Konwersatorium historyczno-kulturowe IIz/IIIz+p - Czas zamętu. 1348-1515

Epidemia Czarnej Dżumy z 1348 roku, do której dołączyły się inne dramatyczne wydarzenia tego okresu, całkowicie przeobraziła społeczeństwo europejskie. Zachwiane zostały dawne wartości, stosunki społeczne, normy estetyczne. Kultura tego czasu, we wszystkich swoich przejawach, jest przeniknięta duchem zamętu.

Będziemy analizować różnorodne aspekty tego zjawiska.

Epidemia Czarnej Dżumy z 1348 roku, do której dołączyły się inne dramatyczne wydarzenia tego okresu, całkowicie przeobraziła społeczeństwo europejskie. Zachwiane zostały dawne wartości, stosunki społeczne, normy estetyczne. Kultura tego czasu, we wszystkich swoich przejawach, jest przeniknięta duchem zamętu.

Będziemy analizować różnorodne aspekty tego zjawiska. Zatrzymamy się nad znaczącymi wydarzeniami życia publicznego, jak szaleństwo króla czy pojawienie się Joanny d’Arc. Omówimy relacje pomiędzy zjawiskami kultury z różnych dziedzin - wyrafinowaniem dzieł malarskich, przemianami w architekturze, pojawieniem się polifonii. Zatrzymamy się nad specyfiką życia kulturalnego i intelektualnego tego okresu, przejawiającą się w takich cechach jak teatralność, upodobanie do symulakrów, przepych dworski, sztywność etykiety. Zastanowimy się nad współistnieniem przeciwstawnych postaw: ekscentrycznych form ascezy i swobody obyczajów, sentymentalizmu i okrucieństwa. Zobaczymy, jak skostnieniu dawnych modelów zarówno kulturowych (rycerstwo, miłość dworska) jak intelektualnych (scholastyka, alegoria) towarzyszy wyłanianie się nowych form i nowego sposobu myślenia. W końcu, zastanowimy się, w jaki sposób fundamentalne dzieło Johana Huizingi wpłynęło na postrzeganie tego okresu i czy zasługuje on raczej na miano schyłku średniowiecza czy jesieni średniowiecza.

Johan Huizinga, L'Automne du Moyen Âge, Paris, 1932.

L'audeur du sang et des roses. Relire Johan Huizinga aujourd'hui, dir. Elodie Lecuppre-Desjardin, Presses Universitaires de Septentrion, 2019.

Françoise Autrand, Charles VI. La folie du roi, Paris, Fayard, 1986.

Colette Beaune, Jeanne d'Arc, Perrin, 2004.

Jacqueline Cerquiglini, La couleur de la mélancolie, Paris, Hatiern 1993.

Po zaliczeniu zajęć student:

- zna i rozumie w zaawansowanym stopniu wybrane fakty, procesy i zjawiska z zakresu kultury i historii Francji końca średniowiecza (KW10)

- potrafi rozpoznawać, analizować i interpretować różne rodzaje wytworów kultury (język, literatura) końca średniowiecza, stosując adekwatną terminologię oraz właściwe metody i narzędzia badawcze

- jest gotów do krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności (KK01)

Zaliczenie na podstawie aktywnego udziału w zajęciach oraz testu końcowego.