Wstęp do prawa UE

Przedmiot obejmuje wiedzę z zakresu podstaw prawnych funkcjonowania UE. Unia Europejska przedstawiona jest jako wspólnota prawa. Student poznaje fundamentalne założenia dotyczące prawa ustrojowego UE, zagadnienia źródeł oraz tworzenia i stosowania prawa unijnego w krajowych porządkach prawnych. W zakresie tematycznym są także takie problemy jak: systematyka źródeł prawa, procedury jego tworzenia, zasady implementacji prawa UE do krajowych porządków prawnych, procedury kontroli stosowania prawa UE przez państwa członkowskie. Omówione będą także podstawowe reguły prawne związane z członkostwem, występowaniem z UE, procedurą zawieszenia członkostwa oraz zasadami stowarzyszenia z UE.

Tematy zajęć:

1. Zajęcia organizacyjne

2. Podstawy prawne funkcjonowania Unii Europejskiej w ujęciu historycznym

3. Systematyka źródeł prawa UE: rodzaje źródeł pierwotnych

4. Procedura rozszerzenia Unii, wystąpienia, zawieszenia członkostwa, stowarzyszenie z UE

5. Systematyka źródeł prawa UE: akty ustawodawcze i nieustawodawcze

6. Tworzenie prawa UE

7. Monitorowanie procesu legislacyjnego w UE

8. Implementacja prawa UE do krajowych porządków prawnych.

9. Źródła informacji o procesie implementacji prawa UE w Polsce.

10. Skarga przeciwko państwu członkowskiemu na podstawie art. 258 i 259 TFUE.

11. Uchybienia w stosowaniu prawa UE przez państwa członkowskie.

12. Uchybienia w stosowaniu prawa UE przez Polskę - zajęcia warsztatowe.

13. Podsumowanie wiedzy i dyskusja

Po zrealizowaniu przedmiotu student będzie:

EK1. Posiadał znajomość regulacji unijnych odnoszących się do podstawowych zagadnień części ustrojowej systemu prawa UE (W06)

EK2. Rozumiał podstawowe zasady, cele oraz podstawowe pojęcia z zakresu prawa instytucjonalnego UE (W10)

EK3. Znał i rozumiał strukturę źródeł prawa UE (W05)

EK4. Rozumiał funkcjonowanie procesów decyzyjnych w UE (W12)

EK5. Wykazywał wiedzę na temat różnic w stosowaniu prawa w zakresie polityk UE. (W03)

EK6. Znał aktualne orzecznictwo TS UE w omawianej dziedzinie prawa z uwzględnieniem treści aktów prawa pierwotnego i wtórnego będącego przedmiotem interpretacji (W02)

UMIEJĘTNOŚCI

EK1. Potrafił zinterpretować poznane regulacje prawne i odnieść je do orzecznictwa TSUE (U02)

EK2. Potrafił rozpoznawać problemy prawne i ich znaczenie dla działania systemu prawa UE (U07)

EK3. Potrafił rozwiązywać problemy prawne i proste kazusy w zakresie instytucjonalnego i konstytucjonalnego prawa UE (U03)

EK4. Umiał dokonać krytycznej analizy wyroków Trybunału w omawianej dziedzinie wraz z uzasadnieniem (U05)

KOMPETENCJE

EK1. Posiadał umiejętność oceny i krytycznego analizowania zjawisk w życiu publicznym dotyczących omawianych zagadnień, przede wszystkim systemu prawnego UE i jego relacji do prawa krajowego (K05)

Przedmiot obejmuje wiedzę z zakresu podstaw prawnych funkcjonowania UE. Unia Europejska przedstawiona jest jako wspólnota prawa. Student poznaje fundamentalne założenia dotyczące prawa ustrojowego UE, sposobu działania organów sądowych UE, zagadnienia stosowania i funkcjonowania prawa unijnego w krajowych porządkach prawnych Unii Europejskiej. W zakresie tematycznym są także takie problemy jak: charakterystyka prawa europejskiego, zasady jego tworzenia, aspekty prawidłowego stosowania prawa UE w porządkach krajowych oraz procedury kontroli stosowania tego prawa.

J. Barcz (red.), Źródła prawa Unii Europejskiej, Instytut Wydawniczy EuroPrawo Warszawa 2012, s. 1-169.

Barcz J., Poznaj Traktat z Lizbony. Przewodnik, Warszawa 2009 (wersja elektroniczna)

Barcz J i in. (red.), Polska w Unii Europejskiej, Warszawa 2017

J. Barcz (red.), Źródła prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2010

K.A. Wojtaszczyk, W. Jakubowski (red.), Europeistyka. Podręcznik akademicki. Tom 1, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2012, s. 253-390

Witkowska M., hasła: akty ustawodawcze, akty nieustawodawcze, procedury specjalne, akty nietypowe, [w:] Przestrzeń Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości w Unii Europejskiej. Słownik, (red.) Wojtaszczyk K.A., Wawrzyk P., Warszawa 2011

M. Witkowska, Zasady funkcjonowania Unii Europejskiej, Warszawa 2008

Komisja Europejska, Abc prawa Unii Europejskiej, https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/5d4f8cde-de25-11e7-a506-01aa75ed71a1/language-pl/format-PDF/source-162548794#

A. Wyrozumska, System ochrony prawnej w Unii Europejskiej, Warszawa 2010

J. Łacny, Okresowe kary pieniężne, ryczałty i korekty finansowe nakładane na państwa członkowskie za naruszenia prawa UE, Zeszyty Centrum Europejskiego Natolin nr 41, s. 11-22, Warszawa 2010, http://www.natolin.edu.pl/pdf/zeszyty/Natolin_Zeszty_41.pdf

R. Adam, M. Safjan, A. Tizzano, Zarys prawa Unii Europejskiej, Wolters Kulwer Warszawa 2014, s. 35-224.

E. Skibińska, Prawo Unii Europejskiej. Orzecznictwo, C.H. Beck Warszawa 2014, wybrane orzeczenia

J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Instytucje i prawo Unii Europejskiej, LexisNexis Warszawa 2011, s. 23-45, 217-244, 262-321.

M. Górka, System instytucjonalny Unii Europejskiej, Instytut Wydawniczy EuroPrawo Warszawa 2012, s. 1-85.

Materiały źródłowe:

Strona Eur-Lex, Obecnie obowiązujące traktaty, https://eur-lex.europa.eu/collection/eu-law/treaties/treaties-force.html

strona Komisji Europejskiej: Postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego: https://ec.europa.eu/info/law/law-making-process/applying-eu-law/infringement-procedure_pl

Strona Komisji Europejskiej: Decyzje w sprawie naruszeń, https://ec.europa.eu/atwork/applying-eu-law/infringements-proceedings/infringement_decisions/?lang_code=pl

Strona Komisji Europejskiej z raportami rocznymi: https://ec.europa.eu/info/publications/annual-reports-monitoring-application-eu-law_en