Dawny teatr włoski

ogólnouniwersyteckie

Zajęcia w formie konwersatorium poświęcone historii teatru włoskiego od wieku XVI do XVIII. Ich celem jest zapoznanie uczestników z najważniejszymi zagadnieniami z zakresu historii teatru oraz dramatu włoskiego w kontekście wydarzeń historycznych oraz przemian kultury społecznej i artystycznej. Na przestrzeni XVI i XVII wieku na rozbitym politycznie Półwyspie Apenińskim ukształtowała się nowożytna idea teatru (praktyka i technika sceniczna, budynek teatralny, gatunki dramatyczne, teatr zawodowy, zw. komedią dell’arte, a także opera). Nowożytny teatr zawdzięcza wiele dawnej Italii, tym osiągnięciom poświęcony jest właśnie ten kurs.

Zajęcia w formie konwersatorium poświęcone historii teatru włoskiego od wieku XVI do XVIII. Ich celem jest zapoznanie uczestników z najważniejszymi zagadnieniami z zakresu historii teatru oraz dramatu włoskiego w kontekście wydarzeń historycznych oraz przemian kultury społecznej i artystycznej. Na przestrzeni XVI i XVII wieku na rozbitym politycznie Półwyspie Apenińskim ukształtowała się nowożytna idea teatru (praktyka i technika sceniczna, budynek teatralny, gatunki dramatyczne, teatr zawodowy, zw. komedią dell’arte, a także opera). Nowożytny teatr zawdzięcza wiele dawnej Italii, tym osiągnięciom poświęcony jest ten kurs.

Zagadnienia omawiane na kursie:

- odrodzenie teatru (komedia, tragedia, dramat pasterski; architektura teatralna; scena oraz spektakl)

- narodziny oraz rozwój teatru zawodowego (komedia dell’arte: definicja zjawiska oraz cechy konstytutywne, zespół, repertuar, aktorka, struktura ról)

- powstanie opery

- barokowe formy teatralne

- odnowa teatru włoskiego w XVIII wieku

- teatr włoski w Europie i w Polsce (XVI-XVIII wiek)

Lektury:

Leone Di Somi Dialogi w sprawach sceny, [w:] A. Nicoll, Dzieje teatru, Warszawa 1959.

Niccolò Machiavelli, Mandragora, w: Dramaturgia włoska XVI wieku. Niccolò Machiavelli, Mandragora, Gian Giorgio Trissino, Sofonisba, Torquato Tasso, Amintas, red. J. Dygul, M. Wojtkowska-Maksymik, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2017.

Pierwszy kontrakt aktorów dell’arte, [w:] M. Surma-Gawłowska, Komedia dell’arte, Kraków 2015, s. 207-209.

Mowa Adriana Valeriniego z Werony na śmierć boskiej Vincenzy; Kronika spisana przez Giuseppe Pavoniego z okazji uroczystych obchodów wesela…, [w:] M. Surma-Gawłowska, Komedia dell’arte, Kraków 2015, s. 226-234.

Siro Ferrone, Metoda kompozycyjna komedii dell’arte, [w:] Teatr dell’arte, Warszawa 2016.

Anne MacNeil, Muzyka i kobiety w komedii dell’arte w końcu XVI wieku, [w:] Teatr dell’arte, Warszawa 2016.

Carlo Goldoni, Sługa dwóch panów [w:] Tenże, Komedie, Warszawa 1957.

Carlo Goldoni, Teatr komediowy, Gdańsk 2012.

Carlo Gozzi, Miłość do trzech pomarańczy (fragm.); Prosty wywód..., Niepotrzebne wspomnienia, w: O dramacie. Od Arystotelesa do Goethego, Warszawa 1993, ss. 276-285.

Materiały do zajęć dostępne będą dla uczestników na platformie Kampus2.

Podstawowa bibliografia:

Dramaturgia włoska XVI wieku. Niccolò Machiavelli, Mandragora, Gian Giorgio Trissino, Sofonisba, Torquato Tasso, Amintas, red. J. Dygul, M. Wojtkowska-Maksymik, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2017, seria „Dawna literatura włoska. Studia i źródła. T. II.

Łukaszewicz J., Carlo Goldoni w polskim Oświeceniu, Wrocław 1997.

Maślanka-Soro M., Powrót Melpomeny. Tragedia włoska od średniowiecznego odrodzenia po renesansowy rozkwit, Księgarnia Akademicka, Kraków 2013.

Miszalska J., Surma-Gawłowska M., Historia teatru i dramatu włoskiego od XIII do XVIII w., Universitas, Kraków 2008.

Niccol A., Dzieje teatru, tł. A. Dębnicki, PIW, Warszawa 1959.

O dramacie. Od Arystotelesa do Goethego: poetyki, manifesty, komentarze, pod red. E. Udalskiej, PWN, Warszawa 1989.

Surma-Gawłowska M., Komedia dell’arte, Kraków 2015.

Teatr dell’arte, red. D. Sosnowska, WUW, Warszawa 2016.

Wiedza: absolwent zna i rozumie:

K_W01 - powiązania literaturoznawstwa włoskiego z dyscypliną nauki o sztuce (teatr, malarstwo, muzyka);

K_W05 - powiązania dawnej włoskiej literatury dramatycznej z procesami historyczno-kulturowymi;

K_W06 - najważniejsze wydarzenia z historii kultury Półwyspu Apenińskiego na przestrzeni XVI-XVIII wieku;

Umiejętności: absolwent potrafi:

K_U03 - rozpoznawać różne gatunki dramatyczne, umiejscowić je w ogólnym kontekście historycznokulturowym (XVI-XVIII w.) oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii;

K_U04 - samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności w zakresie historii teatru i dramatu włoskiego (XVI-XVIII w.) z wykorzystaniem odpowiednich źródeł (słowników, leksykonów, encyklopedii, tekstów źródłowych, opracowań monograficznych, itp.);

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:

K_K02- udziału w życiu teatralnym, wypełniania zobowiązań społecznych

Trzy testy do zaliczenia dostępne na platformie Kampus2, otwierane sukcesywnie w określonym czasie (nie przez cały czas trwania kursu).

Skala ocen:

Ocena dostateczna 50%

Ocena dostateczna + 60%

Ocena dobra 70%

Ocena dobra + 80%

Ocena bardzo dobra 90%

Ocena celująca 95%