Pozyskiwanie i analiza danych

geografia

obowiązkowe

Znajomość środowiska Windows oraz podstaw obsługi arkusza kalkulacyjnego, podstawowa wiedza z zakresu geologii, geomorfologii, hydrologii, klimatologii i kartografii.

w sali

Głównym celem zajęć jest przedstawienie słuchaczom najważniejszych źródeł danych o środowisku przyrodniczym, sposobów ich pozyskiwania, graficznego i opisowego przedstawiania a także zapisywania. Zajęcia pozwolą również na zapoznanie się słuchaczy z metodami oceny jakości uzyskanych danych, ich weryfikacji oraz z wybranymi sposobami analizy statystycznej. Szczególny nacisk zostanie położony na wykorzystanie współczesnych i archiwalnych map topograficznych oraz zdjęć lotniczych i satelitarnych do analizy dynamiki środowiska przyrodniczego (m.in. zmian użytkowania ziemi, transformacji układu koryta rzecznego), na analizę dostępnych danych pomiarowych (hydrologicznych, meteorologicznych), analizę odsłonięć i wierceń geologicznych (osad jako źródło informacji o zmianach i dynamice środowiska przyrodniczego – następstwa facjalne, dane pośrednie - multi proxy).

Celem przedmiotu jest przekazanie słuchaczom podstawowej wiedzy z zakresu pozyskiwania różnorodnych danych charakteryzujących ilościowo lub jalościowo poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego (budowę geologiczną, rzeźbę powierzchni, warunki hydrologiczne i meteorologiczne czy użytkowanie ziemi) oraz sposobów oceny i analizy tych danych. W trakcie zajęć słuchacze powinni wykształcić teoretyczne i praktyczne umiejętności w zakresie: planowania prostych eksperymentów i badań terenowych, odczytywania związków między wykształceniem osadów a warunkami sedymentacji, tempem akumulacji/erozji, oceny dynamiki procesów środowiskowych na podstawie danych pośrednich (multi proxy). Duży nacisk zostanie położony na:

- wykorzystanie w badaniach środowiska przyrodniczego źródeł archeologicznych, historycznych, kartograficznych i teledetekcyjnych,

- możliwości badawcze i interpretacyjne wynikające ze szczegółowych analiz teksturalnych, strukturalnych i geochemicznych osadów.

W trakcie zajęć praktycznych oraz częściowo podczas wykładów zostaną zaprezentowane metody przechodzenia od danych jakościowych do ilościowych, sposoby bonitacji i redukcji danych, analizy związków, trendów i korelacji między dostępnymi/opracowywanymi danymi.

Przeprowadzone zostaną analizy związków i korelacji między konkretnymi danymi oraz pokazane metody badań danych ilościowych i jakościowych (bonitacja). Omówione zostaną metody planowania badań terenowych, przygotowania eksperymentu czy przykłady redukcji danych.

Hooke J. M., Redmond C. E., 1989, River channel changes in England and Wales. Journal of Institution of Water and Environmental Management vol 3, 328-335.

Hooke J. M., Redmond C. E., 1989, Use of cartographic sources for analysis of river channel change in Britain. [w:] Petts G. E. (red.) Historical Changes on Large Alluvial European Rivers, Chichester, John Wiley and Sons.

Richling A. (red,) 2007, Geograficzne badania środowiska przyrodniczego, Wyd. Nauk. PWN.

Myślińska E., 2001, Laboratoryjne badania gruntów, Wyd. Nauk. PWN.

Efekty kierunkowe: K_W08, K_W09, K_W10, K_W11, K_U01, K_U02, K_U03, K_K01, K_K05

Efekty specjalnościowe: S3_W06, S3_W11, S3_W12, S3_W13, S3_U01, S3_U02, S3_U03, S3_K01, S3_K05

Najważniejsze kierunkowe efekty kształcenia:

Wiedza:

rozumie i charakteryzuje złożone procesy litosfery, atmosfery, litosfery, hydrosfery, pedosfery i biosfery

zna rolę i znaczenie zasobów przyrody dla funkcjonowania człowieka oraz rozumie wzajemne związki przyroda-społeczeństwo

zna koncepcje geograficzne wyjaśniające zróżnicowanie zjawisk i procesów na powierzchni Ziemi

ma rozszerzoną wiedzę o najważniejszych problemach przyrodniczych i społecznych współczesności w skali lokalnej, regionalnej, globalnej oraz wyjaśnia ich genezę oraz konsekwencje

ma wiedzę o najnowszych trendach w rozwoju badań naukowych w Polsce i za granicą oraz zastosowaniach osiągnięć naukowych w praktyce

Umiejętności:

potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną do opisu i rozwiązania problemu badawczego

wybiera i stosuje optymalne metody pozyskiwania, analizy i prezentacji danych przestrzennych

umie zaplanować i przeprowadzić badania w zakresie wybranej specjalności

Potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać wzajemne relacje między zjawiskami i procesami społecznymi i przyrodniczymi na różnych obszarach

potrafi opracować diagnozę stanu komponentów środowiska oraz oceniać skutki oddziaływań na środowisko

potrafi przedstawić ustnie wyniki badań z pomocą prawidłowo opracowanej prezentacji

Kompetencje społeczne:

rozumie potrzebę poszerzania kompetencji zawodowych i aktualizacji wiedzy geograficznej, wzbogaconej o wymiar interdyscyplinarny

rozumie wartość różnorodności geosfery oraz postępuje z poczuciem odpowiedzialności za stan ekosystemów i zasobów Ziemi

Najważniejsze, przedmiotowe efekty kształcenia:

WIEDZA

1. ma podstawowe wiadomości z zakresu dotyczącego sposobów pozyskiwania danych jakościowych i ilościowych o środowisku przyrodniczym oraz metod ich oceny i analizy statystycznej.

2. zna podstawowe archiwalne i współczesne mapy topograficzne (Polski)

3. Zna możliwości i korzyści wynikające ze stosowania interdyscyplinarnych technik badawczych w geografii fizycznej.

UMIEJĘTNOŚCI

1. potrafi na podstawie wybranych danych pośrednich określić tempo procesów geomorfologicznych np. denudacyjnych/agradacyjnych, zachodzących w dolinach rzecznych

2. potrafi zaplanować i przeprowadzić prosty eksperyment badawczy z zakresu analizy dynamiki

środowiska przyrodniczego

3. potrafi na podstawie wybranych archiwalnych i współczesnych map topograficznych i zdjęć lotniczych przeprowadzić analizę zmian podstawowych form użytkowania ziemi oraz dokonać ich oceny jakościowo-ilościowej.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

1. rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych z zakresu zastosowania interdyscyplinarnych metod badawczych w geografii fizycznej.

2. rozumie znaczenie archiwalnych i współczesnych map topograficznych oraz danych jakościowych i ilościowych w badaniach dynamiki zmian środowiska przyrodniczego

Nakład pracy studenta:

Lektura literatury – 30 godzin

Udział w wykładzie - 15 godzin

Udział w ćwiczeniach - 15 godz.

Wykonanie projektu - 30 godz.

Łącznie – 90 godzin

Zaliczenie końcowe na podstawie wykonania wszystkich ćwiczeń praktycznych na poszczególnych zajęciach.

Ocena końcowa: Bieżąca ocena pracy słuchacza na zajęciach – 50%, projekt zaliczeniowy wykonywany w ciągu kilku ostatnich zajęć – 50 %.

Dozwolone są 2 nieobecności.

nie dotyczy