowaniu badań wykopaliskowych, Warszawa 1999 Geofizyka archeologiczna, Warszawa 2006; Stenzel P., Szymanko J. Metody geofizyczne w badaniach hydrogeologicznych i inżynierskich, Warszawa 1978; Literatura uzupełniająca: Conyers L.B., Goodman D. Ground-Penetrating Radar: an introduction for archaeologist, Walnut Creek (California) 1997 Gaffney C., Gater J. Revealing the buried past: geophysics for archaeologists, Stroud 2003; Hasek, V. Methodology of Geophysical Research in Archaeology. BAR International Series 769. Archaeopress, Oxford 1999; Hesse A. Manuel de prospection géophysique appliquée ? la reconnaissance archéologique, Dijon 1978 Kobyliński Z., Misiewicz K., Wach D., "Archeologia niedestrukcyjna" w północno-wschodniej Polsce, Biskupin i co dalej?? Zdjęcia lotnicze w polskiej archeologii, Nowakowski J., Prinke A., Rączkowski W., (red.), Poznań 2005, 205-237; Misiewicz K., Prospekcja geofizyczna jako element archeologicznych badań ratowniczych, Metodyka Ratowniczych Badań Archeologicznych, Kobyliński Z. (red.), Warszawa 1999 , 101-153; Rozpoznanie geofizyczne w archeologicznych badaniach ratowniczych w obrębie wielkich inwestycji, Zeszyty Ośrodka Ratowniczych Badań Archeologicznych, seria A: Metodyka i zagadnienia prawne, Z. Bukowski (red.), nr 4A, 1999 s. 82-133; How we tried to show invisible - history of archaeological geophysics in Poland, Archaeologia Polona 40, 2002, 111-125; Namysłowska-Wilczyńska B., Geostatystyka. Teoria i zastosowania, Wrocław 2006; Neubauer W. Magnetische Prospektion in der Archäologie, Mitteilungen der Prähistorischen Kommission, Wien 2001; Pasquinucci, M., Trément F. Non-Destructive Techniques Applied to Landscape Archaeology, (Series: The Archaeology of Mediterranean Landscapes 4), Oxford 2000; Pollard, A.M. , Brothwell D.R. Handbook of Archaeological Science, New York 2001 |
Efekty uczenia się: |
Student potrafi ocenić możliwości zastosowania badań geofizycznych na różnych typach stanowisk archeologicznych, przeanalizować dokumentację z tego typu badań i wskazać sposoby jej wykorzstania w procesie badawczym. Powinien wykonać prawidłowo profilowania i sondowania elektrooporowe podstawowymi typami układów pomiarowych oraz prospekcję magnetyczną z zastosowaniem magnetometru protonowego, transduktorowego i cezowego. Zdobywa też umiejętność pracy z podstawowymi programami komputerowymi dla opracowania danych z badań geofizycznych |
Metody i kryteria oceniania: |
Obowiązkowe uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności,każda pozostała wymaga zaliczenia), aktywny udział w zajęciach. Praktyka terenowa wykonanie pomiarów elektrooporowych i magnetycznych wraz z interpretacją ich wyników. Zaliczenie z oceną – kolokwium zaliczeniowe. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.