Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Wprowadzenie do ekonomii behawioralnej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2500-PL-PS-FO8-02
Kod Erasmus / ISCED: 14.4 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0313) Psychologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Wprowadzenie do ekonomii behawioralnej
Jednostka: Wydział Psychologii
Grupy: Fakultety ogólnoakademickie
Zajęcia Interdyscyplinarne
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Założenia (opisowo):

lata studiów II-V

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Seminarium, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Marcin Rzeszutek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Seminarium - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Jedną z najważniejszych zmian, jakie zaszły w ekonomii na przełomie XX i XXI wieku był wzrost znaczenia psychologii, co przyczyniło się do narodzin ekonomii behawioralnej. Przedstawiciele ekonomii behawioralnej, posiłkując się intensywnie dorobkiem psychologii, starają się wyjaśnić nieracjonalne zachowania ekonomiczne, szczególnie te, które występują wśród inwestorów giełdowych. Podczas tego kursu studenci poznają podstawowe pojęcia z zakresu ekonomii behawioralnej, odnoszące się do występowania nieracjonalnych zachowań wśród inwestorów (tzw. inklinacji behawioralnych), jak i, będących spowodowanymi przez te ostatnie, anomalii giełdowych na całym rynku kapitałowym. Dodatkowo studenci dowiedzą się o najnowszych aplikacjach nurtu behawioralnego w ekonomii dotyczących tego, czy psychologia może wspomóc ekonomistów w zapobieganiu kryzysom gospodarczym. W końcu, studiując ekonomię behawioralną, studenci posiądą wiedzę potrzebną do lepszego podejmowania decyzji w życiu codziennym.

Pełny opis:

1. Zajęcia organizacyjne: prezentacja celu zajęć, kryteria i terminy zaliczenia

1. Wprowadzenie do teorii ekonomii dla nieekonomistów

Literatura podstawowa:

Begg, D., Fisher, S., Vernasca, G., Dornbusch, R. (2013). Mikroekonomia (r. 1, 2). Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.

Literatura uzupełniająca:

Bartkowiak, R. (2010). Rozwój myśli ekonomicznej (r. 1, 2, 9). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Kuciński, K. (2010). Metodologia nauk ekonomicznych. Dylematy i wyzwania (r. 1, 2). Warszawa: Difin.

2. Narodziny ekonomii behawioralnej

Literatura podstawowa:

Czerwonka, M., Gorlewski, B. (2012). Finanse behawioralne (r. 2). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Warneryd, K. (2004). Psychologia i ekonomia. W: T. Tyszka (red.). Psychologia ekonomiczna (str.7-38). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Literatura uzupełniająca:

Akerlof, G., Schiller, R. (2009). Zwierzęce instynkty: czy ludzka psychika napędza globalną gospodarkę i jaki to ma wpływ na przemiany światowego kapitalizmu? (r. 1, 2). Princeton: Princeton University Press.

Thaler, R. (2016). Behavioral Economics: Past, Present, and Future. American Economic Review, 106, 1577-1600.

3. Ekonomia behawioralna a klasyczna teoria ekonomii i finansów

Literatura podstawowa:

Cieślak, A. (2003). Behawioralna ekonomia finansowa: modyfikacja paradygmatów funkcjonujących.

w nowoczesnej teorii finansów. Materiały i Studia NBP, nr. 165. https://www.nbp.pl/publikacje/materialy_i_studia/ms165.pdf

Szyszka, A. (2009). Finanse behawioralne. Nowe podejście do inwestowania (r. 1). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Literatura uzupełniająca:

Lewicka, M. (1993). Aktor czy obserwator? Psychologiczne mechanizmy odchyleń od racjonalności w myśleniu potocznym (r. 1). Warszawa: Polskie Towarzystwo Psychologiczne (zob. gogle scholar).

Smith, V. (2013). Racjonalność w ekonomii (część 1 i 4). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.

4. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka i niepewności

Literatura podstawowa:

Czerwonka, M., Gorlewski, B. (2012). Finanse behawioralne (r. 1). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Tyszka, T. (2010). Decyzje: perspektywa psychologiczna i ekonomiczna (r. 10, 16) Warszawa: Wydawnictwo

Scholar.

Literatura uzupełniająca:

Bernstein, P. (1997). Przeciw bogom – niezwykłe dzieje ryzyka (r. 1, 2, 3 ,4, 5). Warszawa: WIG Press.

Kahneman, D., Tversky, A. (1979). Prospect theory, an analysis of decisions under risk. Economoterica, 47, 263-292.

Kahneman, D. (2012). Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym (część IV „Wybory”). Poznań: Wydawnictwo Media i Rodzina.

