Socjolingwistyka i dyskurs

obowiązkowe

Kurs wymaga dobrej znajomości języka angielskiego (min. poziom B2) oraz ogólnej wiedzy z zakresu językoznawstwa

zdalnie

Kurs łączy podejścia socjolingwistyczne i dyskursywne w celu prześledzenia wzorów życia społecznego komunikowanych

poprzez formy i strategie językowe. Przedstawiony aparat badawczy z dziedziny socjolingwistyki klasycznej i interakcyjnej oraz analizy dyskursu umożliwi obserwację elementów wypowiedzi na poziomie fonetycznym, morfologicznym, gramatycznym czy tekstowym z perspektywy społecznej. Określają one aktorów społecznych pod względem czynnika wieku, płci, klasy społecznej, pochodzenia, wykształcenia, przynależności do grup i wspólnot, przypisując mówców także do sytuacji, zdarzeń czy kontekstów interakcyjnych. Podczas kursu szczególna uwaga zostanie poświęcona analizie zjawisk obecnych w anglojęzycznej kulturze popularnej – filmie i muzyce – z perspektywy socjolingwistycznej.

Kurs łączy podejścia socjolingwistyczne i dyskursywne w celu prześledzenia wzorów życia społecznego komunikowanych poprzez formy i strategie językowe. Przedstawiony aparat badawczy z dziedziny socjolingwistyki klasycznej i interakcyjnej oraz analizy dyskursu umożliwi obserwację elementów wypowiedzi na poziomie fonetycznym, morfologicznym, gramatycznym czy tekstowym z perspektywy społecznej. Określają one aktorów społecznych pod względem czynnika wieku, płci, klasy społecznej, pochodzenia, wykształcenia, przynależności do grup i wspólnot, przypisując mówców także do sytuacji, zdarzeń czy kontekstów interakcyjnych. Strategie te funkcjonują jako składniki praktyk dyskursu odpowiedzialnych za konstytuowanie i rozwój obszarów życia społecznego. Preferencje językowe w obrębie kształtowanych w ten sposób domen dyskursywnych traktowane są jako barometry zmiany językowej i kulturowej wskazującej na aktualnie dominujące wartości, tendencje i dążenia społeczne.

Podczas kursu szczególna uwaga zostanie poświęcona analizie zjawisk obecnych w anglojęzycznej kulturze popularnej – filmie i muzyce – z perspektywy socjolingwistycznej. Zaprezentowane zostaną najważniejsze kwestie związane z problematyką doboru określonego wariantu języka angielskiego dla celów stylizacyjnych, a także główne tendencje w ww. zakresie: amerykanizacja wymowy w śpiewie, stosowanie gwary londyńskiej (cockneya) i innych brytyjskich wariantów niestandardowych, czy też akcentu amerykańskiego Południa. W analizie uwzględnione będą zarówno czynniki stricte fonologiczne, jak i socjokulturowe: m.in. wkomponowanie warstwy brzmieniowej w całościowy wizerunek sceniczny artysty lub odgrywanej postaci w nawiązaniu do stereotypów fonicznych związanych z danym dialektem, znaczenie płaszczyzny ideologicznej, czy też gatunku muzycznego i warstwy tekstowej utworu. W trakcie kursu problem ten omówiony zostanie z perspektywy historii anglojęzycznej kultury popularnej. Zaprezentowane zostaną wybrane przykłady wyżej wymienionych zjawisk obecne w filmie – m.in. na przykładzie produkcji Disneya – oraz muzyce popularnej – od The Beatles i Boba Dylana po Adele i Dizzeego Rascala. W celu określenia zakresu i znaczenia stylizacji, dokonana zostanie także analiza fragmentów utworów w porównaniu z mową danego artysty.

Na zajęciach przewiduje się aktywności typu: dyskusje, praca zespołowa, prezentacje przygotowywane przez studentów

Literatura podstawowa (fragmenty):

Bell, Allan. 2014. The Guidebook to Sociolinguistics. Malden/Oxford: Wiley-Blackwell.

Coupland, Nikolas and Jaworski, Adam. (red.). 1997. Sociolinguistics: A Reader and Coursebook, Houndmills: Macmillan Press

Stockwell, Peter. 2002. Sociolinguistics. A resource book for students. Londyn i Nowy Jork: Routledge.

Trudgill, Peter. 2000. Sociolinguistics: an introduction to language and society. London: Penguin books.

Wardhaugh, Ronald. 2006. An introduction to sociolinguistics (5th ed). Malden/Oxford/Carlton: Blackwell Publishing.

Literatura uzupełniająca:

Beal, Joan C. 2009. “You're not from New York City, you're from Rotherham”: Dialect and identity in British indie music. Journal of English Linguistics 37(3). 223-240.

Bell, Allan and Andy Gibson. 2011. Staging Language: An Introduction to the Sociolinguistics of Performance, Journal of

Sociolinguistics 15 (5). 555–572.

Coupland, Nikolas. 2007. Style: Language Variation and Identity, Cambridge: Cambridge University Press.

Crystal, Ben and Crystal, David. 2014. You Say Potato: A Book About Accents, Nowy Jork: Macmillan.

DeNora, Tia. 2000. Music in Everyday Life. Cambridge: Cambridge University Press.

