Wstęp do językoznawstwa dla slawistów

obowiązkowe

w sali

Przedmiot ma na celu zapoznanie studentów z problemami opisu języka naturalnego z perspektywy osób uczących języków słowiańskich. Z jednej strony prezentuje różne aspekty opisu systemu językowego istotne w kontekście slawistycznym, z drugiej wprowadza studentów w świat metod lingwistycznych. Przedmiot stanowi wstęp do zajęć poświęconych nauce języka kierunkowego oraz innych przedmiotów związanych z językoznawstwem.

Na wykładach omówione zostaną następujące zagadnienia:

1. Definicja języka naturalnego i jej elementy.

2. Społeczny charakter języka naturalnego (stratyfikacja języka naturalnego na przykładzie polszczyzny; porównanie zróżnicowania regionalnego i społecznego języka polskiego i wybranych języków słowiańskich; język narodowy a dialekty).

3. Systemowy charakter języka naturalnego (pojęcie struktury; podstawowe założenia strukturalizmu; system a użycie systemu; poziomy systemu językowego).

4. Znakowy charakter języka naturalnego (charakterystyka znaków języka naturalnego – konwencjonalność, abstrakcyjność, foniczność, uniwersalność, polisemiczność).

5. Funkcje języka i wypowiedzi.

6. Specyfika opisu systemu językowego przy nauce języka obcego - gramatyka języka polskiego a opis innych języków słowiańskich.

7. Klasyfikacje części mowy.

8. Budowa systemu językowego: podsystem fonologiczny - język polski na tle innych języków słowiańskich.

9. Budowa systemu językowego: prozodia - wybrane typy i rodzaje akcentu w językach słowiańskich.

10. Budowa systemu językowego: podsystem morfologiczny – słowotwórstwo.

11. Budowa systemu językowego: podsystem morfologiczny – imienne kategorie morfologiczne - prezentacja i porównanie wybranych zagadnień deklinacji słowiańskiej.

12. Budowa systemu językowego: podsystem morfologiczny – werbalne kategorie morfologiczne - prezentacja i porównanie wybranych zagadnień koniugacji słowiańskiej.

13. Budowa systemu językowego: podsystem syntaktyczny.

M. Bańko, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa 2012.

R. Grzegorczykowa, Wykłady z polskiej składni, Warszawa 1996 (i nast.)

R. Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007 (i nast.)

R. Grzegorczykowa, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 2001 (i nast.)

A. Nagórko, Podręczna gramatyka języka polskiego, Warszawa 2010 (i nast.)

D. Ostaszewska, J. Tambor, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2012 (i nast.).

Po ukończeniu zajęć ze wstępu do językoznawstwa student zna podstawową terminologię językoznawczą, zasady funkcjonowania systemu językowego, orientuje się w podstawowych metodach badań lingwistycznych.

Student jest przygotowany do udziału w kolejnych zajęciach z bloku lingwistycznego.

Egzamin ustny. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia ćwiczeń ze "Wstępu do językoznawstwa dla slawistów".

Studenta obowiązuje znajomość zagadnień omawianych na wykładach i ćwiczeniach oraz treści zawartych w podręcznikach podanych w punkcie Literatura.