5. Psychologia inwestora giełdowego cz. 1

Literatura podstawowa:

Kahneman, D. (2012). Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym (część I „Dwa systemy oraz s. 369-383). Poznań: Wydawnictwo Media i Rodzina.

Szyszka, A. (2009). Finanse behawioralne. Nowe podejście do inwestowania (r. 2, 3). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Literatura uzupełniająca:

Baddeley, M., Burke, C., Schultz, W., Tobler, P. (2012). Herding in Financial Behaviour: A Behavioural and Neuroeconomic Analysis of Individual Differences. Cambridge Working Papers in Economics. https://core.ac.uk/download/pdf/42336905.pdf

Thaler, R. (2005). Advances in Behavioral Finance, Volume II. Princeton Univeristy Press (r. 1, 6, 7, 15, 16).

6. Psychologia inwestora giełdowego cz. 2

Literatura podstawowa:

Kahneman, D. (2012). Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym (część I „Dwa systemy oraz s. 369-383). Poznań: Wydawnictwo Media i Rodzina.

Szyszka A. (2009). Finanse behawioralne. Nowe podejście do inwestowania (r. 2, 3). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Literatura uzupełniająca:

Baddeley, M., Burke, C., Schultz, W., Tobler, P. (2012). Herding in Financial Behaviour: A Behavioural and Neuroeconomic Analysis of Individual Differences. Cambridge Working Papers in Economics. https://core.ac.uk/download/pdf/42336905.pdf

Thaler, R. (2005). Advances in Behavioral Finance, Volume II. Princeton Univeristy Press (r. 1, 6, 7, 15, 16).

7. Wprowadzenie do funkcjonowania giełdy papierów wartościowych

Literatura podstawowa:

Szyszka, A. (2009). Finanse behawioralne. Nowe podejście do inwestowania (r. 6). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Literatura uzupełniająca:

De Bondt, W., Thaler, R. (1987). Further evidence on investor overreaction and stock market seasonality. Journal of Finance, 3, 557 – 580 (zob. google scholar).

Fama, E. (1991). Efficient capital markets II. Journal of Finance, 46, 1576 – 1612 (zob. google scholar).

Szyszka, A. (2006). Zjawisko kontynuacji stóp zwrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Bank i Kredyt, 2, 72-79 (zob. google scholar).

8. Wybrane anomalie giełdowe

Literatura podstawowa:

Szyszka, A. (2009). Finanse behawioralne. Nowe podejście do inwestowania (r. 6). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Literatura uzupełniająca:

De Bondt, W., Thaler, R. (1987). Further evidence on investor overreaction and stock market seasonality. Journal of Finance, 3, 557 – 580 (zob. google scholar).

Fama, E. (1991). Efficient capital markets II. Journal of Finance, 46, 1576 – 1612 (zob. google scholar).

Szyszka, A. (2006). Zjawisko kontynuacji stóp zwrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Bank i Kredyt, 2, 72-79 (zob. google scholar).

9. Decyzje ekspertów na giełdzie (i nie tylko)

Literatura podstawowa:

Tyszka, T. (2010). Decyzje: perspektywa psychologiczna i ekonomiczna (r. 18) Warszawa: Wydawnictwo Scholar.

Literatura uzupełniająca (zob. na Research Gate).

Rzeszutek, M. (2016). Susceptibility to behavioural biases among professional investors versus naive individuals. Journal of Management and Financial Sciences, 26, 11-25.

Rzeszutek, M., Szyszka, A., Czerwonka, M. (2015). Investor’s expertise, personality traits and susceptibility to behavioral biases in the decision making process. Contemporary Economics, 9, 337-352.

Rzeszutek, M., Czerwonka, M., Walczak, M. (2015). Investor’s expertise and the rationality of decision making. Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica 310, 133-140.

Rzeszutek, M. (2015). Personality traits and susceptibility to behavioral biases among the sample of Polish stock market investors. International Journal of Management and Economics, 47, 71-81.

Rzeszutek, M., Czerwonka, M. (2012). Przejawy i uwarunkowania różnic międzypłciowych w zachowaniach inwestycyjnych z punktu widzenia finansów behawioralnych. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów Szkoły Głównej Handlowej, 122, 116-129.

Rzeszutek, M., Czerwonka, M. (2011). Analiza zachowań inwestycyjnych inwestorów giełdowych i studentów kierunków ekonomicznych i humanistycznych z perspektywy finansów behawioralnych. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów Szkoły Głównej Handlowej, 107, 28-44.

10. Behawioralne uwarunkowania kryzysu finansowego

Literatura podstawowa:

Szyszka, A. (2009). Finanse behawioralne. Nowe podejście do inwestowania (r. 9). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Literatura uzupełniająca:

Krugman, P. (2009). How Did Economists Get It So Wrong. New York Times, September (zob. google scholar).