Dobrow Julia R., Calvin L. Gidney. 1998. The Good, the Bad, and the Foreign: The Use of Dialect in Children's Animated

Television. The Annals of the American Academy of Political and Social Science 557, 105-119.

Frith, Simon. 1996. Performing Rites, Oxford: Oxford University Press.

Gibson, Andy and Allan Bell. 2012. Popular Music Singing as Referee Design. In Juan M. Hernández-Campoy and Juan A.

Cutillas-Espinosa (red.), Style-Shifting in Public. New Perspectives on Stylistic Variation, 139-164. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.

Giddens, Anthony. 1991. Modernity and Self-Identity: Self and Society in Late-Modern Age. Nowy Jork: Polity Press.

Gumperz, John. 1982. Discourse strategies. Cambridge: Cambridge University Press.

Konert-Panek, Monika. 2017. „Don't follow leaders, watch the pawking metaws”. Akcent Boba Dylana a tradycje muzyczne

amerykańskiego Południa, [w]: Nowe słowa w piosence. Źródła. Rozlewiska, Budzyńska-Łazarewicz M., Gajda K (red.), Poznań: Fundacja Instytut Kultury Popularnej, 87-101.

Konert-Panek, Monika. 2017. Overshooting Americanisation. Accent stylisation in pop singing – acoustic properties of the BATH and TRAP vowels in focus, Research in Language 15 (4), 371-384.

Konert-Panek, Monika. 2018. Singing accent Americanisation in the light of frequency effects: LOT unrounding and PRICE

monophthongisation in focus. Research in Language 16:2, 155-168.

Lippi-Green, R. 2012. English with an accent: Language, ideology and discrimination in the United States (2nd ed.). Londyn i

Nowy Jork: Routledge.

Milroy, Leslie. 1980. Language and Social Networks. Oxford: Blackwell.

Morrissey, Franz A. 2008. Liverpool to Louisiana in One Lyrical Line: Style Choice in British Rock, Pop and Folk Singing, [w]: Miriam A., Jürg Strässler (red.), Standards and Norms in the English Language, 195-220. Berlin: Mouton de Gruyter.

Sackett S. J. 1979. Prestige Dialect and the Pop Singer. American Speech 54 (3), 234-237.

Simpson, Paul. 1999. Language, Culture and Identity: With (another) look at accents in pop and rock singing, Multilingua 18(4). 343-367.

Trudgill, Peter. 1983. Acts of Conflicting Identity. The Sociolinguistics of British Pop-Song Pronunciation, [w]: Peter Trudgill (red.), On Dialect. Social and Geographical Perspectives, 141-160. Oxford: Blackwell.

Po ukończeniu kursu student:

K_W07 zna zaawansowane metody wypracowane przez językoznawstwo, lingwistyczną analizę dyskursu i

semiotykę społeczną, pozwalające problematyzować, analizować i interpretować zjawiska zachodzące

w dziedzinie kultury, komunikacji międzyludzkiej i dyskursów społecznych.

K_W08 ma pogłębioną wiedzę o języku, jego złożonej i historycznie zmiennej naturze oraz jego roli w komunikacji społecznej

K_W11 ma rozszerzoną wiedzę o instytucjach społecznych, w tym o aspektach komunikacyjnych i dyskursywnych ich funkcjonowania.

K_W19 ma pogłębioną wiedzę na temat komunikacyjnych i dyskursywnych uwarunkowań zmian społecznych.

K_U02 posiada pogłębione umiejętności badawcze w zakresie językoznawstwa, lingwistycznej analizy dyskursu i semiotyki społecznej, obejmujące analizę i syntezę stanowisk teoretycznych, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników.

K_U11 potrafi właściwie analizować przyczyny i przebieg procesów komunikacyjnych i dyskursywnych,

formułować własne opinie na ten temat oraz stawiać i weryfikować proste hipotezy badawcze.

K_U19 potrafi posługiwać się jednym dowolnym programem komputerowym służącym do analizy danych, korzystając z jego zaawansowanych funkcji.

K_U20 potrafi przygotować prezentację wybranego zagadnienia lub badania w języku polskim i w języku obcym na poziomie B2+, również z wykorzystaniem nowych technologii.

K_U21 potrafi stosować się do zasad wynikających z odpowiednich regulacji prawnych dotyczących ochrony

własności intelektualnej

K_K03 jest otwarty na kontakty z ludźmi z odmiennych kręgów kulturowych, wykazuje empatię oraz

zrozumienie dla inności.

K_K10 jest gotowy do samodzielnego wyznaczania kierunku własnego rozwoju i dokształcania się.

Metody oceniania:

Ocena końcowa wystawiana jest w oparciu o:

- ocenę ciągłą (40% oceny końcowej): obecność na zajęciach, aktywne uczestnictwo, bieżące przygotowanie do zajęć, przygotowanie krótkiego projektu, quizy

- końcowy egzamin ustny, obejmujący materiał omawiany na zajęciach (60% oceny końcowej)

Kryteria oceniania:

Na egzaminie ustnym ocenie podlega stopień znajomości materiału omawianego na zajęciach oraz osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia. Odpowiedzi studentów są punktowane, a punkty przeliczane na oceny zgodnie z następującą skalą:

60-69% = 3

70-74% = 3+

75-84% = 4

85-89% = 4+

90-100% = 5

Nieobecności:

Dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze