Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

MS1 - Opieka i wychowanie

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2300-MS1-PPDR-OW
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: MS1 - Opieka i wychowanie
Jednostka: Wydział Pedagogiczny
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: (brak danych)
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Cele:Przygotowanie wychowawców do pracy z dziećmi w systemie edukacji (nauczyciele-wychowawcy w świetlicach, pedagodzy szkolni), w systemie pomocy społecznej (kuratorzy, wychowawcy w świetlicach środowiskowych, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, specjaliści do spraw pracy z rodziną, asystenci rodzinni)

Podstawowe definicje opieki, pomocy, wsparcia; źródła historyczne różnych form opieki, wychowanie w rodzinie i instytucjach wychowawczych

Pełny opis:

Przedstawienie podstawowych pojęć na podstawie literatury pedagogicznej i aktów prawnych. Tradycje i aktualne problemy opieki i wychowania w rodzinie, wychowanie w różnych typach rodzin. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki w Polsce i w Europie. Instytucje opieki w systemie oświaty, pomocy społecznej, zdrowia (tradycje, podstawy prawne, organizacja, zadania wychowawcze, dobór dzieci, tryb i procedura umieszczenia).

Dzieci wymagające opieki i rodziny potrzebujące wsparcia – rozpoznanie potrzeb, identyfikacja problemów, opracowanie programów pomocy.

Rola i zadanie wychowawcy, praca w zespołach interdyscyplinarnych.

Literatura:

(literatura do wyboru: jedna z kilku wskazanych pozycji lub inna, dowolnie wybrana przez studenta na wskazany temat)

1. Z dziejów opieki nad dziećmi

Przygotowanie informacji o wybranej historycznej instytucji lub formie opieki

Cz. Kępski Idea miłosierdzia a dobroczynność i opieka

M. Kolankiewicz Porzuceni i powierzeni trosce

M. Surdacki Dzieci porzucone w Szpitalu Św Ducha w Rzymie

2. Biografie i dokonania historycznych postaci opieki i wychowania:

Ks. Gabriel Piotr Baudouin, Ks. Jan Bosko, Czesław Czapów, Kazimierz Jeżewski, Henryk Jordan, Janusz Korczak, Kazimierz Lisiecki, Aleksander Kamiński

3. Zdania mojej gminy i powiatu w zakresie pomocy rodzinie i opieki nad dziećmi

Ustawa o pomocy społecznej + rozporządzenia

Ustawa o wspieraniu rodziny i systemiepieczy zastępczej + rozporządzenia

Ustawa o opiece nad małymi dziećmi

Ustawa o systemie oświaty

4. Opieka i wychowanie w rodzinie

Wychowanie w rodzinie

Kępski C., „Opieka i wychowanie w rodzinie”, UMCS, Lublin 2003

Kawula S., Brągiel J., Janke A.W., Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Toruń, Wyd. A. Marszałek, 2006

Plopa Mieczysław, Psychologia rodziny Teorie i badania (r. III rodzice a rozwój dziecka)

M. Andrzejewski Prawa dziecka w rodzinie zdezorganizowanej

5. Dzieci ulicy, praca w śtrodowisku

Anna Kurzeja „Dzieci ulicy”, Kraków 2008

Elżbieta Bielecka „Streetworking. Teoria i praktyka”, Warszawa 2005

Świetklice środowiskowe i ośrodki wsparcia dziennego

6. Reintegracja rodziny

Praca z rodziną dzieci umieszczonych w placówkach i rodzinach zastępczych

Sytuacja dziecka rozłączonego z rodziną i możliwości powrotu do domu

Wybrane artykuły z „Problemów opiekuńczo-wychowawczych”

Izabela Owczaruk „Odzyskać dziecko”

7. Przysposobienie

Czym jest przysposobienie? Przygotowanie rodziców, przygotowanie dzieci, problemy dzieci adoptowanych

Podstawy prawne (KRiO, Rozporządzenie Ośrodkach adop, KOPD, Konwencja haska o przysposobieniu zagranicznym)

Marek Andrzejewski, Małgorzata Łączkowska (red.) Prawne i pozaprawne aspekty adopcji

Błeszyński Jacek Jarosław, Kluczowe zagadnienia przysposobienia i funkcjonowania rodzin adopcyjnych, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2000

Ostrowska Krystyna, Milewska Ewa (red.) Adopcja – teoria i praktyka, CMPPP-MEN, Warszawa 1999.

8. Rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka

Podstawy prawne KRiO, Rozporządzenie o rodzinach zastepczych

Rodzaje, zadania rodzin zastępczych, przygotowanie rodziców i dzieci, współdziałanie rodziców i opiekunów w wychowaniu dziecka, problemy wychowawcze dzieci wychowywanych w rodzinach zastępczych

Winogrodzka Lidia, Rodziny zastępcze i ich dzieci, UMCS, Lublin 2007

Kusio Urszula, Rodzina zastępcza jako środowisko wychowawcze, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1998

Kolankiewicz M., Z tradycji rodzin zastępczych cz. 1 i 2 [w:] „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, 2008, nr 1, s.36-44, nr 2; Charakterystyka rodzin zastępczych [w:] „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, 2007, nr 10, s.17-23

9. Instytucjonalne formy opieki

Instytucjaonalna piecza zastępcza (podstawy prawne, zadnia, charakterystyka dzieci, praca opiekuńczo-wychowawcza):

- placówki opiekuńczo-wychowawcze,

- domy pomocy społecznej,

- ośrodki interwencji kryzysowej.

Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej + rozporządzenia; Ustawa o pomocy społecznej wraz z rozporządzeniami MPiPS o domach pomocy społecznej; Ustawa o zapobieganiu przemocy w rodzinie i rozporządzenie MPiPS o ośrodkach interwencji kryzysowej

Placówki w systemie oświaty (podstawy prawne, zadnia, charakterystyka dzieci, praca opiekuńczo-wychowawcza):

- specjalne ośrodki wychowawcze i szkolno-wychowawcze,

- ośrodki socjoterapii,

- ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze, rahabilitacyjno-wychowawcze

- młodzieżowe ośrodki wychowawcze,

Ustawa o systemie oświaty i rozporządzenie MEN w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych

10. Usamodzielnienie

Co oznacza pojęcie usamodzielnienia wychowanków? Plan usamodzielnienia – jego cele i sposoby realizacji. Start w dorosłe życie osób opuszczających różne formy opieki

Rozporządzenie Ministra Polityki w spawie udzielania pomocy na usamodzielnienie,

A. Kwak, Z opieki zastępczej w dorosłe życie, wyd. Instytut Spraw Publicznych,

J. Sokołowska, Na przekór losowi ; Tworzenie rodziny przez osoby osierocone, wyd. Impuls 2004

W. Wiśniewska: Przygotowanie wychowanków do samodzielnego życia w warunkach współczesnego domu dziecka, [w:] A. Siedlaczek-Szwed, I. Wagner: Rodzinne i pozarodzinne środowiska wychowawcze, Częstochowa 2002.

11. Dzieci i migracje

- dzieci Polaków wyjeżdżających zagranicę,

- dzieci cudzoziemskie bez opieki w Polsce,

- uchodźcy,

- handel dziećmi.

Migracja – rodzina - dziecko Pedagogika społeczna nr 3/2008

Problem handlu dziećmi i dzieci cudzoziemskich bez opieki Kwartalnik Dziecko krzywdzone 12/2005

Handel dziećmi- wybrane problemy, red. Zbigniew Lasocik, Maryla Koss, Łukasz Wieczorek, Ośrodek badań Handlu ludźmi, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2007

12. Więź i rozłąka w koncepcjach teoretycznych; (dyskusja psychoanalityków z etologami na temat kształtowania się więzi, teoria przywiązania, psychologia społeczna)

J. Bowlby "Przywiązanie"; H. R. Schaffer Psychologia społeczna (r.4 i 5); K.Oatley,J.M.Jenkins Zrozumiec emocje (r6,7,8) Ch.Taylor Zaburzenia przywiązania u dzieci i młodzieży

13. Dzieci zaniedbywane i krzywdzone - rozpoznanie i pomoc

Kwartalnik Dziecko Krzywdzone

Efekty uczenia się:

Umiejętność interpretowania zachowań dziecka w kontekście jego sytuacji rodzinnej

Zdobycie kompetencji pracy z dzieckiem i rodziną

Umiejętność właściwego reagowania na sytuacje trudne dziecka

Znajomość problemów społecznych i emocjonalnych dzieci

Znajomość teoretycznych problemów stanowiących podłoże sytuacji opiekuńczo-wychowawczych

Metody i kryteria oceniania:

Wiedza z dziedzieny opieki nad dziećmi

Umiejętność dostrzegania i interpretowania objawów dziecka przejawiającego trudności rozwojowe i zaburzenia więzi oraz planowania pomocy tym dzieciom

Praktyki zawodowe:

-

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Maria Kolankiewicz
Prowadzący grup: Maria Kolankiewicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)