Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Ustroje wybranych państw

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2102-L-D6UWPA-US
Kod Erasmus / ISCED: 14.1 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Ustroje wybranych państw
Jednostka: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Kierunek podstawowy MISMaP:

geografia
psychologia

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Przedmiot realizowany w formie konwersatorium w nawiązaniu do przedmiotów " współczesne systemy polityczne" oraz kursów poświęcony wybranym systemom politycznych państw. Stanowi rozwinięcie tematyki ustroju w ramach specjalizacji ustrojowej. Student powinien posiadać wiedzę na temat konstytucyjnego modelu systemu rządów w różnych częściach świata wraz z podstawami teoretycznycmi pozwalającymi je analizować oraz interpretować zachozące w nich zmiany, jak również zakres dynamiki tychże zmian.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Konwersatorium obejmuje analizę szeroko rozumianego ustroju politycznego w perspektywie politologicznej tj. z przedstawieniem ich historycznej ewolucji na tle zmieniającej się praktyki politycznej i relacji między rządem lokalnym, regionalnym (jeśli taki występuje) i centralnym.W analizie uwzglednione będą relacje między władzami w horyzontalnym i wertykalnym podziale władz, pozwalające na zrozumienie cech specyficznych ustrojów wybranych kontynentów czy regionów śiwata. W czasie kursu zbadane zostaną źródła ustrojów, występujace i zmieniające się podziały społęczne; zakorzenienie ustroju zarówno w kulturze politycznej, jak i w rozwoju oraz ewolucji danego państwa.

Pełny opis:

Przedmiotem analizy są zasady i instytucje szeroko rozumianego ustroju politycznego w perspektywie politologicznej tj. z przedstawieniem ich historycznej ewolucji na tle zmieniającej się praktyki politycznej i relacji między rządem lokalnym, regionalnym (jeśli taki występuje) i centralnym. W odróżnieniu od tematyki przedmiotów takich, jak "współczesne systemy polityczne" czy "system polityczny USA" analiza ta obejmuje nie tylko organizacje i funkcjonowanie rządu centralnego, ale także w co najmniej równym stopniu ustrój jednostek władztwa lokalnego (samorządu terytorialnego) oraz regionalnego (analiza charakteru i typów ferederalizmu). Ponadto w czasie zajeć zostaną przedstawione i zgłębione najnowsze kierunki badań ustrojów politycznych, zestawione ze soba stare nowe podział polityczne (social cleavages) oraz narzedzia do ich porównywania. Tak określony zakres tematyki pozwala zrozumieć wpływ zmian zachodzących we współczesnychm świecie na rozwiązania ustrojowe na wszystkich szczeblach wertykalnego i horyzontalnego podziału władzy, a zarazem sens odmiennych niż w demokracjach europejskich mechanizmów zachodzących w ustrojach politycznych w różnych częściach świata.

Literatura:

Literatura do całości:

1. A. Antoszewski, Partie i systemy partyjne państw Unii Europejskiej na przełomie wieków, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2009.

2. A. Antoszewski, R. Herbut (red.), Systemy polityczne współczesnego świata, Wyd. Arche, Gdańsk 2001.

3. A. Antoszewski, R. Herbut (red.), Demokracje Europy Środkowo-Wschodniej w perspektywie porównawczej, Wrocław 1998.

4. A. Antoszewski, R. Herbut (red.), Demokracje zachodnioeuropejskie: Analiza porównawcza, Wrocław 1997.

5. N. Chronowski, T. Drinóczi, T. Takács, Governmental Systems of Central and Eastern European States, 1stedn.,Oficyna a Wolter Kluwer business, Warszawa 2011,

6. Mark Kesselman, Joel Krieger, William A. Joseph (eds.), Introduction to Comparative Politics: Political Challenges and Changing Agendas, 5th edn. Wadsworth Cengage Learning, Canada (Boston, USA) 2010, (Chapter I: Introducing. Comparative Politics, s. 3-46); (Chapter IX: Brasil, s. 415-470); Chapter X: Mexico, s. 471-516; Chapter XII: Iran, s. 579-624; Chapter XIII: China, s. 625-682.

