Zarządzanie środowiskiem
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1900-1-ZSR |
Kod Erasmus / ISCED: |
07.2
|
Nazwa przedmiotu: | Zarządzanie środowiskiem |
Jednostka: | Wydział Geografii i Studiów Regionalnych |
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (kierunek Geografia) Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (kierunek Geografia) - sem. 5 Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (ścieżka fizycznogeograficzna) - sem. 5 Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (ścieżka geoinformatyczna) - sem. 5 Przedmioty obowiązkowe, dzienne studia I stopnia (ścieżka społeczno-ekonomiczna) - sem. 5 |
Punkty ECTS i inne: |
1.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Kierunek podstawowy MISMaP: | geografia |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Przedmiot ma na celu zapoznanie studentów z wiedzą teoretyczną z zakresu wybranych przyrodniczych, prawno-organizacyjnych i społeczno-ekonomicznych uwarunkowań zarządzania środowiskiem. W toku zajęć studenci zapoznają się z podstawami formalnymi oraz wybranymi narzędziami zarządzania środowiskiem wynikającymi z procedur krajowych i Unii Europejskiej. Analizowane są wybrane instrumenty ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem ich zastosowania w ochronie przyrody i krajobrazu (w tym m.in.: instrumenty wynikające z potrzeb konserwatorskiej i czynnej ochrony przyrody, planowania przestrzennego i ocen oddziaływania na środowisko, Wspólnej Polityki Rolnej UE, zarządzania krajobrazowego, zastosowania koncepcji usług ekosystemowych, itp.). Przeglądowi poddawane są także źródła danych przestrzennych przydatnych w zarządzaniu środowiskiem na różnych szczeblach administracyjnych. |
Pełny opis: |
W toku zajęć studenci zapoznają się z podstawami formalnymi oraz wybranymi narzędziami zarządzania środowiskiem wynikającymi z procedur krajowych i Unii Europejskiej. Analizowane są wybrane instrumenty ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu (w tym m.in.: instrumenty wynikające z potrzeb konserwatorskiej i czynnej ochrony przyrody, planowania przestrzennego i ocen oddziaływania na środowisko, zarządzania krajobrazowego, zastosowania koncepcji usług ekosystemowych, itp.). Celem zajęć jest przekazanie wiedzy dotyczącej: - wybranych, globalnych i regionalnych problemów środowiskowych, - zagrożeń środowiska związanych z działalnością człowieka w Polsce i krajach UE, - międzynarodowych inicjatyw (programów, porozumień, raportów, strategii i in.) w dziedzinie ochrony środowiska - stanu prawnego regulującego ochronę środowiska, przyrody i krajobrazu (ustawy, rozporządzenia, dyrektywy UE, konwencje międzynarodowe i in.) - zarządzania ochroną środowiska - organizacji i funkcjonowania systemu monitoringu środowiska - skutecznych instrumentów ochrony przyrody i środowiska, w tym procedury Oceny Oddziaływania na Środowisko (OOS). W trakcie zajęć szczegółowo prezentowane są główne źródła zanieczyszczeń powietrza, wód, przyczyny degradacji gleb, lasów, flory i fauny, krajobrazu oraz przekształcenia powierzchni ziemi. Omawiane są konsekwencje poszczególnych zagrożeń środowiska w różnych skalach przestrzennych. Wskazywane są alternatywne rozwiązania czystych technologii i metod pozwalających poprawić jakość podstawowych komponentów środowiska. Szczególna uwaga zwrócona jest na system monitoringu środowiska, w tym cele i zasady stosowania monitoringu środowiska, podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska, techniki pomiarowe, zasady sporządzania ocen i prognoz, biomonitoring środowiska oraz procedurę Oceny Oddziaływania na Środowisko. Omawiane są m.in. podstawy teoretyczne oceny następstw środowiskowych planowanych przedsięwzięć, planów, strategii, polityk. Przepisy prawne i główne procedury dotyczące procesu OOŚ w Polsce, w Europie (UE) i na świecie. Kategorie uciążliwości obiektów i przedsięwzięć. Rola administracji, inwestora, projektanta i społeczeństwa w procesie OOŚ. Wariantowanie rozwiązań lokalizacyjnych i technologicznych. Procedury kwalifikacyjne: listy, matryce, operaty specjalistyczne. Oceny strategiczne. Prognozy zmian ustaleń planów przestrzennego zagospodarowania. Inwestycje o zasięgu transgranicznym. Przygotowywanie i uzgadnianie Raportu OOS. Scoping i screening. Analiza stanu środowiska w strefie oddziaływania przedsięwzięcia. Krytyczny opis przedsięwzięcia. Ocena wypełniania zasad zrównoważonego rozwoju. Metodologia wyboru wariantów. Analiza wariantu zerowego i prośrodowiskowego. Wymagania dotyczące poszczególnych oddziaływań. Środki łagodzące. Monitoring. Raportowanie kwestii społecznych. Sporządzanie podsumowań, wniosków oraz streszczenia. Wykorzystanie Raportu w wydawaniu decyzji środowiskowej. Specyfika Raportów dla różnych grup przedsięwzięć. Podstawowe błędy procesu i raportów OOS. Perspektywy rozwoju systemu OOS. Omawiane są także zagadnienia ochrony środowiska w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - konflikty przestrzenne, bariery rozwoju, główne kierunki zrównoważonego rozwoju. |
