Socjolingwistyka i dyskurs

obowiązkowe

Kurs wymaga dobrej znajomości języka angielskiego (min.

poziom B2) oraz ogólnej wiedzy z zakresu językoznawstwa

w sali

Kurs łączy podejścia socjolingwistyczne i dyskursywne w celu prześledzenia wzorów życia społecznego komunikowanych

poprzez formy i strategie językowe. Przedstawiony aparat badawczy z dziedziny socjolingwistyki klasycznej i interakcyjnej oraz analizy dyskursu umożliwi obserwację elementów wypowiedzi na poziomie fonetycznym, morfologicznym, gramatycznym czy tekstowym z perspektywy społecznej. Określają one aktorów społecznych pod względem czynnika wieku, płci, klasy społecznej, pochodzenia, wykształcenia, przynależności do grup i wspólnot, przypisując mówców także do sytuacji, zdarzeń czy kontekstów interakcyjnych. Podczas kursu szczególna uwaga zostanie poświęcona analizie zjawisk obecnych w anglojęzycznej kulturze popularnej – filmie i muzyce – z perspektywy socjolingwistycznej.

Kurs łączy podejścia socjolingwistyczne i dyskursywne w celu prześledzenia wzorów życia społecznego komunikowanych poprzez formy i strategie językowe. Przedstawiony aparat badawczy z dziedziny socjolingwistyki klasycznej i interakcyjnej oraz analizy dyskursu umożliwi obserwację elementów wypowiedzi na poziomie fonetycznym, morfologicznym, gramatycznym czy tekstowym z perspektywy społecznej. Określają one aktorów społecznych pod względem czynnika wieku, płci, klasy społecznej, pochodzenia, wykształcenia, przynależności do grup i wspólnot, przypisując mówców także do sytuacji, zdarzeń czy kontekstów interakcyjnych. Strategie te funkcjonują jako składniki praktyk dyskursu odpowiedzialnych za konstytuowanie i rozwój obszarów życia społecznego. Preferencje językowe w obrębie kształtowanych w ten sposób domen dyskursywnych traktowane są jako barometry zmiany językowej i kulturowej wskazującej na aktualnie dominujące wartości, tendencje i dążenia społeczne.

Podczas kursu szczególna uwaga zostanie poświęcona analizie zjawisk obecnych w anglojęzycznej kulturze popularnej – filmie i muzyce – z perspektywy socjolingwistycznej. Zaprezentowane zostaną najważniejsze kwestie związane z problematyką doboru określonego wariantu języka angielskiego dla celów stylizacyjnych, a także główne tendencje w ww. zakresie: amerykanizacja wymowy w śpiewie, stosowanie gwary londyńskiej (cockneya) i innych brytyjskich wariantów niestandardowych, czy też akcentu amerykańskiego Południa. W analizie uwzględnione będą zarówno czynniki stricte fonologiczne, jak i socjokulturowe: m.in. wkomponowanie warstwy brzmieniowej w całościowy wizerunek sceniczny artysty lub odgrywanej postaci w nawiązaniu do stereotypów fonicznych związanych z danym dialektem, znaczenie płaszczyzny ideologicznej, czy też gatunku muzycznego i warstwy tekstowej utworu. W trakcie kursu problem ten omówiony zostanie z perspektywy historii anglojęzycznej kultury popularnej. Zaprezentowane zostaną wybrane przykłady wyżej wymienionych zjawisk obecne w filmie – m.in. na przykładzie produkcji Disneya – oraz muzyce popularnej – od The Beatles i Boba Dylana po Adele i Dizzeego Rascala. W celu określenia zakresu i znaczenia stylizacji, dokonana zostanie także analiza fragmentów utworów w porównaniu z mową danego artysty.

Na zajęciach przewiduje się aktywności typu: dyskusje, praca zespołowa, prezentacje przygotowywane przez studentów

Literatura podstawowa (fragmenty):

Bell, Allan. 2014. The Guidebook to Sociolinguistics. Malden/Oxford: Wiley-Blackwell.

Coupland, Nikolas and Jaworski, Adam. (red.). 1997. Sociolinguistics: A Reader and Coursebook, Houndmills: Macmillan Press

Stockwell, Peter. 2002. Sociolinguistics. A resource book for students. Londyn i Nowy Jork: Routledge.

Trudgill, Peter. 2000. Sociolinguistics: an introduction to language and society. London: Penguin books.

Wardhaugh, Ronald. 2006. An introduction to sociolinguistics (5th ed). Malden/Oxford/Carlton: Blackwell Publishing.

Literatura uzupełniająca:

Beal, Joan C. 2009. “You're not from New York City, you're from Rotherham”: Dialect and identity in British indie music. Journal of English Linguistics 37(3). 223-240.

Bell, Allan and Andy Gibson. 2011. Staging Language: An Introduction to the Sociolinguistics of Performance, Journal of

Sociolinguistics 15 (5). 555–572.

Coupland, Nikolas. 2007. Style: Language Variation and Identity, Cambridge: Cambridge University Press.

Crystal, Ben and Crystal, David. 2014. You Say Potato: A Book About Accents, Nowy Jork: Macmillan.

DeNora, Tia. 2000. Music in Everyday Life. Cambridge: Cambridge University Press.

Dobrow Julia R., Calvin L. Gidney. 1998. The Good, the Bad, and the Foreign: The Use of Dialect in Children's Animated

Television. The Annals of the American Academy of Political and Social Science 557, 105-119.

Frith, Simon. 1996. Performing Rites, Oxford: Oxford University Press.

