Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Podstawy genetyki zachowania się człowieka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2500-KF-PB-4
Kod Erasmus / ISCED: 14.4 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0313) Psychologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Podstawy genetyki zachowania się człowieka
Jednostka: Wydział Psychologii
Grupy: Psychologia Osobowości, emocji i motywacji oraz różnic indywidualnych
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Kierunek podstawowy MISMaP:

psychologia

Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Założenia (opisowo):

Nie ma żadnych wymagań wstępnych dotyczących wiedzy lub umiejętności studenta.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Program wykładu obejmuje prezentację podstawowych założeń teoretycznych oraz metod badania genetycznych i środowiskowych uwarunkowań różnic międzyosobniczych w zakresie szeroko rozumianych cech osobowości. Scharakteryzowane zostaną genetyczne składniki złożonego modelu odziedziczalności cech oraz podstawowe metody badawcze genetyki zachowania człowieka. Wykład ilustrowany będzie wynikami najbardziej reprezentatywnych badań behawioralno-genetycznych polskich i obcych.

Pełny opis:

Problematyka wykładu obejmuje następujące szczegółowe zagadnienia:

1. Zarys historii genetyki zachowania. Genetyka molekularna i populacyjna. Mechanizmy dziedziczenia cech u ludzi. Teoria wpływu genetycznego: model pojedynczego genu oraz model poligeniczny - podejście OGOD (One Gene, One Disorder) i QTL (Quantitative Trait Loci). Modele ścieżkowe bliźniąt wychowywanych razem i osobno, rodzin biologicznych i adopcyjnych.

2. Ogólna charakterystyka genetycznych składników modelu odziedziczalności cech (addytywnego, nieaddytywnych, selektywnego doboru rodziców, interakcji i korelacji genotypu i środowiska). Opis czynników środowiskowych (pojęcie środowiska wspólnego i specyficznego).

3. Odziedziczalność – kluczowe pojęcie genetyki zachowania. Proste i złożone modele odziedziczalności cech u ludzi. Współczynniki odziedziczalności: formuła Falconera i wzór Holzingera. Oszacowanie środowiskowych składników wariancji fenotypowej oparte na współczynniku odziedziczalności.

4. Metody genetyki zachowania człowieka: metody oparte na badaniu bliźniąt, studia rodzinne i badania adopcyjne. Diagnoza zygotyczności bliźniąt. Diagnoza czynników środowiskowych metodami standaryzowanymi.

5. Ogólna charakterystyka i kierunki badań we współczesnej genetyce zachowania się człowieka: odziedziczalność temperamentu i innych cech osobowości. Badania DNA (ogólne założenia i wskaźniki).

6. Odziedziczalność zdolności i inteligencji: przegląd wyników najważniejszych badań.

7. Czynniki genetyczne i środowiskowe w psychopatologii i psychologii zdrowia: przegląd wybranych badań i ich wyników. Kontrowersje i perspektywy badań genetyki zachowania. Znaczenie badań behawioralno - genetycznych.

Literatura:

Literatura wymagana

Pisula, W., Oniszczenko, W. (2008). Genetyka zachowania i psychologia ewolucyjna. W: J. Strelau, D. Doliński (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki (t.1, s. 303 – 338). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Oniszczenko,W.(2005). Genetyczne podstawy ludzkich zachowań. Przegląd badań w populacji polskiej.Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Plomin, R., DeFries, J.C., McClearn, G.E., McGuffin, P. (2001). Genetyka zachowania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 9-13).

Literatura zalecana

Oniszczenko, W., Dragan, W. (2008). Genetyka zachowania w psychologii i psychiatrii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Efekty uczenia się:

Wiedza. Student

- zna najważniejsze pojęcia genetyki zachowania

- zna metody badań genetyki zachowania

- wyjaśnia składniki odziedziczalności zachowania

- wyjaśnia czynniki środowiskowe wpływające na zachowanie

Umiejętności. Student

- umie analizować wyniki badań genetyki zachowania

- rozpoznaje ograniczenia badań genetyki zachowania

Postawy. Student

- rozpoznaje, na czym polega znaczenie badań genetycznych

- zachowuje krytycyzm wobec badań genetyki zachowania

Metody i kryteria oceniania:

Końcowe zaliczenie pisemne w postaci testu złożonego z 15 pytań zamkniętych.

Kryteria oceny:

9-10 punktów - dostateczny

11 punktów - dostateczny plus

12 punktów - dobry

13 punktów - dobry plus

14 punktów - bardzo dobry

15 punktów - celujący

Praktyki zawodowe:

Brak

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)