Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Intelektualne podstawy zachoniej kultury prawnej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2200-1W016-OG
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Intelektualne podstawy zachoniej kultury prawnej
Jednostka: Wydział Prawa i Administracji
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie społeczne
Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału Prawa i Administracji
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

monograficzne
ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo):

Student ma lepiej rozumieć kształt zachodniej kultury prawnej oraz procesów, jakim ona podlega.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Wykład opisuje proces kształtowania się i rozwoju nowoczesnej kultury prawnej w zachodniej Europie, ukazując jego intelektualne determinanty. Wyjaśnia przyczyny, dla których kluczowe znaczenie na gruncie nowoczesnej kultury przypisano kategoriom wolności i równości oraz wyjaśnia sposób, w jaki zasady wolności i równości determinują rozwój współczesnego prawa i zachodzące w nim przemiany, zarówno na gruncie prawa prywatnego jak i publicznego.

Wykład ukazuje intelektualne podłoże nowoczesnego konstytucjonalizmu i nowoczesnej cywilistyki, wraz z kluczowymi dla nich konstrukcjami dogmatycznymi (prawo podmiotowe, swoboda umów, stosunek prawny, własność prywatna) oraz ponowoczesny proces transgresywnych przekształceń tych kategorii. Celem lepszego zrozumienia tych procesów wprowadzone będą również elementy przednowoczesnej kultury intelektualnej, na tle których łatwiej dostrzec specyfikę kultury nowoczesnej i ponowoczesnej.

Pełny opis:

1. Intelektualne fundamenty nowoczesnej kultury prawnej, czyli o przejściu od klasycznej do nowoczesnej kultury intelektualnej.

2. Nowoczesna antropologia: wolność i równość jako podstawowe atrybuty jednostki i fundamentalne wartości nowoczesnego społeczeństwa i nowoczesnego prawa.

3. Dwa warianty indywidualistycznej antropologii i ich wzajemne interakcje polityczne – filozoficzne uwarunkowania politycznej kontrowersji między liberalizmem i socjalizmem.

4. Jak zorganizować wspólnotę polityczną afirmującą wolność i równość jej członków? Etyczna tożsamość kultury społeczeństw egalitarno-wolnościowych.

5. Rzut oka wstecz: jak funkcjonowały społeczeństwa zanim zaczęto pojmować człowieka jako wolną i równą jednostkę?

6. Wolność i równość praw politycznych – teoretyczna konceptualizacja i żmudny proces jej realizacji. Wyboista droga ku równości praw politycznych.

7. Wolni i równi obywatele a problem partycypacji politycznej – jak promocja wolności i równości przekłada się na zaangażowanie obywatelskie jednostek.

8. Intelektualne fundamenty nowoczesnej cywilistyki: autonomia woli równych podmiotów. Konstrukcje stosunku prawnego i praw podmiotowych jako podstawy konceptualizacji relacji społecznych.

9. Nowoczesna koncepcja własności jako afirmacja wolności i równości jednostki. Konstrukcja teoretyczna, realia historyczne.

10. Wolność i formalna równość przy braku równości materialnej – jak życie weryfikuje teoretyczne konstrukcje. O przyczynach powstania prawa pracy.

11. Dyskryminacja i walka z nią, czyli: co przeszkadza równości i jak się należy pozbyć tych przeszkód. Równość jako wolność od pecha - „luck egalitarianism”.

12. Jeszcze więcej równości: od ruchu na rzecz politycznego upodmiotowienia kobiet, przez walkę z przemocą domową do wyzwolenia z płci.

13. Między swobodą umów a zakazem dyskryminacji. Od "równości małżeńskiej" do "małżeństw pluralnych".

14. Czy równość winna panować jedynie wśród ludzi? O przyszłości prawa antydyskryminacyjnego.

Literatura:

Podstawową lekturę stanowić będą teksty źródłowe omawiane podczas zajęć, których wybór będzie opracowany i dostępny dla studentów - prawdopodobnie za pośrednictwem platformy COME.

Lektura uzupełniająca:

- A. Stępkowski, Zasada proporcjonalności w europejskiej kulturze prawnej, Warszawa: Liber 2010, rozdział I.

- A. Stępkowski, Problem „istoty” prawa podstawowego w perspektywie klasycznych teorii prawa podmiotowego, «Zeszyty Prawnicze UKSW» 13.4/2013, s. 115-126.

- Koncepcja gender based violence i perspektywy jej empirycznej ewaluacji, [w:] T. Barankiewicz et. al. (red.), Studia nad formalnymi i nieformalnymi źródłami prawa, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2020, s. 245-261.

- A. Stępkowski, Prawa człowieka jako prawa podmiotowe, [w:] Słowniki Społeczne: etyka polityczna, red. P. Świercz, Kraków 2021, s. 285-303.

Efekty uczenia się:

Student, który uzyskał zaliczenie z tego przedmiotu:

- ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat filozoficznych uwarunkowań nowoczesnej i ponowoczesnej kultury prawnej.

- ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat procesu kształtowania się współczesnych instytucji prawnych.

- ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę o charakterze problemów społecznych ich ideowych uwarunkowaniach oraz roli nauk prawnych w ich regulowaniu;

-ma pogłębioną wiedzę o intelektualnych podstawach nowoczesnej cywilistyki oraz podstawowych kategorii cywilistycznych;

- lepiej rozumie terminologię prawną i konstrukcje dogmatyczne oraz przekształcenia w sposobie ich rozumienia;

- lepiej rozumie problematykę dyskryminacji i prawa antydyskryminacyjnego oraz jego rozwój.

- dostrzega związki między zjawiskami prawnymi a innymi zjawiskami kulturowymi i społecznymi;

- zdobyta wiedza pozwala mu lepiej rozumieć dylematy prawne i społeczne oraz sprawy niejednoznaczne i ułatwia samodzielne identyfikowanie możliwych rozwiązań przy uwzględnieniu obowiązujących norm etycznych;

- rozumie i potrafi dokonać samodzielnej analizy przyczyn i przebiegu zmian zachodzących w prawie; poddaje merytorycznej ocenie zarówno poszczególne regulacje jak i metody regulacji życia społecznego;

- ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu prawniczych dyscyplin ogólnych i historycznych;

- ma świadomość zakresu zdobytej wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę uzupełniania i doskonalenia nabytej wiedzy i umiejętności;

- rozumie znaczenie norm etycznych w wykonywaniu swoich zadań zawodowych;

- potrafi przewidywać skutki społeczne swoich działań uwzględniając aspekty prawne, ekonomiczne i polityczne projektów społecznych;

- jest elastyczny w postrzeganiu rzeczywistości i potrafi ze zrozumieniem odnosić się do innych postaw.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie na ocenę na podstawie zbiorczego testu sprawdzającego wiadomości objęte treścią wykładu LUB na podstawie zagregowanej oceny formułowanej na podstawie wyników mini-kartkówek pisanych na każdych zajęciach. Ostateczny wybór formy nastąpi po konsultacji ze studentami.

Do zaliczenia uprawnia zdobycie połowy punktów. W przypadku 3 nieobecności próg zaliczalności poniesiony zostaje do standardowego poziomu 60% zaś każda kolejna nieobecność oznacza karne odjęcie jednego punktu od uzyskanych z testu. Powód nieobecności, poza sytuacjami całkowicie(!) wyjątkowymi, jest nieistotny (proszę nie przynosić zwolnień lekarskich).

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)