7. Z. Kiełmiński i J.Szymanek (red.), Instytucje prawa konstytucyjnego w perspektywie politologicznej Warszawa 2013.

22. A. Lijphart, Patterns of Democracy. Government Forms and Performance in Thirty-Six Countries, Yale University Press, New Haven and London 1999.

8. R. J. Dalton, Hans-Dieter Klingemann, (red.) Zachowania polityczne (TOM I i II), Wydawnictwo Naukowe PWN, Oxford, Warszawa 2010 (wybrane teksty).

9. J. Szczupaczyński, (wybór i oprac.), Władza i społeczeństwo (antologia tekstów z zakresu socjologii polityki). T. 1, Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1995.

10. Dodatkowo - literatura uzupełniająca i rozszerzająca wiedzę w zakresie teorii oraz aktualnych kierunków badań ustrojów państw współczesnych, jak również dodatkowa literatura dotycząca i pogłębiająca każdy z tematów zajęć.

Literatura szczegółowa:

• Mark Kesselman, Joel Krieger, William A. Joseph (eds.), Introduction to Comparative Politics: Political Challenges and Changing Agendas, 5th edn. Wadsworth Cengage Learning, Canada (Boston, USA) 2010, (Chapter I: Introducing. Comparative Politics, s. 3-46.

• M. Calise and T.J. Lowi, Hyperpolitics. An Interactive Dictionary of Political Science, University of Chicago Press, 2010 .

• Sartori, Giovanni. 1997. Comparative Constitutional Engineering. An Inquiry into Structures, Incentives and Outcomes, 2nd edn., Bsingstoke: Palgrave-Macmillan.

• A Antoszewski, R. Herbut, Systemy polityczne współczesnej Europy, PWN, Warszawa 2006.

• A. Lijphart, Patterns of Democracy. Government Forms and Performance in Thirty-Six Countries, Yale University Press, New Haven and London 1999.

• Koncepcja jakości demokracji (Leonardo Morlino, Guillermo O’Donnell, Phillippe C. Schmitter, i in.), w: A. Sroka, Rozliczalność w badaniach jakości demokracji (na przykładzie Polski i Hiszpanii), Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2014.

• P. Mair, Rząd reprezentatywny versus rząd odpowiedzialny, [w:], W. Gagatek, K. Walecka (red.), Oblicza demokracji. Partie i systemy partyjne w ujęciu Petera Maira, Seria Studia i Analizy, Ośrodek Myśli Politycznej, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Kraków-Warszawa 2016, s. 357-380.

• James L. Newell, The Politics of Italy. Governance in a Normal Country, Cambridge University Press, Cambridge 2010; Chapters: 1, 2, 3.

• J. Iwanek, Hiszpania, [w:] J. Iwanek (red.), Parte i systemy partyjne państw wysoko rozwiniętych, Część I, Katowice 1999, s. 90-104.

• K. Sobolewska-Myślik, System partyjny współczesnej Hiszpanii, [w:] M. Grzybowski, A. Zięba (red.), Współczesne systemy partyjne wybranych państw europejskich, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków1996, s. 121-145.

• A. Sroka, Hiszpańska droga do federalizmu, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008.

• A. Łabno, System Konstytucyjny Portugalii, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2002.

• A. Łabno- Jabłońska, Iberyjska droga do demokracji. Studium prawnokonstytucyjne, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1996.

• J. Kamiński, System Konstytucyjny Grecji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2004.

• T. Bichta, M. Podolak (red.), Systemy polityczne państw Bałkańskich, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej, Lublin 2012.

• E. Bujwid-Kurek, Państwa pojugosłowiańskie. Szkice politologiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.

• E. Bujwid-Kurek, D. Mikucka-Wójtowicz, Transformacja ustroju politycznego wybranych państw Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2015 (wybrane fragmenty, s. 13-58; s. 185-234, s. 235-274).

. Wojnicki, Przeobrażenia ustrojowe państw postjugosłowiańskich (1990-2003), Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistycznej im. A. Gieysztora w Pułtusku, Pułtusk 2003.

