Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Etnografia regionalna Polski

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3102-LETR
Kod Erasmus / ISCED: 14.7 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0314) Socjologia i kulturoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Etnografia regionalna Polski
Jednostka: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej
Grupy: Moduł L9: Etnografie regionalne / Monografie terenowe
Przedmioty etnograficzne do wyboru
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

nieobowiązkowe

Skrócony opis:

Cel i przedmiot zajęć:

Poznanie regionalnego zróżnicowania kultury ludowej oraz współczesnych działań skierowanych na zachowanie i promocję dziedzictwa kulturowego "małej ojczyzny". Zajęcia podzielone są na dwie części. W pierwszej - przybliżana jest terminologia, podziały regionalne wprowadzone przez autorów podręczników etnograficznych oraz idee i ruchy regionalistyczne; w drugiej - omawiane są regiony etnograficzne Polski wraz z zamieszkującymi je grupami. Zajęcia odbywają się z wykorzystaniem map i materiałów ilustracyjnych.

Pełny opis:

Tematy zajęć:

1. Wprowadzenie: etnografia regionalna i jej zainteresowania; przypomnienie pojęć: region etnograficzny, region kulturowy, tradycyjna kultura ludowa, folklor, folkloryzm.

2. Podziały regionalne Polski - przegląd podręczników etnograficznych (Łukasza Gołębiowskiego do Anny Kutrzeby-Pojnarowej i Jerzego Damrosza).

3. Regionalizm: charakterystyka zjawiska, założenia, cele oraz realizacja. Tradycje lokalne: kapitał społeczności lokalnej. Rola kultury materialnej w kreowaniu obrazu regionu.

4. Skanseny i muzea regionalne (izby pamięci) i ich rola w propagowaniu kultury ludowej.

5. Mazowsze - opis regionu (dwie rzeczywistości: dawniej i dzisiaj). Czy współczesne Mazowsze jest jednym regionem etnograficznym - za i przeciw.

6. Księżacy łowiccy - charakterystyka grupy i jej kultury; działalność regionalna.

7. Kurpie Zielone i Kurpie Biali - charakterystyka grupy i jej kultury; działalność regionalna.

8. Mazowsze a Mazury; Mazowsze a Podlasie (podobieństwa, różnice i wpływy).

9. Pomorze - wprowadzenie: opis regionu (dwie rzeczywistości: dawniej i dzisiaj).

10. Kaszubi i Słowińcy - charakterystyka grup pod względem etnograficznym (próba znalezienia tych elementów tradycyjnej kultury ludowej, które przetrwały do dzisiaj oraz próba określenia ich funkcji w kształtowaniu wiedzy o grupie i regionie), działania regionalne (kalendarz imprez).

11. Wielkopolska: jedność czy zróżnicowanie? Opis regionu i grup regionalnych (m.in. Biskupianie, Pałuczane itd.).

12. Śląsk - charakterystyka regionu, czyli od Górnika do Górala - Śląsk Górny, Śląsk Cieszyński.

13. Małopolska - opis regionu. Krakowiacy - dlaczego kultura Krakowiaków stała się tak popularna.

14. Góralszczyzna - charakterystyka grup góralskich, ze szczególnym uwzględnieniem kultury i życia społecznego Górali Podhalańskich. Regionalizm podhalański (cechy i działania).

15. Lubelszczyzna - archaizm i nowatorstwo.

Literatura:

A. Brencz, Wielkopolska jako region etnograficzny, Poznań 1996.

Etnografia Polska. Przemiany kultury ludowej, T.1, Wrocław 1976.

P. Kowalski, Popkultura i humaniści. Daleki od kompletności remanent spraw, poglądów i mistyfikacji, Kraków 2004.

Oblicza lokalności. Tradycja i współczesność, red. J.Kurczewska, Warszawa 2004.

S. Węglarz, Tutejsi i inni, cz.1.: O etnograficznym zróżnicowaniu kultury ludowej, Łódź 1997.

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu kursu student zna regionalne zróżnicowanie kultury ludowej w Polsce, idee i ruchy regionalistyczne, kulturę grup zamieszkujących poszczególne regiony etnograficzne Polski oraz współczesne działania skierowane na zachowanie i promocję dziedzictwa kulturowego.

Metody i kryteria oceniania:

egzamin pisemny

dopuszczalne dwie nieobecności nieusprawiedliwione

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)