TransAzja. Syberia, Mongolia, Himalaje – próba nieuropocentrycznego opisu świata.

ogólnouniwersyteckie

- Znajomość języka angielskiego na poziomie B2, umożliwiająca lekturę literatury przedmiotu.

- Mile widziana plastyczność myślenia, otwartość i chęć aktywnego uczestniczenia w dyskusjach.

Zajęcia Syberia, Mongolia, Himalaje – próba nieeuropocentrycznego opisu świata noszą charakter eksperymentalny. Stanowią konwersatorium zespołowe prowadzone przez grupę wykładowców, mających przygotowanie z zakresu różnych dyscyplin nauk społecznych i humanistycznych oraz filologii orientalnych. Wszystkich łączy doświadczenie długotrwałych pobytów badawczych w róźnych obszarach tzw. Azji Wewnętrznej.

Przedmiotem seminarium jest interdyscyplinarna refleksja nad społeczno-kulturowymi zjawiskami szeroko pojętej, transgranicznej przestrzeni mongolskiej. Obejmującej zróżnicowany obszar między rosyjską Kałmucją, Wschodnią Syberią (Tuwa, tzw. etniczna Buriacja), północno-wschodnimi Chinami (tzw. Mongolią Wewnętrzną) oraz Mongolią. Przyjżymy się również związkami tak pojmowanej przestrzeni z kulturami Indii i Tybetu.

Podczas zajęć przyjrzymy się specyfice relacji między tradycjami kulturowymi tego obszaru, ich regionalnymi wariantami i wynikającymi z nich lokalnymi praktykami kulturowymi i społecznymi. Zastanowimy się również nad pograniczną, hybrydowa specyfiką tożsamości kulturowej tego obszaru. Jednym z podstawowych pytań, na które chcielibyśmy spróbować odpowiedzieć jest o to czy rzeczywiście istnieje coś co moglibyśmy umownie nazwać „światem mongolskim”? A jeśli tak to na czym miała by polegać tożsamość owej kulturowej formacji.

W szerszej perspektywie postaramy się odnieść przestrzeni wychodzących poza „świat mongolski” – północnej Syberii i rosyjskiemu Dalekiemu Wschodowi z jednej strony oraz Tybetowi, Nepalowi, Bhutanowi, północnowschodnim regionom Indii (np. Lhadak czy Sikkim) z drugiej. Naturalnie ważnym kontekstem będzie również perspektywa globalna.

Seminarium ma charakter otwarty. Grupa będzie działać w ramach Uniwersytetu Warszawskiego, przy Kolegium Artes Liberales i Laboratorium Interdyscyplinarnych Badań Artes Liberales, ale do udziału zostaną zaproszeni specjaliści polscy i zagraniczni z innych ośrodków akademickich i naukowo – badawczych. Oprócz doświadczonych badaczy do udziału w seminarium zapraszamy zainteresowanych tematyką studentów i doktorantów. Seminarium będzie otwarte w szczególności dla osób zainteresowanych nie tylko obszarem kultury mongolskiej ale również teoriami regionalnymi, lokalności, pogranicza kulturowego, specyfik globalizacji, przepływów kulturowych itp.

Nakład pracy studenta:

– 30 godzin uczestnictwa w zajęciach,

– 75-90 godzin pracy własnej (przygotowanie do uczestnictwa w zajęciach, praca konieczna do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się i uzyskania zaliczenia).

Literatura:

Humphrey C, 2010, Koniec radzieckiego życia, przeł. A. Halemba, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty.

Saroyan M., 1997, Minorities, Mullahs and Modernity: Reshaping Community in the Former Soviet Union, University of California Press, Berkeley.

The Vanishing Rouble: Barter Networks and Non-Monetary Transactions in Post-Soviet Societies, 2000, Seabright P. (ed.), Cambridge: Cambridge University Press.

Jawłowski Albert, 2015, Buddhism in Burytia – an Instrument of Colonial Policy or a Field of Preserving Cultural Distinctiveness?, „Etnografia Polska”, t. LIX, ss. 175 – 193.

Zajączkowski W., 2009, Rosja i narody. Ósmy kontynent – szkic z dziejow Eurazji, Wydawnictwo MG, Kraków, , ss. 3 – 6, 125 – 214.

Etkind A., 2011, Internal Colonization: Russia’s Imperial Experience, Polity Press, Cambridge.

Syberia: Tradycja i modernizacja: Debaty Artes Liberales, tom IX, 2015 Red.Kamil Wielecki http://www.al.uw.edu.pl/pliki/Debaty%20AL%20IX.pdf

Zajączkowski Wojciech, W poszukiwaniu tożsamości społecznej. Lublin. Wydawnictwo Instytutu Europy Środkowo Wschodniej. 2001.

People and the Land. Pathways to Reform in Post-Soviet Siberia, red. E. Kasten, Berlin 2002.

