Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Zarządzanie środowiskiem

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1900-1-ZSR
Kod Erasmus / ISCED: 07.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Zarządzanie środowiskiem
Jednostka: Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Grupy: Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (kierunek Geografia)
Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (kierunek Geografia) - sem. 5
Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (ścieżka fizycznogeograficzna) - sem. 5
Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (ścieżka geoinformatyczna) - sem. 5
Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (ścieżka społeczno-ekonomiczna) - sem. 5
Punkty ECTS i inne: 1.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Kierunek podstawowy MISMaP:

geografia

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Przedmiot ma na celu zapoznanie studentów z wiedzą teoretyczną z zakresu wybranych przyrodniczych, prawno-organizacyjnych i społeczno-ekonomicznych uwarunkowań zarządzania środowiskiem. W toku zajęć studenci zapoznają się z podstawami formalnymi oraz wybranymi narzędziami zarządzania środowiskiem wynikającymi z procedur krajowych i Unii Europejskiej. Analizowane są wybrane instrumenty ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem ich zastosowania w ochronie przyrody i krajobrazu (w tym m.in.: instrumenty wynikające z potrzeb konserwatorskiej i czynnej ochrony przyrody, planowania przestrzennego i ocen oddziaływania na środowisko, Wspólnej Polityki Rolnej UE, zarządzania krajobrazowego, zastosowania koncepcji usług ekosystemowych, itp.). Przeglądowi poddawane są także źródła danych przestrzennych przydatnych w zarządzaniu środowiskiem na różnych szczeblach administracyjnych.

Pełny opis:

W toku zajęć studenci zapoznają się z podstawami formalnymi oraz wybranymi narzędziami zarządzania środowiskiem wynikającymi z procedur krajowych i Unii Europejskiej. Analizowane są wybrane instrumenty ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu (w tym m.in.: instrumenty wynikające z potrzeb konserwatorskiej i czynnej ochrony przyrody, planowania przestrzennego i ocen oddziaływania na środowisko, zarządzania krajobrazowego, zastosowania koncepcji usług ekosystemowych, itp.).

Celem zajęć jest przekazanie wiedzy dotyczącej:

- wybranych, globalnych i regionalnych problemów środowiskowych,

- zagrożeń środowiska związanych z działalnością człowieka w Polsce i krajach UE,

- międzynarodowych inicjatyw (programów, porozumień, raportów, strategii i in.) w dziedzinie ochrony środowiska

- stanu prawnego regulującego ochronę środowiska, przyrody i krajobrazu (ustawy, rozporządzenia, dyrektywy UE, konwencje międzynarodowe i in.)

- zarządzania ochroną środowiska

- organizacji i funkcjonowania systemu monitoringu środowiska

- skutecznych instrumentów ochrony przyrody i środowiska, w tym procedury Oceny Oddziaływania na Środowisko (OOS).

W trakcie zajęć szczegółowo prezentowane są główne źródła zanieczyszczeń powietrza, wód, przyczyny degradacji gleb, lasów, flory i fauny, krajobrazu oraz przekształcenia powierzchni ziemi. Omawiane są konsekwencje poszczególnych zagrożeń środowiska w różnych skalach przestrzennych. Wskazywane są alternatywne rozwiązania czystych technologii i metod pozwalających poprawić jakość podstawowych komponentów środowiska.

Szczególna uwaga zwrócona jest na system monitoringu środowiska, w tym cele i zasady stosowania monitoringu środowiska, podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska, techniki pomiarowe, zasady sporządzania ocen i prognoz, biomonitoring środowiska oraz procedurę Oceny Oddziaływania na Środowisko. Omawiane są m.in. podstawy teoretyczne oceny następstw środowiskowych planowanych przedsięwzięć, planów, strategii, polityk. Przepisy prawne i główne procedury dotyczące procesu OOŚ w Polsce, w Europie (UE) i na świecie. Kategorie uciążliwości obiektów i przedsięwzięć. Rola administracji, inwestora, projektanta i społeczeństwa w procesie OOŚ. Wariantowanie rozwiązań lokalizacyjnych i technologicznych. Procedury kwalifikacyjne: listy, matryce, operaty specjalistyczne. Oceny strategiczne. Prognozy zmian ustaleń planów przestrzennego zagospodarowania. Inwestycje o zasięgu transgranicznym. Przygotowywanie i uzgadnianie Raportu OOS. Scoping i screening. Analiza stanu środowiska w strefie oddziaływania przedsięwzięcia. Krytyczny opis przedsięwzięcia. Ocena wypełniania zasad zrównoważonego rozwoju. Metodologia wyboru wariantów. Analiza wariantu zerowego i prośrodowiskowego. Wymagania dotyczące poszczególnych oddziaływań. Środki łagodzące. Monitoring. Raportowanie kwestii społecznych. Sporządzanie podsumowań, wniosków oraz streszczenia. Wykorzystanie Raportu w wydawaniu decyzji środowiskowej. Specyfika Raportów dla różnych grup przedsięwzięć. Podstawowe błędy procesu i raportów OOS. Perspektywy rozwoju systemu OOS. Omawiane są także zagadnienia ochrony środowiska w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - konflikty przestrzenne, bariery rozwoju, główne kierunki zrównoważonego rozwoju.