• J. Wojnicki, System Konstytucyjny Serbii i Czarnogóry, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2005.

• Nora Chronowski, T. Drinóczi, T. Takács, Governmental Systems of Central and Eastern European States, 1st edn., Oficyna Wolter Kluwer Business, Warszawa 2011: Croatia pp. 117-165; Serbia pp. 608-676; Slovenia pp. 706-735.

• M. Myśliwiec, Katalonia na drodze do niepodległości?, Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, Bytom 2006.

• M. Myśliwiec, Pozycja partii regionalnych w systemie politycznym współczesnej Hiszpanii, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014.

• S. Sroka, Hiszpańska droga de federalizmu, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008.

• M. Kaczorowska, Ożywienie Szkockiej Partii Narodowej po przegranym referendum niepodległościowym w Szkocji, [w:] Anna Pacześniak (red.), „Anatomia porażki wyborczej”, red. nauk., Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2018.

• M. Kaczorowska, Partie Polityczne i zachowania wyborcze w postdewolucyjnym Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii, [w:] A. Materska-Sosnowska, K. Urbaniak (red.), Konstytucja, wybory, partie, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2013, s. 277-321.

• M. Kaczorowska, Szkocka Partia Narodowa, studium partii regionalnej, „Studia Politologiczne”, 2009, t. 14, s. 202–247.

• M. Lorencka, Włoskie państwo regionalne, „Przegląd Sejmowy” 2005 nr 4.

• M. Lorencka, Dyskusje wokół konstytucyjnej reformy systemu rządów we Włoszech, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, 2010 nr 2-3.

• M. Lorencka, Źródła deformacji wyniku wyborów parlamentarnych we Włoszech [w:] J. Iwanek (red.) Wpływ deformacji wyborczych na systemy polityczne, Toruń 2014.

• M. Lorencka, Włochy i Grecja, [w:] M. Myśliwiec, K. Krysieniel (red.), Systemy polityczne wybranych państw Basenu Morza Śródziemnego, Poznań-Chorzów 2011.

• T. Kubin, M. Lorencka, M. Myśliwiec, Wpływ kryzysu gospodarczego na działanie systemu politycznego. Analiza przypadku Grecji, Hiszpanii i Włoch, Katowice 2017.

• B. H. Toszek, Reforma dewolucyjna w programach głównych partii politycznych w Walii w latach 1997-2011, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.

• T. Czapiewski, Kształtowanie się systemu politycznego Szkocji, Szczecin 2011.

• T. Czapiewski, Co dalej z dewolucją? Współczesne projekty zmian ustrojowej pozycji Szkocji, [w:] Polityka brytyjska po wyborach parlamentarnych 2010. Analiza wybranych problemów, pod red. F. Gołembskiego, P. Biskupa, M. Kaczorowskiej, W. Lewandowskiego, wyd. ASPRA-JR, Warszawa 2011, s.231-250.

• T. Czapiewski, Demokracja bezpośrednia wobec dążeń separatystycznych. Rozważania nad kategorią referendum niepodległościowego, „Przegląd Politologiczny”, 2017, s. 99-112.

• Kris Deschouwer, The Politics of Belgium. Governing a Divided Society, Palgrave McMillan, Basingstoke 2009, Chapters: 1,3,4,5,6,7,8,10.

• Marleen Brans, Lieven de Winter and Wilfried Swenden, The Politics of Belgium. Institutions and policy under bipolar and centrifugal federalism, West European Politics Series, Routledge, London, New York, Oxon 2009.

• A. Antoszewski, R. Herbut (red.), Systemy polityczne współczesnego świata, Wyd. Arche, Gdańsk 2001 (rozdział V: s. 151-164).

• K. Derwich, M. Kania (red.), Ruchy społeczne i etniczne w Ameryce Łacińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011, (wybrane fragmenty) s. 55-90; s. 151-261.