Szyszka, A. (2009). Behawioralne aspekty kryzysu finansowego. Bank i Kredyt, 40, 5–30.

11. Społeczno-etyczne przesłanki inwestowania

Literatura podstawowa:

Tyszka, T. (2010). Decyzje: perspektywa psychologiczna i ekonomiczna (r. 9) Warszawa: Wydawnicwto Scholar

Literatura uzupełniająca:

Martysz, C., Rzeszutek, M. (2015). Znaczenie i rola zaufania na rynku finansowym. W: J. Ostaszewski (red.). O nowy ład finansowy w Polsce. Rekomendacje dla animatorów życia gospodarczego (s. 361-377) . Warszawa: Szkoła Główna Handlowa - Oficyna Wydawnicza.

Wolska, M., Czerwonka, M. (2013). Społecznie odpowiedzialne inwestowanie–analiza rentowności funduszy SRI w Polsce. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 126, 9-22.

12. Teoria impulsu, czyli jak podejmować lepsze decyzje w życiu codziennym według ekonomii behawioralnej?

Literatura podstawowa:

Thaler, R., Sunstein, C. (2017). Impuls. Jak podejmować właściwe decyzje dotyczące zdrowia, dobrobytu i szczęścia

(r. 9, 10, 11, 12, 13). Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Literatura uzupełniająca:

Thaler, R. (2018). Zachowania niepoprawne. Tworzenie ekonomii behawioralnej (r. 13, 14, 27, 31). Poznań: Wydawnictwo Media i Rodzina.

Thaler, R. (1980). Toward a Positive Theory of Consumer Choice. Journal of Economic Behavior and Organisation, 81, 36-60. (zob. google scholar).

Thaler, R. (1985). Mental Accounting and Consumer Choice. Marketing Science, 4, 199-214. (zob. google scholar).

Thaler, R. (2000). From Homo Oeconomicus to Homo Sapiens. Journal of Economic Perspectives, 1, 133-141.

(zob. google scholar).

13. Generalne podsumowanie: nurt behawioralny jako nowy paradygmat nauk ekonomicznych?

Literatura podstawowa:

Rzeszutek, M., Szyszka, A. (2017). Od homo oeconomicus do homo realis: o pożytkach płynących z większego otwarcia się ekonomii na psychologię. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów,155,73-94.

Literatura uzupełniająca:

Brzeziński, M., Gorynia, M., Hockuba, Z. (2008). Ekonomia a inne nauki społeczne na początku XXI w. Między imperializmem a kooperacją. Ekonomista, 2, 201-232 (zob. google scholar).

Szyszka, A. (2010). Systemowe zmiany na rynkach finansowych a poszukiwanie adekwatnej teorii finansów. W: Frąckowiak, J. Szambelańczyk (red. nauk.). Ku nowemu paradygmatowi nauk o finansach (str. 98-102). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu nr 144, s. 98-102 (zob. google scholar).

Wojtyna, A. (2008). Współczesna ekonomia- kontynuacja czy poszukiwanie nowego paradygmatu? Ekonomista, 1, 9-32 (zob. google scholar).

Wojtyna, A. (2011). Czy w wyniku kryzysu finansowego ekonomia otworzy się bardziej na psychologie? W:P. Kozłowski (red.) Węzeł polski. Bariery rozwoju z perspektywy ekonomicznej i psychologicznej (str.169-184). Warszawa: Instytut Nauk Ekonomicznych PAN (zob. google scholar).

14. Prezentacje studentów/ek – prezentacja wybranych, nieomówionych na zajęciach zagadnień z problematyki kursu i ostateczny termin oddania prac zaliczeniowych

15. Kolokwium

Literatura:

Najważniejsze pozycje książkowe:

• Czerwonka, M. Gorlewski, B. (2012). Finanse behawioralne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

• Kahneman, D. (2012). Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym. Poznań: Wydawnictwo Media i Rodzina.

• Szyszka, A. (2009). Finanse behawioralne. Nowe podejście do inwestowania. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

• Thaler, R., Sunstein, C. (2017). Impuls. Jak podejmować właściwe decyzje dotyczące zdrowia, dobrobytu i szczęścia. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

• Thaler, R. (2018). Zachowania niepoprawne. Tworzenie ekonomii behawioralnej. Poznań: Wydawnictwo Media i Rodzina.

• Tyszka, T. (2010). Decyzje: perspektywa psychologiczna i ekonomiczna. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.

• Zaleśkiewicz, T. (2012). Psychologia ekonomiczna. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)