Literatura grecka i łacińska - proza
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3006-LGiŁ-P |
Kod Erasmus / ISCED: |
09.5
|
Nazwa przedmiotu: | Literatura grecka i łacińska - proza |
Jednostka: | Instytut Filologii Klasycznej |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
4.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z historią prozy antycznej od jej początków w greckiej epoce archaicznej do V wieku. |
Pełny opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z historią prozy antycznej od jej początków w greckiej epoce archaicznej do V wieku. W trakcie ćwiczeń student powinien poznać podstawowe wiadomości historyczno-literackich oraz nabyć umiejętność samodzielnej lektury i interpretacji podstawowych tekstów z tej dziedziny. Zostaną omówione wszystkie podstawowe gatunki i rodzaje prozy historycznej, filozoficznej i literackiej w obu literaturach antycznych, ich geneza, rozwój i znaczenie w kulturze greckiej i łacińskiej. Na zajęciach będą omawiane i interpretowane najważniejsze arcydzieła z tej dziedziny. |
Literatura: |
Literatura Grecji starożytnej, T. II: Proza historyczna, krasomówstwo, filozofia i nauka, literatura chrześcijańska, pod. red. H. Podbielskiego, Lublin 2005. M. Cytowska, H. Szelest, Literatura grecka i rzymska w zarysie, Warszawa 1981. K. Kumaniecki, Literatura rzymska. Okres cyceroński, Warszawa 1977. M. Cytowska, H. Szelest, Literatura rzymska.Okres augustowski, Warszawa 1990; Okres cesarstwa, Warszawa 1992 Zagadnienia i lektury do egzaminu 1. Herodot (jego dzieło na tle logografii, główne idee moralne i historyczne, technika opowiadania, czas mityczny i historyczny) » LGS II, s. 3-21 (R. Turasiewicz) » Dzieje, przeł. S. Hammer, Przedmowa oraz ks. I, 1-6; ks. II (cała). 2. Tukidydes (metodologia historiografii, przyczyny i wykładnia wydarzeń, główne idee, stosunek do demokracji) » Wojna peloponeska, przeł. K. Kumaniecki: Przedmowa oraz ks.I, 1-115; ks. II, 34-56; ks.III, 83-85; ks. V, 84-116. » R. Turasiewicz, Wstęp w wyd. BN, Ossolineum 1991, s. V-XL, XLIII-CXVI. 3. Spór Platona z sofistami (wymienić i scharakteryzować różne aspekty opozycji między nauką Platona i klasyczną sofistyką – polityka, wychowanie, areté, retoryka) » LGS II, s. 557-565 (to samo w pyt. 8) » CM, s. 47-50 (to samo w pyt. 8), 138-173; II wyd. s. 5-54, 151- 192. » Platon, Sofista, przeł. W. Witwicki, 216 A - 237E. 4. Retoryka, polityka, filozofia (spór retoryki i filozofii, retoryka a polityka, koncepcja retoryki: Gorgiasza, Platona, Arystotelesa) » Platon, Gorgiasz, przeł. W. Witwicki » K. Tuszyńska-Maciejewska, Meneksenos jako platońska próbka retoryczna, [w:] Retoryka antyczna i jej dziedzictwo, Warszawa 1996, Wyd. Aletheia, s. 19-20 (oraz dla miłośników retoryki s. 21-34). » A. P. Stefańczyk, Teoretyczne założenia „Retoryki” Arystotelesa, w: ibidem s. 35-37. » H. Cichocka, J. Lichański, Zarys historii retoryki, R. Volkman, Wprowadzenie do retoryki Greków i Rzymian, wyd. II, W-wa 1995, s. 35-37, s. 109-111 (oraz dla miłośników: s. 111-122). » W. Jaeger, Paideia, przeł. M. Plezia i H. Bednarek, Warszawa 2001, s. 685- 724 (to samo w pyt. 5). 5. Poezja i filozofia u Platona (aspekty wychowawcze, polityczne, ontologiczne) » LGS II, s. 557-565, s. 549-552. » Platon, Państwo, przeł. W. Witwicki, ks. X (cała, z komentarzem W. Witwickiego) » CM, s. 47-50; II wyd. s. 50-54 6. Wymowa grecka w V/IV w. p.n.e (znaczenie Gorgiasza w dziejach retoryki, aspekty wychowawcze retoryki Izokratesa) » LGS II, s. 167-171, 185-193. » W. Jaeger, Paideia, przeł. M. Plezia i H. Bednarek, Warszawa 2001, s. 685- 724, 961-988. » Gorgiasz, Pochwała Heleny, przeł. K. Tuszyńska-Maciejewska, „Przegląd Humanistyczny” 3, 1984, s. 116nn. 7. Cechy wymowy Demostenesa (styl literacki, forma artystyczna i konstrukcja mów, poglądy polityczne) » LGS II, s. 199-209. » Trzecia mowa przeciw Filipowi, w: Demostenes, Wybór mów, przeł. R. Turasiewicz, BN, Wrocław 1991 s. 147-168 oraz Wstęp, s. C-CXIII. 