Vinokurova U. A., Yakovets Ju. V. Arctic circumpolar civilization. Novosibirsk, “Nauka” 2016. Wersja angielska w pdf od str.173 : http://al.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2018/03/Arctic_circumpolar_civilisation.pdf

Kollmar-Paulenz Karenina (2014) Systematically Ordering the World: the Encounter of Buriyad-Mongolian, Tibetan and Russian Knowledge Cultures in the 19th Century [in] Études de lettres, 2-3, p. 123-146

Tsyrempilov Nikolay (2015) “Noble Paganism. Orientalist Discourse on Tibetan Buddhism in Nineteenth-Century Russian Polemic Literature”. Inner Asia. 17 Pp. 199-224.

Bernstein Ania (2013) Religious Bodies Politic: Rituals of Sovereignty in Buryat Buddhism, Chicago: University of Chicago Press

Tangad Oyungerel (2013) Scheda po Czyngis Chanie: demokracja po mongolsku, Warsaw: Trio

Humphrey Caroline(1999) 'The fate of earlier social ranking in the communist regimes of Russia and China', in Ramachandra Guha and Jonathan Parry (eds.) Institutions and Inequalities: Essays in Honour of André Béteille, Oxford University Press, Delhi.

Atwood, Ch. P.: Encyclopedia of Mongolia and Mongol Empire, Facts on File, Inc., New York 2004.

Bareja-Starzyńska A., Thupten Kunga Chashab, Mejor M., ,,Odroczenie buddyzmu w Mongolii po 1990 r.'', PrzeglądOrientalistyczny, nr 3-4, 1999, str. 213-219.

Bareja-Starzyńska A., "Czyngis-chan bodhisattwą, czyli o buddyzmie w Mongolii" w:Świat Orientu – Orient w świecie, red. A. Bareja-Starzyńska,P. Balcerowicz, J. Rogala, Wydawnictwa UniwersytetuWarszawskiego, Warszawa 2010, s. 96-111.

Bareja-Starzyńska, Agata, 2012, “I Dżebcundampa Mongolii, Dzanabadzar (1635-1723) – ojciec mongolskiego buddyzmu?”, Politeja. Studia Buddyjskie, No 2(18), 2012, Uniwersytet Jagielloński, s. 181-192.

Dolega, A. „Tożsamość religijna w kontekście chrześcijan mongolskich”, w: Orient w poszukiwaniu tożsamości, Warszawa, s. 164-173.

Godziński,S., W kręgu lamajskich legend i mitów, Iskry, Warszawa 1981

Kałużyński, S., Dawni Mongołowie,PiW, Warszawa 1987

Rogala J., ,,Mongolska aksamitna rewolucja 1989-1990'', Przegląd Orientalistyczny nr 3-4, 2002, s. 220-229.

Sziregetü Güüszi Czordżi, “Czikula Kereglegczi. Zasady buddyzmu”, (wstęp, przekład i opracowanie Agata Bareja-Starzyńska), Warszawa 2006, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Szynkiewicz, S., Rodzina pasterska w Mongolii, PolskaAkademia Nauk, Instytut Historii Kultury Materialnej, Ossolineum,Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź, 1981, str. 123-135.

Tajna historia Mongołów. Anonimowa kronika mongolska z XIII w., tłum. S. Kałużyński, PIW, Warszawa 1970, II wyd. 1989.

Po ukończeniu konwersatorium student

a. W zakresie wiedzy:

- zna terminologię naukową z zakresu antropologii kulturowej, historii i socjologii na poziomie podstawowym;

- zna i rozumie zależności między poszczególnymi dyscyplinami humanistycznymi i wybranymi naukami społecznych na poziomie umożliwiającym współpracę transdyscyplinarną z przedstawicielami tych dyscyplin;

- ma świadomość dynamicznego rozwoju kultury, pojawiania się nowych metod badawczych i konieczności ciągłej aktualizacji stanu wiedzy.

b. W zakresie umiejętności:

- potrafi analizować, interpretować i wykorzystywać informacje pozyskane z różnych źródeł pisanych i ikonograficznych;

- zna potencjał warsztatu interdyscyplinarnego, potrafi wykorzystywać wiedzę i metody właściwe różnym dyscyplinom społecznym i humanistycznym;·

- potrafi sformułować pytania badawcze i hipotezy, przedstawić wyniki badań w formie argumentacji na rzecz określonej tezy, a także podsumować je wnioskami w konfrontacji z literaturą przedmiotu.

c. W zakresie kompetencji społecznych:

- jest otwarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów;

- na podstawie twórczej analizy nowych sytuacji i problemów samodzielne formułuje propozycje ich rozwiązania;

- rozumie zasady tolerancji i różnic kulturowych.

- Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywne uczestnictwo w zajęciach (student ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności). Oceniane będą: przygotowanie do zajęć i aktywność (20% oceny).

- test końcowy na podstawie treści zajęć (80% oceny).