Etyka końca życia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	3501-EKZ18-S-OG
Kod Erasmus / ISCED:	08.1 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu:	Etyka końca życia
Jednostka:	Instytut Filozofii
Grupy:	Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Rodzaj przedmiotu:	ogólnouniwersyteckie seminaria monograficzne
Tryb prowadzenia:	w sali
Skrócony opis:	Celem zajęć jest: (1) Dostarczenie uczestnikom wiedzy teoretycznej, aparatu pojęciowego oraz narzędzi metodologicznych przydatnych do zrozumienia i poddania krytycznej analizie zagadnień moralnych pojawiających się w praktyce opieki nad pacjentami terminalnie chorymi; (2) Wykształcenie umiejętności dokonywania analizy normatywnej, formułowania ocen oraz doboru argumentów na rzecz określonego sposobu postępowania w przypadku terminalnie chorych pacjentów; (3) Uwrażliwienie uczestników na potrzeby pacjentów znajdujących się w terminalnej fazie choroby; (4) Uzmysłowienie założeń, praktycznej realizacji oraz ograniczeń medycyny paliatywnej jako formy opieki sprawowanej nad umierającymi pacjentami.
Pełny opis:	Treści szczegółowe: Umieranie. Zmiany postaw wobec śmierci i style umierania w kulturze zachodniej wg Ph. Arièsa. Czy tanatologia kulturowa to science fiction into the past ? Analizy M. Vovelle’a. Medykalizacja śmierci. Umieranie w epoce ponowoczesnej: liberalny wzorzec pełnej kontroli a komunitarystyczny wzorzec spokojnej śmierci. Pojęcie stanu terminalnego i fazy terminalnej. Etyczne podstawy tanatologii lekarskiej. Zasada zgody, zasada środków zwyczajnych (proporcjonalnych) i nadzwyczajnych (nieproporcjonalnych). Pojęcie środków daremnych (terapii uporczywej) i środków minimalnych (podstawowych). Zasada podwójnego skutku a analgezja stanów terminalnych. Problem sedacji paliatywnej. Etyczna analiza pojęcia działania i zaniechania oraz zaniechania i zaprzestania. Problem sztucznego nawadniania i odżywiania w fazie terminalnej. Kontrowersje wokół końca życia. Dokumenty pro futuro – analiza aspektów bioetycznych. Problem oceny jakości życia. Eutanazja i lekarska pomoc w samobójstwie: dyskusje etyczne a regulacje prawne. Analiza strategii argumentacji. Opieka hospicyjna i medycyna paliatywna. Ruch hospicyjny: historia i współczesność. Formy opieki hospicyjnej.
Literatura:	– Ph. Ariès, Człowiek i śmierć, PIW, Warszawa 1989 – T. L. Beauchamp, J. F. Childress, Tradycyjne rozróżnienia i reguły rządzące zaprzestaniem leczenia, [w:] tychże, Zasady etyki medycznej, tłum. W. Jacórzyński, Warszawa: Książka i Wiedza 1996. – D. Birnbacher, E. Dahl (eds.), Giving Death a Helping Hand, International Library of Ethics, Law, and the New Medicine 38, Springer 2008. – D. Callahan, The Troubled Dream of Life. In Search of a Peaceful Death, Simon&Schuster, New York-London 1993; – The Tyranny of Survival and Other Pathologies of Civilized Life, Macmillan Publishing Co., New York 1973. – J. Drążkiewicz, W stronę człowieka umierającego - o ruchu hospicyjnym w Polsce, Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, 1983. – E. Kübler-Ross, Rozmowy o śmierci i umieraniu, tłum. I. Doleżal - Nowicka, PAX, Warszawa 1979. – McMahan, The Ethics of Killing: Problems at the Margins of Life, Oxford University Press 2003. - A. Ostrowska, Śmierć w doświadczeniu jednostki i społeczeństwa, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1991. – M.Pabst Battin, Ending Life, Oxford University Press, Oxford 