8. Proza poklasyczna (zagadnienia: azjanizm i attycyzm, styl wysoki, przykład – Plutarch) » K. Korus, Grecka proza poklasyczna, Kraków 2003, 214-215, 220-225. » LGS II, S. 241-265 lub Wstęp K. Korusa do: Żywoty równoległe, Biblioteka Antyczna, Warszawa 2004, s. 21-33. » Plutarch, Jak młodzież powinna słuchać poetów, przekład zbiorowy pod kier. K. Kumanieckiego, Warszawa 1957. » Plutarch, Czy cnota jest czymś, czego można nauczyć?, w: Plutarch, Moralia, BKF, PWN 1977,s. 3-8. 9. Proza poklasyczna (zagadnienia: azjanizm i attycyzm, styl wysoki, przykład – Lukian) » LGS II, S. 271-292. » Wstęp W. Madydy, [w:] Lukian, Dialogi, t. I, Ossolineum 1960, s. V-XLVIII. » Lukian, Jak należy pisać historię?, Rozmowy bogów, Nauczyciel retorów, [w:] Lukian, Pisma wybrane, PIW 1957, s. 401-429, s. 115-157, 385-398. 10. Polibiusz (koncepcja dzieła, stosunek do Rzymu, poglądy na dziejopisarstwo, zadania historii – historia pragmatyczna, rola Tyche) » Dzieje, przeł S.Hammer, Wrocław 1957, Wstęp s. V- XXXVII oraz ks. I, 1-5, ks. VI, 11-18; ks. III, 39-55. 11. Ideał mówcy według Cycerona (aspekty etyczne, polityczne, retoryka i filozofia, Cycero a Izokrates – porównanie) » Kumaniecki, s.180-191, 299-302. » Cycero, O mówcy, przeł. B. Awianowicz, Kęty 2010, ks. I. » Cycero, W obronie poety Archiasza, przeł. D. Turkowska, (w różnych wyd. Mów) 12. Pisma filozoficzne Cycerona (znaczenie filozofii, eklektyzm, jedność filozofii greckiej, polityka i filozofia, państwo, ustroje, źródła prawa, etyka, stosunek do epikureizmu) » Kumaniecki, s. 313-334. » Marek Tuliusz Cycero, Wybór pism naukowych, przeł. K. Wisłocka-Remerowa, BN, Wrocław 1954, s. 29-82, 102-137, 282-315. 13. Liwiusz i jego koncepcja historii rzymskiej (na czym polega jego konserwatywna moralność, cel dzieła, stosunek do pryncypatu i czasów współczesnych, stosunek do religii) » M. Cytowska, H. Szelest, Literatura rzymska.Okres augustowski, W-wa 1990, 589-590, 611-633. » S. Śnieżewski, Koncepcja historii rzymskiej w Ab urbe condita Liwiusza, Kraków 2000, s. 216-226. » Przedmowa Liwiusza (s. 3-4 w wyd. Ossolineum 1968), ks. XXXIX 8-18 (s. 270-281 w wyd. Ossolineum 1981). 14. Tacyt (stosunek do historii, poglądy polityczne, obiektywizm i tendencyjność, ocena rzeczywistości, realizm społeczny, styl literacki, kompozycja dzieł historycznych) » Dzieła, przeł. S. Hammer, druga część wstępu pt. Tacyt i jego dzieło oraz Roczniki XIV, 1-17; XV, 50-67; XVI (cała ks.) » Auerbach: Rozdz. 2, w I wyd. – t. 2, s. 95-104, II wyd. s.57-62. 15. Satyryki Petroniusza i Metamorfozy Apulejusza a tradycja literacka romansu antycznego » M. Cytowska, H. Szelest, Literatura rzymska.Okres cesarstwa, W-wa 1992, s. 212-219, 451- 461. » Auerbach: I wyd. – t. 1, s.81- 95, 133-136, II wyd. s.49-57. 16. Ammian Marcellin (koncepcja historiozoficzna i historiograficzna, oryginalność stylu i narracji – realizm, znaczenie religii, postać i charakter Juliana) » Ammianus Marcellinus, Dzieje rzymskie, przeł. Ignacy Lewandowski, t. 1, W-wa 2001, Wstęp, s. 15-53. » frag. Ammiana, ibidem t. 1 s. 515-530; t. 2, s. 150-160. » Auerbach: I wyd. – t. 1, s. 117-132, II wyd. s.71-80. Bibliografia (zestaw skrótów) Kumaniecki = K. Kumaniecki, Literatura rzymska. Okres cyceroński, Warszawa 1977. Auerbach = E. Auerbach, Mimesis, przeł. Z. Ziabicki, I wyd. Warszawa 1968 (t. 1) i II wyd. Warszawa , Prószyński i S-ka. CM = C. Mielczarski, Idee społeczno-polityczne sofistów. U źródeł europejskiego pluralizmu politycznego, Warszawa 2006. II wydanie: Sofiści i polityka. Antyczne źródła liberalizmu europejskiego, PWN, Warszawa 2010. LGS II = Literatura Grecji starożytnej, t. 2, red. H. Podbielski, Lublin 2005. |
