Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Psychologia sądowa

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2200-1S004-V
Kod Erasmus / ISCED: 10.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0421) Prawo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Psychologia sądowa
Jednostka: Wydział Prawa i Administracji
Grupy: Blok: Kryminalistyka i psychologia sądowa w postepowaniu karnym
Wykłady specjalizacyjne i konwersatoria dla IV roku studiów prawniczych
Wykłady specjalizacyjne i konwersatoria dla V roku studiów prawniczych
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Kierunek podstawowy MISMaP:

psychologia

Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Założenia (opisowo):

Zajęcia poświęcone są problematyce wykorzystania wiedzy psychologicznej w działalności organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Poruszane są różnorodne zagadnienia związane z psychologią formowania się zeznań, psychopatologią, psychologiczną problematyką osobowych środków dowodowych. Przedstawione zostają podstawowe metody prowadzenia przesłuchań świadków i podejrzanych, wykorzystywania wiedzy psychologicznej podczas przeprowadzania czynności procesowych.

Tryb prowadzenia:

zdalnie

Skrócony opis:

Omówione zostają zagadnienia: zasad formowania się zeznań, psychopatologii zeznań, psychologii przesłuchania; kryteria oceny wiarygodności świadka i jego zeznań. Psychologiczne podstawy wyrokowania.

Pełny opis:

Przedstawienie studentom podstawowych pojęć z zakresu psychologii sądowej. Krótki rys historyczny rozwoju tej nauki. Praktyczne możliwości zastosowania psychologii sądowej.

Omówienie psychologii pamięci. Psychologia wiedzy ludzkiej i schematy poznawcze. Proces poznawczy, emocjonalny i woli. Właściwości psychiki ludzkiej. Pierwsze wrażenie i jego znaczenie dla kształtowania się zeznań.

Omówienie schematu procesu formowania się zeznań. Uwaga i jej rodzaje. Typy uwagi a dokładność zeznań. Zapamiętywanie, przechowywanie i cechy pamięci.

Omówienie czynników subiektywnych i obiektywnych wpływających na zdolność przypominania i rozpoznawania. Płeć jako determinant wiarygodności świadka. Wiek, uwaga, motywacja i inteligencja. Stereotypy postrzegania. Czynniki obiektywne – czas i warunki obserwacji.

Omówienie czynników subiektywnych i obiektywnych dezorganizujących proces formowania się zeznań. Proces zapominania i teorie zapominania. Rola i znaczenie sugestii. Stan trzeźwości świadka. Upływ czasu, warunki obserwacji, jako czynniki obiektywne.

Omówienie podstawowych pojęć z zakresu psychopatologii zeznań. Pojęcie percepcji i apercepcji. Zaburzenia spostrzegania, pamięci i rozpoznawania. Omówienie podstawowych jednostek chorobowych.

Psychologiczny portret przesłuchującego. Zasady wywierania wpływu na ludzi. Psychologiczne reguły prowadzenia przesłuchania świadka. Sposób, forma i tempo zadawania pytań świadkowi. Atmosfera przesłuchania świadka.

Istota i cechy przesłuchania. Stadia przesłuchania. Teoria walki i teoria gier, jako element przesłuchania. Podstęp w przesłuchaniu. Taktyka prowadzenia czynności.

Rodzaje przesłuchań szczególnych. Przesłuchanie nieletniego, osoby w podeszłym wieku. Psychologiczne aspekty konfrontacji i okazania.

Psychologiczna ocena zeznań. Emocje związane z kłamstwem. Możliwość wykorzystania termowizji w fizjodetekcji. Hipnoza i możliwości jej wykorzystania w ocenie zeznań.

Zasady funkcjonowania wariografu. Historia wprowadzenia badań wariograficznych w Polsce i na świecie. Rodzaje testów i interpretacja ich wyników. Dopuszczalność stosowania badań wariograficznych w Polsce i na świecie. Omówienie przykładów zastosowania tych badań w praktyce wymiaru sprawiedliwości. Wariograf głosowy, zasady jego działania, wady i zalety metody.

Przedstawienie podstawowych modeli oceny wiarygodności zeznań świadków. Omówienie ich praktycznych zastosowań.

Zaprezentowanie siedmiu technik wywierania wpływu na zachowania innych osób. Jakie są narzędzia wpływu, na czym polega zasada kontrastu i reguła wzajemności. Jak zaangażowanie i konsekwencja wpływają na automatyzm postępowania. Społeczny dowód słuszności. Sympatia, autorytet i niedostępność jako czynniki stymulujące zachowania.

Pojęcie, rozumienie zjawiska i możliwości wykorzystania. Znaczenie komunikacji niewerbalnej. Źródła komunikacji, rodzaj i sposób przesyłania komunikatów. Obszary i strefy dystansu. Gesty i ich znaczenie.

Jak zrozumieć proces negocjacji. Przygotowanie do negocjacji. Przebieg negocjacji. Omówienie modelu negocjacji i zasad komunikowania się podczas tego procesu.

Literatura:

E. Gruza, Psychologia sądowa, Wolters Kluwer, Warszawa 2017

F. Arntzen, Psychologia zeznań świadków. PWN, 1989

Efekty uczenia się:

WIEDZA:

1) zna podstawowe zasady formowania się zeznań,

2) zna wpływ czynników subiektywnych i obiektywnych na formowanie się zeznań,

3) prawidłowo definiuje podstawowe określenia z zakresu psychologii sądowej

UMIEJĘTNOŚCI:

1) prawidłowo analizuje procesy poznawcze,

2) zna podstawowe zasady taktyki przesłuchania w ujęciu psychologicznym,

3) potrafi wskazać argumenty przemawiające za wiarygodnością zeznań

POSTAWY:

1) rozumie i ocenia przydatność wiedzy z zakresu psychologii sądowej w szeroko rozumianym procesie karnym,

2) jest otwarty na wiedzę wykraczającą poza przepisy kodeksowe

Metody i kryteria oceniania:

Ocena ciągła aktywności na zajęciach oraz test kończący zajęcia obejmujący pytania dotyczące zagadnień omawianych na zajęciach.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)