Dydaktyka

Przedmiot jest elementem modułu "Wprowadzenie do pedagogiki" ulokowanego w programie 5-letnich jednolitych studiów na kierunku "Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna (studia nauczycielskie)" o profilu ogólno-akademickim. Podstawowym jego celem jest wyposażenie studentów w podstawowe elementy wiedzy oraz umiejętności z zakresu dydaktyki ogólnej, istotne w dydaktyczno-wychowawczej pracy nauczyciela w szkole. U podstaw programu leży założenie o integracji teoretycznej warstwy dydaktyki z jej warstwą warsztatową i praktyczną rozwijaną podczas zajęć konwersatoryjnych.

Program konwersatorium do wykładu Dydaktyka ogólna obejmuje zagadnienia należące do warstwy terminologicznej i elementów historii dydaktyki, ćwiczenie istotnych dla nauczyciela praktycznych składników jego warsztatu pracy oraz charakterystykę uwarunkowań środowiskowych, w którym przebiega edukacja. Treści programowe uporządkowano w następujące segmenty:

1. dydaktyka ogólna, jej historia, pojęcia, orientacje dydaktyczne;

2. kluczowe stanowiska dydaktyczne wraz ich przesłankami i konsekwencjami,

3. składniki nauczycielskiego instrumentarium (projektowanie dydaktyczne, realizacja, analiza doświadczeń),

4. środowiskowe uwarunkowania nauczania i uczenia się - szkoła.

1. Projektowanie dydaktyczne - czyli "przed lekcją":

a. źródła programów szkolnych i diagnostyka dydaktyczna,

b. cele kształcenia i ich operacjonalizacja, oczekiwane wyniki kształcenia i ich kategorie,

c. treści kształcenia i ich organizacja, metody dydaktyczne i ich dobór, proces dydaktyczny, planowanie warunków kształcenia: formy organizacji nauczania i uczenia się, środki dydaktyczne.

2. Nauczanie - czyli "w trakcie lekcji":

a. komunikacja w trakcie lekcji,

b. style nauczania,

c. motywowanie do uczenia się,

d, dyscyplina w klasie szkolne i władza nauczyciela,

e. zasady dydaktyczne

f. ukryty program szkolny.

3. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk - czyli "po lekcji": analiza doświadczeń.

4. Klasa szkolna jako środowiska pracy nauczyciela.

5. Szkoła jako instytucja edukacyjna.

R. Arends, Uczymy się nauczać. WSiP, Warszawa, wszystkie wydania,

M. Dembo, Stosowana psychologia wychowawcza, WSiP, Warszawa 1997,

Dylak S. Architektura wiedzy w szkole, Difin, Warszawa 2013.

Sztuka nauczania T1, Czynności nauczyciela. K. Kruszewski (red.) PWN, Warszawa, wszystkie wydania,

Sztuka nauczania T2, Szkoła, K. Konarzewski (red.) PWN, Warszawa, wszystkie wydania

Cz. Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki ogólnej, WSiP, Warszawa 2005,

W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Żak, Warszawa 1996,

E. Perrott, Efektywne nauczanie, WSiP, Warszawa 1995

S. Mieszalski, O przymusie i dyscyplinie w klasie szkolnej, WSiP, Warszawa 1997,

S. Mieszalski, Orientacje dydaktyczne, W: Pedagogika - subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji, t. 4. B. Śliwerski (red.), Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, Gdańsk 2010.

W. Żłobicki, Ukryty program w edukacji. Między niewiedzą a manipulacją. Oficyna wydawnicza Impuls, Kraków 2001.

KATEGORIE WIEDZY

1. Zna zarys historii i strukturę dydaktyki jako subdyscypliny pedagogicznej i jej podstawowe pojęcia 2. Zna przesłanki, założenia i konsekwencje orientacji dydaktycznych (romantyczno- naturalistyczna, behawiorystyczna, poznawcza-konstruktywizm)

3. Zna przesłanki, założenia i konsekwencje klasycznych stanowisk dydaktycznych (J. F. Herbart, J. Dewey, L. Wygotski, J. Bruner, W. Okoń),

4. Zna podstawowe elementy projektowania dydaktycznego.

5. Zna i rozumie dylematy związane z kierowaniem klasą szkolną, stylami nauczania i utrzymywaniem dyscypliny w klasie szkolnej,

6. Zna i rozumie przesłanki i konsekwencje idei nauczyciela jako refleksyjnego praktyka.

KATEGORIE UMIEJĘTNOŚCI

1. Potrafi analizować stanowiska dydaktyczne w świetle kryteriów wywodzących się z orientacji dydaktycznych,

2. Potrafi projektować rozwiązania dydaktyczne (projektowanie celów dydaktycznych i warunków ich osiągnięcia)

3. Potrafi ocenić i uzasadnić stopień osiągnięcia celów dydaktycznych

4. Potrafi analizować dylematy związane ze szkolną edukacją.

5. Potrafi analizować i oceniać cele i kierunki reform edukacyjnych

KATEGORIA POSTAWY SPOŁECZNE

1. Przejawia zainteresowanie problematyką szkolnej edukacji i związanymi z nią dylematami,

2. Aktywnie i twórczo analizuje i diagnozuje sytuacje dydaktyczne

3. Samodzielnie poszerza wiedzę z zakresu szkolnej edukacji,

4. Aktywnie uczestniczy w wymianach poglądów na temat szkolnej edukacji,

5. Aktywnie uczestniczy w dyskusjach dotyczących reform oświatowych.

Ocena udziału w zajęciach.

Prezentacja przygotowanego scenariusza lekcji.