2005. – Polskie Towarzystwo Pediatryczne, Zaniechanie I wycofanie się z uporczywego leczenia podtrzymujacego zycie u dzieci, Warszawa 2011. – P. Singer, O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, przeł. A. Alichniewicz i A. Szczęsna, PIW, Warszawa 1997. – Szeroczyńska, Eutanazja i wspomagane samobójstwo. Studium prawnoporównawcze, Universitas, Kraków 2004. – K. Toombs, Sufficient Unto the Day: A Life with Multiple Sclerosis, [w:] S. K. Toombs, D. Barnard, R. A. Carson (red.). Chronic Illness: From Experience to Policy, Bloomington IN: Indiana University Press 1995 – M. Vovelle, Śmierć w cywilizacji Zachodu. Od roku 1300 po współczesność, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2005. – M. Warnock, E. Macdonald, Easeful Death, Oxford University Press, Oxford 2009 – M. Webb, The Good Death. The New American Search to Reshape the End of Life, Bantam Books, New York 1999. – S.J. Youngner, G.K. Kimsma, Physician-Assisted Death in Perspective. Assessing the Dutch Experience, Cambridge University Press, Cambridge 2012.
Efekty uczenia się:	Wiedza: ‒ zna i rozumie multi- i interdyscyplinarną terminologię stosowaną we dyskusjach etycznych dotyczących końca życia; ‒ ma gruntowną znajomość podstawowych zagadnień i problemów etycznych pojawiających się w praktyce opieki nad pacjentami terminalnie chorymi ‒ ma uporządkowaną, specjalistyczną wiedzę o głównych stanowiskach filozoficznych, podejściach normatywnych oraz strategiach argumentacyjnych stosowanych we współczesnych dyskusjach do-tyczących opieki nad pacjentami terminalnie chorymi Umiejętności: ‒ krytycznie analizuje teksty z zakresu tematyki seminarium oraz poglądy i argumenty innych autorów, w tym uczestników zajęć ‒ prawidłowo identyfikuje, interpretuje i analizuje problemy i konflikty etyczne dyskusjach dotyczących końca życia ‒ merytorycznie i poprawnie argumentuje, dobiera i konstruuje zaawansowane argumenty normatywne i faktyczne, oraz formułuje odpowiedzi na krytykę ‒ posiada zaawansowaną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych związanych z tematyką seminarium ‒ posiada zaawansowaną umiejętność przygotowania pisemnych prac analityczno-krytycznych związanych z tematyką seminarium ‒ prowadzi na poziomie zaawansowanym pracę badawczą pod kierunkiem prowadzącego seminarium, wymagającą samodzielnego wyszukiwania, analizowania i oceniania informacji pochodzących z różnych źródeł oraz integrowania wiedzy z różnych dyscyplin nauki, z których dorobku korzysta bioetyka Kompetencje społeczne: ‒ docenia znaczenia refleksji etycznej dla rozwoju nauki, technologii. cywilizacji i społeczeństwa ‒ podejmuje i inicjuje działania badawcze, planując i organizując ich przebieg ‒ odznacza się rzetelnością, rozwagą i zaangażowaniem w projektowaniu, planowaniu i realizowaniu działań badawczych ‒ potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
Metody i kryteria oceniania:	‒ aktywność (w tym obecność, przygotowanie do zajęć, udział w dyskusjach i pracach seminaryjnych) – 40 % ‒ przygotowanie i wygłoszenie referatu – 10% ‒ przygotowanie pisemnej analizy krytycznej wybranego tekstu z zakresu tematyki seminarium – 10% ‒ indywidualne przygotowanie pisemnej analizy wybranego przypadku/problemu z zakresu tematyki seminarium – 20 % ‒ przygotowanie w grupie pisemnej analizy wybranego przypadku/problemu z zakresu tematyki seminarium – 20 %

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.