Gibson, Andy and Allan Bell. 2012. Popular Music Singing as Referee Design. In Juan M. Hernández-Campoy and Juan A.

Cutillas-Espinosa (red.), Style-Shifting in Public. New Perspectives on Stylistic Variation, 139-164. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.

Giddens, Anthony. 1991. Modernity and Self-Identity: Self and Society in Late-Modern Age. Nowy Jork: Polity Press.

Gumperz, John. 1982. Discourse strategies. Cambridge: Cambridge University Press.

Konert-Panek, Monika. 2017. „Don't follow leaders, watch the pawking metaws”. Akcent Boba Dylana a tradycje muzyczne

amerykańskiego Południa, [w]: Nowe słowa w piosence. Źródła. Rozlewiska, Budzyńska-Łazarewicz M., Gajda K (red.), Poznań: Fundacja Instytut Kultury Popularnej, 87-101.

Konert-Panek, Monika. 2017. Overshooting Americanisation. Accent stylisation in pop singing – acoustic properties of the BATH and TRAP vowels in focus, Research in Language 15 (4), 371-384.

Konert-Panek, Monika. 2018. Singing accent Americanisation in the light of frequency effects: LOT unrounding and PRICE

monophthongisation in focus. Research in Language 16:2, 155-168.

Lippi-Green, R. 2012. English with an accent: Language, ideology and discrimination in the United States (2nd ed.). Londyn i

Nowy Jork: Routledge.

Milroy, Leslie. 1980. Language and Social Networks. Oxford: Blackwell.

Morrissey, Franz A. 2008. Liverpool to Louisiana in One Lyrical Line: Style Choice in British Rock, Pop and Folk Singing, [w]: Miriam A., Jürg Strässler (red.), Standards and Norms in the English Language, 195-220. Berlin: Mouton de Gruyter.

Sackett S. J. 1979. Prestige Dialect and the Pop Singer. American Speech 54 (3), 234-237.

Simpson, Paul. 1999. Language, Culture and Identity: With (another) look at accents in pop and rock singing, Multilingua 18(4). 343-367.

Trudgill, Peter. 1983. Acts of Conflicting Identity. The Sociolinguistics of British Pop-Song Pronunciation, [w]: Peter Trudgill (red.), On Dialect. Social and Geographical Perspectives, 141-160. Oxford: Blackwell.

Po ukończeniu kursu student:

K_W07 zna zaawansowane metody wypracowane przez językoznawstwo, lingwistyczną analizę dyskursu i

semiotykę społeczną, pozwalające problematyzować, analizować i interpretować zjawiska zachodzące

w dziedzinie kultury, komunikacji międzyludzkiej i dyskursów społecznych.

K_W08 ma pogłębioną wiedzę o języku, jego złożonej i historycznie zmiennej naturze oraz jego roli w komunikacji społecznej

K_W11 ma rozszerzoną wiedzę o instytucjach społecznych, w tym o aspektach komunikacyjnych i dyskursywnych ich funkcjonowania.

K_W19 ma pogłębioną wiedzę na temat komunikacyjnych i dyskursywnych uwarunkowań zmian społecznych.

K_U02 posiada pogłębione umiejętności badawcze w zakresie językoznawstwa, lingwistycznej analizy dyskursu i semiotyki społecznej, obejmujące analizę i syntezę stanowisk teoretycznych, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników.

K_U11 potrafi właściwie analizować przyczyny i przebieg procesów komunikacyjnych i dyskursywnych,

formułować własne opinie na ten temat oraz stawiać i weryfikować proste hipotezy badawcze.

K_U19 potrafi posługiwać się jednym dowolnym programem komputerowym służącym do analizy danych, korzystając z jego zaawansowanych funkcji.

K_U20 potrafi przygotować prezentację wybranego zagadnienia lub badania w języku polskim i w języku obcym na poziomie B2+, również z wykorzystaniem nowych technologii.

K_U21 potrafi stosować się do zasad wynikających z odpowiednich regulacji prawnych dotyczących ochrony

własności intelektualnej

K_K03 jest otwarty na kontakty z ludźmi z odmiennych kręgów kulturowych, wykazuje empatię oraz

zrozumienie dla inności.

K_K10 jest gotowy do samodzielnego wyznaczania kierunku własnego rozwoju i dokształcania się.

Metody oceniania:

Ocena końcowa wystawiana jest w oparciu o:

- ocenę ciągłą: obecność na zajęciach, aktywne uczestnictwo, bieżące przygotowanie do zajęć, wykonywanie mini-zadań/quizów na Google Classroom

- końcowe zaliczenie ustne

Kryteria oceniania:

Ocena dostateczna: bieżące przygotowanie do zajęć i aktywne w nich uczestnictwo

Ocena dobra: bieżące przygotowanie do zajęć, aktywne w nich uczestnictwo, wykonywanie mini-zadań/quizów na Google Classroom (z uzyskaniem min. 60% punktów)

Ocena bardzo dobra: bieżące przygotowanie do zajęć, aktywne w nich uczestnictwo, wykonywanie mini-zadań/quizów na Google Classroom (z uzyskaniem min. 60% punktów), wykazanie się bardzo dobrą znajomością omawianego materiału na końcowym zaliczeniu ustnym.

Na końcowym zaliczeniu ustnym ocenie podlega stopień znajomości materiału omawianego na zajęciach oraz osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia. Odpowiedzi studentów są punktowane, a punkty przeliczane na oceny zgodnie z następującą skalą:

60-69% = 3

70-74% = 3+

75-84% = 4

85-89% = 4+

90-100% = 5

Nieobecności:

Dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze