Obrzędy i uroczystości doroczne w Republice Tureckiej w kontekście zabiegów socjotechnicznych
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2102-BW-L-Z3OU-OG-Z |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.0
|
Nazwa przedmiotu: | Obrzędy i uroczystości doroczne w Republice Tureckiej w kontekście zabiegów socjotechnicznych |
Jednostka: | Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych |
Grupy: |
Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne WNPiSM dla studiów niestacjonarnych zaocznych |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | ogólnouniwersyteckie |
Założenia (opisowo): | Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu kultury Turcji i ludów żyjących na obszarze współczesnej Turcji, w kontekście obrzędów cyklu roku. Szczególna uwaga będzie poświęcona temu w jaki sposób kształtują one postawy społeczne i polityczne poprzez wpływ jaki wywierają na nie instytucje państwa i prowadzona polityka społeczna. |
Tryb prowadzenia: | mieszany: w sali i zdalnie |
Skrócony opis: |
Kultura turecka współczesnej Turcji czerpie z różnych tradycji. Choć obecnie dominują tu tradycje tureckie i muzułmańskie, można zauważyć też elementy kultur innych ludów i tradycji światopoglądowych. Obrzędy doroczne i ich kalendarz z jednej strony są wytworem kultury poszczególnych grup społecznych, z drugiej strony kształtują ich postawy i zachowania. Kalendarz obrzędowy oraz sposób celebracji były bardzo aktywnie kształtowane w całym okresie Republiki Tureckiej. Zmiany te można obserwować także obecnie poprzez analizę zabiegów socjotechnicznych stosowanych przez obecne władze Turcji. |
Pełny opis: |
Kultura turecka współczesnej Turcji czerpie z różnych tradycji. Choć obecnie dominują tu tradycje tureckie i muzułmańskie, można zauważyć też elementy kultur innych ludów i tradycji światopoglądowych. Obrzędy doroczne i ich kalendarz z jednej strony są wytworem kultury poszczególnych grup społecznych, z drugiej strony kształtują ich postawy i zachowania. Kalendarz obrzędowy oraz sposób celebracji były bardzo aktywnie kształtowane w całym okresie Republiki Tureckiej. Zmiany te można obserwować także obecnie poprzez analizę zabiegów socjotechnicznych stosowanych przez obecne władze Turcji. Zajęcia podzielone zostały na kilka grup tematycznych 1. Charakterystyka obrzędów cyklu roku w Turcji i kulturze tureckiej – metody mierzenia czasu i sposoby postrzegania czasu, kalendarz urzędowy i religijny, kalendarz lunarny i słoneczny, czas rolnika, pasterza, koczownika, człowieka osiadłego w mieście, czas obrzędów i świąt państwowych; kalendarz obrzędowy roku 2020 i 2021; teoria tradycji wynalezionej, problem tworzenia obrzędów. 2. Jesień – przygotowanie do zimy; koczownicy i rolnicy w Turcji. 3. Jesień świąt i uroczystości państwowych – 30 sierpnia, 29 października i 10 listopada. 4. Zima – czas końca i czas początku (przed początkiem) – od żałoby i oczyszczenia do początków nowego życia; religijny i społeczny wymiar zimy; obrzędy zamykające otwierające porządków obrzędów przejścia. 5. Wiosna – budzenie do życia; obrzędy okresu wiosny w społecznościach o różnym typie gospodarki, zróżnicowanych wyznaniowo i etnicznie; Nevruz i Ergenekon – obrzędowość tradycyjna w kontekście politycznym; wiosenne obrzędy chrześcijan w kontekście politycznym. 6. Zamykanie obrzędów cyklu wiosennego – od Nevruzu do Hıdırellez’u; problem obrzędowości grup koczowniczych i osiadłych a jedność obrzędowa etosu. 7. Lato – obrzędy okresu lata, czas świętowania czy czas pracy; şenliki w kontekście wydarzeń obrzędowych, społecznych oraz obrzędowości w służbie przemysłu turystycznego. Państwowe święta okresu lata – kontekst polityczny i propagandowy. 8. Lato i jesień roku 2020 i 2021 – Ramazan i Święto na zakończenie Postu oraz Święto Ofiarowania i obrzędowość muzułmańska a tradycyjna obrzędowość ludowa okresu ramazanu i okresu lata. 9. Uroczystości i święta państwowe – ich emocjonalna korelacja (lub jej brak) z tradycyjną obrzędowością doroczną, formy świętowania, formy ekspresji, uwarunkowania i skutki społeczne i polityczne. |