Literatura: |
Bell JNB, Treshow M. 2004, Zanieczyszczenie powietrza a życie roślin. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa. Bródka s., 2020 - Adaptacyjne zarządzanie środowiskiem. Podstawy teoretyczne i zastosowania, PWN, Warszawa Górski M. (red.), 2009 - Prawo ochrony środowiska, Wolters Kluwer Polska, Warszawa. Karaczun Z., Indeka L., 1999 – Ochrona środowiska. ARIES, Warszawa. Ochrona Środowiska. Rocznik statystyczny GUS. Warszawa. Poskrobko B. 2007. Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa Pullin A., 2005 – Biologiczne podstawy ochrony przyrody, PWN, Warszawa. Żarska B., 2003 – Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa. Bohatkiewicz J. 2008. Podręcznik dobrych praktyk wykonywania opracowań środowiskowych dla dróg krajowych. Biuro Ekspertyz i Projektów Budownictwa Komunikacyjnego „EKKOM” Sp. z o.o., Kraków. Wilżak T. (red.) 2013, Zagadnienia proceduralne w ocenach oddziaływania na środowisko, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa. Wilżak T. (red.) 2014, Zagadnienia przyrodnicze w ocenach oddziaływania na środowisko, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa. www.gios.gov.pl: Program Państwowego Monitoringu Środowiska , Raport o stanie środowiska Polski, Raport o stanie środowiska Europy www.wios.warszawa.pl: Raport o stanie środowiska województwa mazowieckiego www.natura2000.mos.gov.pl: System obszarów chronionych Natura 2000 |
Efekty uczenia się: |
Efekty uczenia się: K_W01, K_W03, K_W08, K_U01, K_U02, K_K04 Po ukończeniu przedmiotu student: WIEDZA 1. definiuje podstawowe pojęcia ekologiczne; 2. rozumie przebieg procesów ekologicznych i ewolucyjnych warunkujących różnorodność biologiczną 3. zna najważniejsze źródła emisji zanieczyszczeń powietrza, wody 4. zna najważniejsze przyczyny degradacji gleb, lasów, flory, fauny, krajobrazu; 5. identyfikuje skalę oraz tendencje zmian w ostatnich latach zagrożeń środowiska w Polsce i na świecie; 6. zna podstawowe akty prawne dotyczące ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu 7. charakteryzuje wybrane instrumenty prawno-administracyjne i ekonomiczne wykorzystywane w zarządzaniu środowiskiem na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i Unii Europejskiej. 8. zna funkcjonowanie systemu Państwowego Monitoringu Środowiska 9. zna podstawowe oddziaływania związane z kilkoma wybranymi przedsięwzięciami inwestycyjnymi, UMIEJĘTNOŚCI 1. umie zidentyfikować zagrożenia środowiska 2. potrafi interpretować dane pomiarowe w odniesieniu do obowiązujących norm 3. potrafi posługiwać się skutecznymi instrumentami ochrony przyrody i środowiska; 4. umie podejmować decyzje w zakresie zagospodarowania przestrzennego. 5. potrafi prezentować podstawowe elementy raportu OOS, 6. posiada umiejętność konstruowania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, 7. potrafi przeprowadzić ogólną analizę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. KOMPETENCJE SPOŁECZNE 1. Akceptuje konieczność uwzględniania informacji przyrodniczej i waloryzacji zasobów środowiska w procedurze planowania przestrzennego, 2. Wykształca nawyk korzystania z obiektywnych źródeł informacji naukowej oraz posługiwania się zasadami krytycznego wnioskowania przy rozstrzyganiu praktycznych problemów. Nakład pracy studenta: 30h - obecność na wykładzie 5-10h - praca własna (powtarzanie materiału, zapoznanie się z zalecaną literaturą, przygotowanie do zajęć i zaliczenia) 35-40h ogółem (zależnie od systematyczności w pracy podczas semestru oraz cech indywidualnych studenta). |
Metody i kryteria oceniania: |
Podstawą zaliczenia wykładu (zaliczenie na ocenę) jest sprawdzian pisemny w formie testu zawierającego pytania zamknięte i otwarte. |
Praktyki zawodowe: |
Brak. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ WYK
PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Ewa Malinowska | |
Prowadzący grup: | Ewa Malinowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Ewa Malinowska | |
Prowadzący grup: | (brak danych) | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.