• K. Derwich (red.), Meksyk w XXI wieku, Polityka – Społeczeństwo – Gospodarka, „Studia Latynoamerykańskie Uniwersytetu Jagiellońskiego” nr 10, pod red. W. Miodunki, Wyd. TAiWPN UNIVERSITAS, Kraków2009 (wybrane fragmenty).

• K. Krzywicka, Ameryka Łacińska u progu XXI wieku. Studia i szkice, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2009, (wybrane fragmenty: s. 131-190; 216-253).

• E. Krauze, Władza i obłęd. Najnowsza historia Wenezueli, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2011 (wybrane fragmenty).

• P. Łaciński (red.), Państwo i polityka w Ameryce Łacińskiej. Zarys systemów politycznych państw latynoamerykańskich, Wydawnictwo Diffin, Warszawa 2013 (wybrane fragmenty).

• A. Olechno, Brazylia, [w:] S. Bożyk, M. Grzybowski, Systemy ustrojowe państw współczesnych, Temida 2, Bialystok 2012, s. 413-440.

• J. Bryła, Ameryka Łacińska – ewolucja międzynarodowej pozycji regionu, „Przegląd Politologiczny”, rok IX, 2004, nr 4, s. 7-25.

• M. Kula, Historia Brazylii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław - Warszawa - Kraków – Gdańsk – Łódź 1987.

• J. Spyra, System Konstytucyjny Brazylii, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2001.

• B. Albin, G. Tokarz (red.), Izrael i Autonomia Palestyńska. Wybrane aspekty polityczne i prawne, Wrocław 2007.

• K. Wojtyczek (tł. i wstęp), Konstytucja Izraela, Warszawa 2001.

• S. Bożyk, Kneset - Parlament Izraela, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2002.

• S. Bożyk, System konstytucyjny Izraela, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2002.

• K. Chaczko, System partyjny Izraela w perspektywie struktury podziałów socjopolitycznych, Wrocław 2011.

• A. Chojnowski, J. Tomaszewski, Izrael, Seria: Historia państw świata XX i XXI wieku, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2001.

• G. S. Machler, Kneset, parlament w systemie politycznym Izraela, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1996.

• A. Klugman, Izrael ziemia świecka, Warszawa 2001.

• T. Fedorszczak, Kneset – parlament państwa Izrael, http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/24608/016.pdf.

• K. Czornik, System konstytucyjny Islamskiej Republiki Iranu, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2014.

• M. Stolarczyk, Iran. Państwo i religia, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1997.

• P. Osiewicz, Geneza i ewolucja systemu partyjnego Iranu, [w:] F. Ilkowski, S. Sulowski (red.), Wybrane idee, partie i organizacje polityczne Bliskiego Wschodu, Dom Wydawniczy Elipsa, warszawa 2014, s. 149-165.

• J. Nikołajew, Konstytucja Islamskiej Republiki Iranu. Zagadnienia wyznaniowe, Nurt SVD 2015, nr 2, s. 191-212 [dostępne na stronach: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-6c3921a5-3e4f-49d2-888b-c75e9132994f/c/09.pdf]

• A. Jackiewicz, Republika Południowej Afryki, [w:] S. Bożyk, M. Grzybowski, Systemy ustrojowe państw współczesnych, Temida 2, Bialystok 2012, s. 579-606.

• A. Żukowski, Kształtowanie się system politycznego Nowej Afryki Południowej, Wybrane problemy,“Forum Politologiczne”,Tom I,Wyd.UWM,Olsztyn2004,s.101-122.

• M. Małecki, System polityczny Republiki południowej Afryki, [w:] K.A. Wojtaszczyk (red.), Systemy polityczne wybranych państw, Warszawa 2004.

• K. Wojtyczek, Konstytucja Republiki Południowej Afryki, Warszawa 2006.

• A. Żukowski, Parlament Republiki Południowej Afryki, Warszawa 2003.

• A. Żukowski, System konstytucyjny Republiki Południowej Afryki, Warszawa 2003.

• Sz. Chodak, Systemy polityczne „czarnej” Afryki, Książka i Wiedza, Warszawa 1963.