Literatura: |
Andrews P.A., Ethnic Groups in the Republic of Turkey, Wiesbaden 1989 Cichocki D., Godzińska M., Adampol-Polonezköy – między polskością a tureckością. Monografia współczesnej wsi, Warszawa 2006 Erden A., Anatolian garment culture, Ankara 1998 Erginer G., Sacrifice of Vow in Çabar Village of Anatolia (A Blood Sacrifice Ritual), w: Acta Ethnographica Hungarica, 43 (3-4), 1998, pp. 471-478 Godzińska M., Alewici w Turcji – problem alewitów, problem z alewitami, w: Bliski Wschód (Świat islamu – tradycje, społeczeństwa, polityka), nr 3, 2006, s. 163-175 Godzińska M., Rituals of Alevi and Bektashi Religious Minorities – the Religious Relations in Sunni Majority Environment in Secular Turkey, w: Asia and Pacific Studies, 4/2007, pp. 41-60 Hobsbawm E., Ranger T., (eds.), Tradycja wynaleziona, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008, s. 221-275 Majda T. (red.), Leksykon wiedzy o Turcji, Warszawa 2003 Kehl-Bodrogi K., Kellner-Heinkele B., Otter-Beaujean A. (red.), Synkretic Religious Communities in the Near East, Leiden 1997 Kołodziejczyk D., Turcja, Warszawa 2011, w serii: Historia państw świata w XX I XXI wieku Majda T. (red.), Leksykon wiedzy o Turcji, Warszawa 2003 Stirling P., Turkish Village, London 1964 Uslu M., The Neuruz Motive in Turkish Culture, w: Nevruz, Ankara, 1988, s. 23-32 Zadrożyńska A., Powtarzać czas początku, cz. I, O świętowaniu dorocznych świąt w Polsce, Warszawa 1975 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: o Posiada wiedzę o rodzajach więzi społecznych (rodzinne, kulturowe, zawodowe, korporacyjne, ekonomiczne, polityczne, prawne), ze szczególnym uwzględnieniem tych, które mają znaczenie dla bezpieczeństwa człowieka i grup, w których żyje; K_W02 o Dysponuje wiedzą o człowieku jako twórcy kultury i podmiocie konstytuującym strukturę społeczną oraz tworzącym określony porządek zapewniający bezpieczne warunki funkcjonowania jednostek ludzkich, społeczeństwa i państwa; K_W03 o Ma wiedzę o normach i regułach rządzących strukturami i instytucjami społeczno-politycznymi (oraz o poglądach dotyczących istoty tych struktur i instytucji), ze szczególnym uwzględnieniem tych, które służą utrzymaniu porządku społeczno-politycznego i bezpieczeństwa; K_W04 o Ma wiedzę o konfliktach i kryzysach występujących w społeczeństwach i państwach (oraz mechanizmach ich rozwiązywania) w ujęciu historycznym i współczesnym; K_W05 Umiejętności: o Ma umiejętność obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych i politycznych rozmaitej natury i dostrzegania ich wzajemnych relacji i zależności; K_U01 o Ma umiejętność rozumienia przyczyn i przebiegu oraz prognozowania i przewidywania zjawisk dotyczących bezpieczeństwa (w tym różnego rodzaju kryzysów); K_U02 o Potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną do opisu zagadnień bezpieczeństwa o różnorakim charakterze; K_U03 Kompetencje społeczne o Potrafi określać i definiować podstawowe priorytety, służące przeciwdziałaniu zagrożeniom dla funkcjonujących struktur społecznych, państwa i panującego w nim ładu prawno-politycznego; K_K01 o Potrafi komunikować się z otoczeniem, przekazując mu (z wykorzystaniem nowoczesnych technik), w sposób kompetentny i fachowy, informacje o istniejących zagrożeniach i sposobach zabezpieczeń przed nimi; K_K04 o Ma świadomość znaczenia zachowywania się w sposób profesjonalny i etyczny; K_K05 o Potrafi pogłębiać , uzupełniać i doskonalić zdobytą wiedzę; K_K06 |
Metody i kryteria oceniania: |
egzamin pisemny |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.