Literatura:

Bell JNB, Treshow M. 2004, Zanieczyszczenie powietrza a życie roślin. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa.

Bródka s., 2020 - Adaptacyjne zarządzanie środowiskiem. Podstawy teoretyczne i zastosowania, PWN, Warszawa

Górski M. (red.), 2009 - Prawo ochrony środowiska, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.

Karaczun Z., Indeka L., 1999 – Ochrona środowiska. ARIES, Warszawa.

Ochrona Środowiska. Rocznik statystyczny GUS. Warszawa.

Poskrobko B. 2007. Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa

Pullin A., 2005 – Biologiczne podstawy ochrony przyrody, PWN, Warszawa.

Żarska B., 2003 – Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa.

Bohatkiewicz J. 2008. Podręcznik dobrych praktyk wykonywania opracowań środowiskowych dla dróg krajowych. Biuro Ekspertyz i Projektów Budownictwa Komunikacyjnego „EKKOM” Sp. z o.o., Kraków.

Wilżak T. (red.) 2013, Zagadnienia proceduralne w ocenach oddziaływania na środowisko, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.

Wilżak T. (red.) 2014, Zagadnienia przyrodnicze w ocenach oddziaływania na środowisko, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.

www.gios.gov.pl: Program Państwowego Monitoringu Środowiska , Raport o stanie środowiska Polski, Raport o stanie środowiska Europy

www.wios.warszawa.pl: Raport o stanie środowiska województwa mazowieckiego

www.natura2000.mos.gov.pl: System obszarów chronionych Natura 2000

Efekty uczenia się:

Efekty uczenia się: K_W01, K_W03, K_W08, K_U01, K_U02, K_K04

Po ukończeniu przedmiotu student:

WIEDZA

1. definiuje podstawowe pojęcia ekologiczne;

2. rozumie przebieg procesów ekologicznych i ewolucyjnych warunkujących różnorodność biologiczną

3. zna najważniejsze źródła emisji zanieczyszczeń powietrza, wody

4. zna najważniejsze przyczyny degradacji gleb, lasów, flory, fauny, krajobrazu;

5. identyfikuje skalę oraz tendencje zmian w ostatnich latach zagrożeń środowiska w Polsce i na świecie;

6. zna podstawowe akty prawne dotyczące ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu

7. charakteryzuje wybrane instrumenty prawno-administracyjne i ekonomiczne wykorzystywane w zarządzaniu środowiskiem na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i Unii Europejskiej.

8. zna funkcjonowanie systemu Państwowego Monitoringu Środowiska

9. zna podstawowe oddziaływania związane z kilkoma wybranymi przedsięwzięciami inwestycyjnymi,

UMIEJĘTNOŚCI

1. umie zidentyfikować zagrożenia środowiska

2. potrafi interpretować dane pomiarowe w odniesieniu do obowiązujących norm

3. potrafi posługiwać się skutecznymi instrumentami ochrony przyrody i środowiska;

4. umie podejmować decyzje w zakresie zagospodarowania przestrzennego.

5. potrafi prezentować podstawowe elementy raportu OOS,

6. posiada umiejętność konstruowania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,

7. potrafi przeprowadzić ogólną analizę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

1. Akceptuje konieczność uwzględniania informacji przyrodniczej i waloryzacji zasobów środowiska w procedurze planowania przestrzennego,

2. Wykształca nawyk korzystania z obiektywnych źródeł informacji naukowej oraz posługiwania się zasadami krytycznego wnioskowania przy rozstrzyganiu praktycznych problemów.

Nakład pracy studenta:

30h - obecność na wykładzie

5-10h - praca własna (powtarzanie materiału, zapoznanie się z zalecaną literaturą, przygotowanie do zajęć i zaliczenia)

35-40h ogółem (zależnie od systematyczności w pracy podczas semestru oraz cech indywidualnych studenta).

Metody i kryteria oceniania:

Podstawą zaliczenia wykładu (zaliczenie na ocenę) jest sprawdzian pisemny w formie testu zawierającego pytania zamknięte i otwarte.

Praktyki zawodowe:

Brak.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewa Malinowska
Prowadzący grup: Ewa Malinowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewa Malinowska
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)