Obszary chronione na świecie

W semestrze zimowym 2020/2021 zajęcia prowadzone będą zdalnie za pomocą Google Meet.

Celem wykładu jest wprowadzenie studentów w problematykę funkcjonowania obszarów chronionych we współczesnym świecie. Na procesy powstawania i zarządzania obszarami chronionymi ma wpływ wiele zjawisk o charakterze globalnym: rozwój masowej turystyki, międzynarodowe organizacje instytucjonalizujące obszarową ochronę przyrody, powstawanie form przygranicznej współpracy. Na świecie pojawiają się nowe trendy w sposobach wyznaczania obszarów do ochrony oraz późniejszym monitorowaniu i użytkowaniu tych terenów. Wiele nowych rozwiązań w tym zakresie wnoszą biologia populacyjna, ekologia krajobrazu, a także planowanie przestrzenne.

1. Obszary chronione na świecie – stan, trendy, zagrożenia. Definicje i kategorie obszarów chronionych.

2. Globalne sieci obszarów chronionych: obszary Ramsar, Rezerwaty Biosfery UNESCO, obiekty Listy Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego Ludzkości UNESCO, rezerwaty Natura 2000

3. Regionalne zróżnicowanie obszarów chronionych.

4. Międzynarodowe standardy w tworzeniu, zarządzaniu i monitorowaniu obszarów chronionych. Kryteria oceny wartości obszaru dla ochrony przyrody.

5. Zagadnienia ochrony przyrody w skali krajobrazu. Korytarze ekologiczne i łańcuchy siedlisk pomostowych jako narzędzia ochrony przyrody – podejście planistyczno - krajobrazowe.

6. Handel dzikimi zwierzętami i roślinami - uwarunkowania, regiony generujące popyt i podaż, główne drogi przemytu, współczesne metody walki z kłusownictwem i przemytem.

7. Tworzenie i funkcjonowanie transgranicznych obszarów chronionych.

8. Rozwój masowego ruchu turystycznego a ochrona przyrody. Planistyczne koncepcje zarządzania turystyką na obszarach chronionych - wyzwania i zagrożenia.

9. Międzynarodowe konwencje dotyczące problematyki ochrony przyrody (np. CITES).

10. Przedsiębiorstwa międzynarodowe (np. wydobywcze) a obszary chronione. Górnictwo w parkach narodowych i rezerwatach. Komercyjna wycinka drzew.

11. Rozprzestrzenianie się gatunków inwazyjnych - skala zjawiska, zagrożenia, przykłady.

Uwaga: poszczególne tematy mogą być omawiane na więcej niż jednych zajęciach.

Efekty kierunkowe: K_W02, K_W04, K_W11, K_U04, K_K05

Efekty specjalnościowe: S2_W04, S2_W11, S2_U04, S2_K05

Wiedza:

Student zna kategorie obszarów chronionych, najważniejsze międzynarodowe sieci obszarów chronionych, konwencje dotyczące ochrony przyrody

Student zna sposoby oceny wartości i wyznaczania obszarów chronionych

Student potrafi opisać współczesne społeczne, polityczne i gospodarcze uwarunkowania ochrony parków narodowych i rezerwatów na świecie

Umiejętności:

Student potrafi zidentyfikować zagrożenia i szanse obszarów chronionych wynikające z pojawiających się, nowych zjawisk społeczno-gospodarczych

Student potrafi porównać warunki funkcjonowania, zarządzania i powstawania obszarów chronionych w Polsce i innych częściach świata

Kompetencje społeczne:

Student rozumie potrzebę ciągłego aktualizowania i poszerzania swojej wiedzy z zakresu ochrony przyrody

Student prezentuje postawę społecznej odpowiedzialności w kwestiach związanych z ochroną przyrody

brak.