• A. Antoszewski, R. Herbut (red.), Systemy polityczne współczesnego świata, Wyd. Arche, Gdańsk 2001 (rozdział V: s. 168 - 182).

• Partie Polityczne w krajach Azji Centralnej, materiał dostępny na stronie https://azjacentralna.wordpress.com/2014/06/17/partie-polityczne-w-krajach-azji-centralnej/.

• A. Bolesta, Chiny w okresie transformacji, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2006, fragmenty s. 18-31; 79-94.

• J. Fenby, Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009, (fragmenty).

• R. McGregor, Partia. Sekretny świat komunistycznych władców Chin, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2013.

• J. J. Linz, Totalitaryzm i autorytaryzm, [w:] J. Szczupaczyński (wybór i opracowanie), Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, Warszawa 1995.

• F. Ryszka, Autorytaryzm i faszyzm, „Kwartalnik Historyczny”, 1972, nr 2.

• A. Antoszewski, R. Herbut, Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001, s. 34-45.

• M. Wahman, J. Teorell, A. Hadenius, Authoritarian Regime Types Revisited, http://www.svet.lu.se/ARD/Revisited.pdf.

• M. Bankowicz, Niedemokratyzmy, Kraków 2011.

• L. Blaydes, Who Votes in Authoritarian Elections and Why? Determinants of Voter Turnout in Contemporary Egypt, article prepared for delivery at the Annual Meeting of APSA, august 31-September 3, 2006. Philadephia PA, http://www.academia.edu/3593630/Who_votes_in_authoritarian_elections_and_why_Determinants_of_voter_turnout_in_contemporary_Egypt.

• R. Bedeski, Authoritarian System, “Encyclopedia of Life Support System”[EOLSS], vol 1. “Government and Politics”, http://www.eolss.net/sample-chapters/c04/e6-32-01-03.pdf.

• B. Geddes, Why Parties and Elections in Authoritarian Regimes? Department of Political Science, UCLA, Los Angeles, California, March 2006, wersja uzupełniona referatu przedstawionego na dorocznej konferencjiAmerykańskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, Washington DC w 2005 r., www.daniellazar.com/.

• A. Hadenius, J. Teorell, Pathways from Authoritarianism, “Journal of Democracy”, 2007, no 18(1), s. 143-157.

• D. Held, Modele demokracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.

Efekty uczenia się:

Po zaliczeniu przedmiotu student ma usystematyzowaną wiedzę o historycznych, społecznych i kulturowych uwarunkowaniach genezy i rozwoju ustrojów politycznych wybranych, współczesnych państw, w rozszerzonym znacznie zakresie (z perspektywą obejmujacą wszytskie kontynenty i specyfiki ustrojowe). Zna podstawowe teorie ale i aktualne, najnowsze kierunki i stan badań dotyczących utrojów współczesnych państw; umie rozpoznać, wskazać i zanalizować zmiany zachodzące w nich, jak również ich kierunek i dynamikę. Może opisać jej wpływ na sprawowanie władzy na szczeblu centralnym, regionalnym i lokalnym. Umie analizować i interpretować przyczyny i skutki reform ustrojowych oraz potrafi dostrzec i wyjaśnić relacje między zasadami ustroju wybranych paźstw a praktyką polityczną.

Jest przygotowany do interpretowania zmian polityczno-ustrojowych w wybranych państwach, a także do oceniania skutków tych zmian.

Metody i kryteria oceniania:

Obecność na zajęciach, aktywność. Na każdych zajęciach oceniana jest aktywność i przygotowanie studenta. Student powinien uczestniczyć w dyskusjach prowadzonych w czasie ćwiczeń (10% oceny). Obecność studenta na zajęciach jest obowiązkowa (5% oceny). Dozwolone są 2 nieobecności nieusprawiedliwione. Dodatkowo student zobowiązany jest przedstawić jeden z wybranych przez siebie problemów zawartych w programie w formie prezentacji w grupie lub samodzielnie (35% oceny) oraz przygotować pracę semestralną - termin złożenia prac: przedostatnie zajęcia w semestrze (50% oceny).

Praktyki zawodowe:

Nie przewiduje się.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)