Społeczna i prawna sytuacja dziecka

fakultatywne

w sali

Przedmiot obejmuje dwa wątki tematyczne: prawa dzieci, w tym polskie i międzynarodowe regulacje prawne wraz z ich funkcjonowaniem w praktyce oraz socjologiczny obraz współczesnego dzieciństwa (ze szczególnym uwzględnieniem dzieciństwa w Polsce).

Przedmiot obejmuje dwa główne wątki tematyczne: prawa dzieci (polskie i międzynarodowe regulacje prawne wraz z ich funkcjonowaniem w praktyce) oraz społecznie konstruowany obraz dziecka i dzieciństwa. Studenci w ramach zajęć zapoznają się z podstawowymi międzynarodowymi i krajowymi regulacjami prawnymi obowiązującymi dotyczącymi dzieci. W ramach socjologicznych wątków tematycznych studenci poznają historię kształtowania się dzieciństwa jako specyficznej kategorii społecznej oraz zapoznają się ze współczesnymi badaniami i społecznymi dyskursami poświęconymi dzieciństwu.

Omówione zostaną między innymi następujące kwestie: zmieniająca się w historii koncepcja dziecka i dzieciństwa, prawa dziecka w świetle międzynarodowych konwencji i regulacji krajowych, instytucje zajmujące się ochroną praw dziecka, sytuacja dziecka w różnych epokach i kulturach, analiza socjologiczna współczesnego dzieciństwa w różnorodnych obszarach życia społecznego (w tym m.in. w rodzinie, w grupie rówieśniczej, w instytucjach edukacyjnych, na rynku konsumenckim), kultura masowa przeznaczona dla dzieci, patologie dzieciństwa.

Aries P., Historia dzieciństwa, Wydawnictwo Marabut, Gdańsk, 1995

Smolińska-Theiss B., Dzieciństwo w małym mieście, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1993

Bińczycka J. (red.), Prawa dziecka, deklaracje i rzeczywistość, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, 1999

Bińczycka J., Smolińska-Theiss B., Wymiary dzieciństwa, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005

Bogunia-Borowska M. (red.), Dziecko w świecie mediów i konsumpcji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006

Corsaro W., The Sociology of Childhood, Sage Publications 2014

D., Dziecko w dawnej Polsce, Wydawnictwo Żołądź-Strzelczyk Poznańskie, Poznań, 2002

Fields D., Dorośli zbyt wcześnie, przekład K. Wojciechowski, Wydawnictwo Vocation, Warszawa, 1994

Illich I., Społeczeństwo bez szkoły, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1976

Janion M., Chwin S. (red.), Dzieci, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk, 1988

Kline S. , The Play of the Market : On the Internalization of Children’s Culture [w:] Theory, Culture & Society, SAGE, London, Vol. 12 (1995)

Kline S., Limits to the Imagination:Marketing and Children Culture [w:] I. Agus, S. Jhally (eds.), Cultural Politics in Contemporary America, London, 1989

Kossowski P., Dziecko i reklama telewizyjna, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, 1999

Łaciak B. (red.), Dzieciństwo we współczesnej Polsce. Charakter przemian, Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warszawa 2013

Łaciak B. (red.), Dziecko we współczesnej kulturze medialnej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2003

Łaciak B. (red.), Nowe społeczne wymiary dzieciństwa, Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warszawa 2011

Łaciak B., Świat społeczny dziecka, Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warszawa 1999

Mattews H., Taylor M., Oercy-Smith B., Limb M., The Unacceptable Flaneur. The Shopping Mall as a Teenage Hangout [w:] Childhood, SAGE Publications, London, vol. 7(3), 2000

Matyjas B., Dzieciństwo w kryzysie. Etiologia zjawiska, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2008

Mayall B., A History of Sociology of Childhood, Institute of Education Press, 2013

Mead M., Dojrzewanie na Samoa, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1986

Melosik Z., Postmodernistyczne kontrowersje wokół edukacji, Wydawnictwo EDYTOR, Toruń-Poznań, 1995

Montgomery H., An Introduction to Childhood. Anthropological Perspectives on Children’s Lives, Wiley-Blackwell, 2009

Obrębska M., Semantyka dzieciństwa: od nieobecności do odrębności, Studia Kulturoznawcze, nr1/2011

Smolińska-Theiss B., Dzieciństwo jako status społeczny. Edukacyjne przywileje dzieci klasy średniej, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2014

Szacka B. (red.), Polska dziecięca, IS UW, Warszawa, 1987

Szlendak T., Zaniedbana piaskownica. Style wychowania małych dzieci a problem nierówności szans edukacyjnych, ISP, Warszawa, 2003

Śliwerski B., Antypedagogika [w:] Kwartalnik Pedagogiczny, nr 1 (1990)

Wołoszyn S., Korczak, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1982

Zelizer V., Kids and Commerce [w:] Childhood, SAGE Publications, London, vol. 9(4), 2002

Student charakteryzuje podstawowe prawa dziecka zawarte w dokumentach krajowych i międzynarodowych

Student identyfikuje wiedzę na temat przemian dzieciństwa oraz współczesnych zjawisk kulturowych dotyczących dzieciństwa

Student potrafi prawidłowo wyjaśnić procesy wychowawcze i ich skutki

Student potrafi analizować przyczyny i skutki nierówności edukacyjnych, wykluczenia oraz patologii dotyczących dzieci

Student jest wrażliwy na dziecięce potrzeby, wypełnianie obowiązków przez dorosłych wobec dziecka oraz łamanie ich praw

Student wykazuje kreatywność w tworzeniu projektów uwzględniających dziecko jako uczestnika przestrzeni publicznej

Podstawą oceny z przedmiotu będzie esej na wybrany przez studenta temat (konsultacja z prowadzącą) oraz obecność na zajęciach (dopuszczalne są 2 nieobecności).

--