Warsztaty z analizy dyskursu wizualnego (cz. I)

fakultatywne

Znajomość języka angielskiego na poziomie pozwalającym na

lekturę tekstów akademickich.

w sali

Współczesne relacje społeczne są nasycone wizualnością i jej

kodami – zrozumienie współczesnej sfery publicznej wymaga

uwzględnienia mechanizmów przedstawiania, czynienia

„widzialnym” i wizualnego reprezentowania grup i

problemów. Warsztaty poświęcone będą interpretacji różnych

wymiarów dyskursu wizualnego w jego tradycyjnych i

nowych formach.

Proponowane lektury z obszaru socjologii i badań nad kulturą

wizualną mają dostarczyć podstawowych narzędzi

teoretycznych dla dalszych dyskusji i analiz różnych aspektów

wizualności. Każde zajęcia poświęcone będą interpretacji

wybranego problemu badawczego lub typu przekazu

wizualnego. Podstawowym efektem warsztatów ma być

przygotowanie uczestników do prowadzania samodzielnych

analiz.

Współczesne relacje społeczne są nasycone wizualnością i jej

kodami – zrozumienie współczesnej sfery publicznej wymaga

uwzględnienia mechanizmów przedstawiania, czynienia

„widzialnym” i wizualnego reprezentowania grup i

problemów. Warsztaty poświęcone będą interpretacji różnych

wymiarów dyskursu wizualnego w jego tradycyjnych i

nowych formach.

Proponowane lektury z obszaru socjologii i badań nad kulturą

wizualną mają dostarczyć podstawowych narzędzi

teoretycznych dla interpretacji różnych aspektów wizualności.

Podstawowym efektem warsztatów ma być przygotowanie

uczestników do przeprowadzania samodzielnych analiz.

Każde zajęcia będą poświęcone wybranemu problemowi

badawczemu lub typowi przekazów wizualnych. Przykładowa

lista tematów zajęć (tematy mogą być zmieniane w zależności

od dynamiki dyskusji i zainteresowań grupy):

 zagadnienia wstępne: obszary badań nad wizualnością

i wymiary kompetencji wizualnej;

 widzenie siebie i innych jako problem wizualny,

technologiczny i jako typ relacji społecznej;

 obraz w technologiach władzy;

 instytucje kształtujące sferę wizualną;

 warunki produkcji obrazów i ekonomia polityczna

obrazu (na przykładzie kina);

 wizualność jako medium polityczności (w tym znaczeń

ideologicznych, przemocy symbolicznej, polityki

pamięci);

 klasowość w kulturze wizualnej

 klasyczna krytyka kultury masowej;

 reality shows i pedagogika klasowa.

Konkretny zestaw tematów, lektur i materiałów do analizy

będzie ustalany w dyskusji z grupą.

Przykładowa literatura (podane poniżej tytuły wskazują

przykładowe źródła do zajęć – ostateczny dobór lektur będzie

ustalany na bieżąco; w przypadku monografii omówione

zostaną wybrane fragmenty):

 Adorno, Theodor, Telewizja jako ideologia, tłum. M.

Bucholc, w: tegoż, Przemysł kulturalny, Warszawa

2019.

 Adamczak, Marcin, Globalne Hollywood, filmowa

Europa i polskie kino po 1989 roku, Gdańsk 2010.

 Bourdieu, Pierre, Dystynkcja. Społeczna krytyka

władzy sądzenia, tłum. P. Biłos, Scholar 2005.

 Foucault, Michel, Nadzorować i karać, tłum. T.

Komendant, Warszawa 1998.

 Heinich, Nathalie, Socjologia sztuki, tłum. A.

Karpowicz, Oficyna Naukowa, Warszawa 2010.

 Kultura wizualna w Polsce, t. 2, Spojrzenia, red. I.

Kurz, P. Kwiatkowska, M. Szcześniak, Ł. Zaremba,

Bęc Zmiana, Warszawa 2017.

 Mirzoeff, Nicholas, Jak zobaczyć świat?, tlum. M.

Zaremba, Kraków – Warszawa 2016.

 Pauwels, Luc, Zwrot wizualny w badaniach i

komunikacji wiedzy, tłum. M. Frąckowiak, w: Badania

wizualne w działaniu, Warszawa 2011.

 Rancière, Jacques, Estetyka jako polityka, tłum. J.

Kutyła, P. Mościcki, Warszawa 2007.

 Zaremba, Łukasz, Statuy i status quo. Czas pomników

w Stanach Zjednoczonych, Widok. Teorie i Praktyki

Kultury Wizualnej, nr 25 (2019).

K_W04 Ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę

specjalistyczną w zakresie praktyk komunikacyjnych.

K_W07 Zna zaawansowane metody wypracowane przez

językoznawstwo, lingwistyczną analizę dyskursu i semiotykę

społeczną, pozwalające problematyzować, analizować i

interpretować zjawiska zachodzące w dziedzinie kultury,

komunikacji międzyludzkiej i dyskursów społecznych.

K_W12 Ma rozszerzoną wiedzę o nowych mediach, o

zasadach i społecznych konsekwencjach ich funkcjonowania

PAGE 2 z NUMPAGES 4

dla życia społecznego.

K_U01 Wykorzystując różne źródła potrafi wyszukiwać,

selekcjonować, analizować, oceniać i integrować

informacje dotyczące języka, komunikacji i dyskursywnych

aspektów życia społecznego i formułować

na tej podstawie krytyczne sądy.

K_U05 Potrafi wykorzystywać dorobek współczesnego

językoznawstwa, lingwistycznej analizy dyskursu i semiotyki

społecznej w celu krytycznej analizy i interpretacji wytworów

kultury, nurtów intelektualnych i ideowych.

K_U06 Potrafi poddać analizie złożoną relację między

medium a przekazem i wpływ, jaki wywierają wzajemnie na

siebie.

K_U08 Potrafi krytycznie analizować język debat publicznych

(np. politycznych i publicystycznych) pod kątem stosowanych

w nich strategii perswazyjnych i manipulacyjnych.

K_U11 Potrafi właściwie analizować przyczyny i przebieg

procesów komunikacyjnych i dyskursywnych, formułować

własne opinie na ten temat oraz stawiać i weryfikować proste

hipotezy badawcze.

K_U13 Posiada umiejętność wykorzystywania zdobytej

wiedzy z dziedziny socjologicznej analizy dyskursu i badań

nad komunikacją; potrafi krytycznie oceniać jej przydatność i

skuteczność.

K_U16 Posiada umiejętność rozumienia i analizowania

zjawisk społecznych, wzbogaconą o umiejętność oceny tych

zjawisk z perspektywy socjologicznej analizy dyskursu i

badań nad komunikacją.

K_U18 Potrafi krytycznie selekcjonować informacje i materiały

niezbędne do pracy naukowej, korzystając z różnych źródeł

(w języku rodzimym i obcym dla poziomu B2+) oraz

posługując się nowoczesnymi technologiami.

K_K08 Jest gotowy samodzielnie i krytycznie uzupełniać swą

wiedzę i umiejętności, łącząc perspektywę socjologiczną i

lingwistyczną.

Obecność na zajęciach, czytanie tekstów, aktywny udział w

dyskusji i przygotowanie końcowego projektu badawczego są

warunkiem zaliczenia. Dopuszczalne są dwie nieobecności

nieusprawiedliwione w cyklu zajęć. Nieobecności powyżej

tego limitu będą zaliczane przez dodatkowe prace domowe.