Historia idei w krajach słowiańskich
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3005-KU6HI |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.903
|
Nazwa przedmiotu: | Historia idei w krajach słowiańskich |
Jednostka: | Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej |
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe na 1M |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Celem wykładu jest prezentacja wybranych idei o rodowodzie europejskim, asymilowanych w XIX i XX wieku na obszarze zachodnio- i południowosłowiańskim w warunkach przemian historycznych, społecznych i kulturowych, ale także tych idei, które generowane były na gruncie kultur słowiańskich i składały się na ich specyfikę. Studenci będą mieli okazję zapoznać się z procesami lokalnych mutacji (a czasem hybrydyzacji) idei o wymiarze uniwersalnym oraz ze zjawiskami transformacji ideologicznych idei wspólnotowych. |
Skrócony opis: |
Cykl zajęć składac się będzie z czterch modułów, w ramach których będą prezentowane poszczególne zagadnienia: - moduł teoretyczny - moduł retrospektywny (idee: historia, średniowiecze, religia) - moduł introspektywny (idee: lud, kształcenie, patriotyzm, tolerancja) - moduł progresywny (idee: postęp, ewolucja/rewolucja, eugenika) |
Pełny opis: |
Przykładowe zrealizowane ujęcia tematu 1. Wprowadzenie do „historii idei” 2. Koncepcje wychowawcze Komenskiego wobec Paidei Platona 3. Jak ewoluowała idea postępu (na materiale południowosłowiańskim)? 4. Habsburska idea uniwersalnego wyksztalcenia i jej perypetie z dziewietnastowiecznym nacjonalizmem. Przypadek czeski 5. Idee słowianofilskie, mesjanistyczne i misjonistyczne na obszarze słowiańszczyzny zachodniej 6. Kształtowanie się idei historyczności, ewolucji i rewolucji (na materiale południowosłowiańskim) 7. Idee wspólnotowe Słowian południowych 8. Masaryka: religia a czeskie społeczeństwo. Współczesne spory o miejsce sacrum w czeskiej kulturze 9. Państwo i koncepcja obywatelska (w perspektywie dychotomii członek narodu – obywatel) 10. Idee komunizmu i socjalizmu w krajach południowosłowiańskich – rozwój, autorzy, inspiracje 11. Ideologia nowej lewicy w Jugosławii przełomu lat 60. i 70 w Jugosławii na tle europejskim 12. Godność a totalitaryzm. Patočki idea odwagi. „Polityka kiczu” a życie dysydentów jako „życie w prawdzie” 13. Idea katastrofizmu w czeskiej myśli katolickiej (XX wiek) 14. Idea „losu” w tradycji bułgarskiej 15. Idee higieny i eugeniki w bułgarskiej myśli religijnej i politycznej Od roku 2013-2104 prowadzone są dwie grupy wykładowe, sprofilowane według obszarów kulturowych: czesko-słowacka oraz południowosłowiańska. Opis przedmiotu i zakres tematyczny został podany w części sylabusa przypisanej do odpowiedniej grupy. |
Literatura: |
Dictionary of the History of Ideas. Studies of Selected Pivotal Ideas, (ed.) PHILIP P. WIENER, New York 1968. Olszewski, H., Słownik twórców idei, Poznań, 1998 A.Lovejoy, Wielki łańcuch bytu. Studium z dziejów idei, 1999. Białostocki J., Historia idei i historia sztuki. W: Symbolae Historiae Artium, Warszawa 1986, s. 23-34 Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek, Krzysztof Pieliński [oprac.] Historia idei politycznych: wybór tekstów. T. 1, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1995 R. Koselleck, Semantyka historyczna, tłum. W. Kunicki, Poznań 2001 Tazbir J., Reformacja, kontrreformacja, tolerancja, Wrocław 1996. A.MacIntyre, Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, Warszawa 1996. Dodatkowa literatura przedmiotu będzie podawana na zajęciach. |
Efekty uczenia się: |
Student będzie potrafił: WIEDZA 1. Zdefiniować przedmiot i zakres badań historii idei. 2. Posługiwać się podstawowymi kategoriami badawczymi historii idei. 3. Wyjaśnić mechanizmy kształtowania wybranych pojęć na materiale źródłowym. UMIĘJĘTNOŚCI 1. Dokonywać egzegezy tekstów źródłowych, w języku kraju, którego specjalizację podjął. 2. Dokonać interpretacji mechanizmów kierujących zachowaniami społecznymi z perspektywy historii idei. POSTAWY 1. Rozumieć i krytycznie odnosić się do otaczającej go rzeczywistości. 2. Krytycznie odnieść się do różnych metod badawczych oraz tez zawartych w tekstach teoretycznych. Student będzie potrafił przeprowadzić rozumowanie i obronić postawioną tezę w oparciu o samodzielnie zebrane, zanalizowane i zintegrowane informacje. Będzie rozumiał potrzebę poszerzania kompetencji oraz pogłębiania dotychczasowej wiedzy. Będzie posiadał umiejętność korzystania z dorobku różnych dyscyplin humanistycznych w analizie i interpretacji zjawisk kulturowych charakterystycznych dla wybranego obszaru Słowiańszczyzny zachodniej i południowej. |
Metody i kryteria oceniania: |
Egzamin ustny. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.