Efekty uczenia się: |
Student w zakresie wiedzy - definiuje różne gatunki i rodzaje prozy historycznej, filozoficznej i literackiej (K_W01/P6S_WG) - charakteryzuje genezę, rozwój i znaczenie dzieł historycznych w kulturze greckiej i rzymskiej (K_W01, K_W11/P6S_WG) - opisuje twórczość omawianych na zajęciach autorów starożytnych (K_W01/P6S_WG) - docenia wagę antycznej prozy historycznej dla historiografii epok późniejszych (K_W01/P6S_WG), w zakresie umiejętności - rozpoznaje omawiane gatunki i rodzaje prozy (K_U09/P6S_UW) - analizuje je i interpretuje dzieła historyczne z użyciem podstawowej terminologii krytycznej i właściwych metod (K_U08/P6S_UW), w zakresie kompetencji społecznych - określa poziom swojej wiedzy (K_K01/P6S_KK), - współdziała w grupie (K_K04/P6S_KO), - podejmuje publiczną dyskusję (K_K04/P6S_KO). |
Metody i kryteria oceniania: |
Zajęcia mają charakter konwersatorium, studenci zobowiązani są do przeczytania wcześniej zadanych i udostępnionych przez prowadzącego lektur (artykułów i fragmentów monografii), wyznaczeni studenci przygotowują wprowadzenie do zajęć, po którym następuje dyskusja. Podstawą uzyskania oceny jest przygotowanie i udział w zajęciach oraz egzamin. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT KON
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin, 30 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Cyprian Mielczarski, Monika Mikuła | |
Prowadzący grup: | Cyprian Mielczarski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Konwersatorium - Egzamin |
|
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
|
Tryb prowadzenia: | w sali |
|
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z historią prozy antycznej od jej początków w greckiej epoce archaicznej do V wieku. Konwersatorium zapewnia bazę niezbędną w przyszłej pracy badawczej w zakresie określonych dziedzin literatury starożytnej Grecji i Rzymu. |
|
Pełny opis: |
Celem zajęć jest opanowanie podstawowych wiadomości historyczno-literackich oraz nabycie umiejętności samodzielnej lektury i interpretacji podstawowych tekstów z zakresu literatury greckiej i łacińskiej: I. Wszystkie podstawowe gatunki i rodzaje prozy historycznej, filozoficznej i literackiej w obu literaturach antycznych. II. Zrozumienie i opanowanie genezy, rozwoju i znaczenia prozy literackiej i filozoficznej w kulturze greckiej i łacińskiej. Poznanie i podstawowa interpretacja najważniejszych arcydzieł. III. Tematyka - lektura i analiza fragmentów następujących autorów: 1. Historia (Herodot, Tukidydes, Polibiusz, Salustiusz, Tacyt, Ammian Marcellin) 2. Wymowa (Gorgiasz i sofistyka klasyczna, Lizjasz, Izokrates, Demostenes, attycyzm i azjanizm, Cycero, II sofistyka) 3. Proza filozoficzna (Platon, Arystoteles, Epikur, Cyceron, Seneka i późniejsza literatura filozoficzna do IV w. n. e.) 4. Romans antyczny (epoka hellenistyczna, Petroniusz, Apulejusz). |
|
Literatura: |
1/Literatura Grecji starożytnej, T. II: Proza historyczna, krasomówstwo, filozofia i nauka, literatura chrześcijańska, pod. red. H. Podbielskiego, Lublin 2005. 2/ M. Cytowska, H. Szelest, Literatura grecka i rzymska w zarysie, Warszawa 1981. 3/K. Kumaniecki, Literatura rzymska. Okres cyceroński, Warszawa 1977. 4/ M. Cytowska, H. Szelest, Literatura rzymska.Okres augustowski, Warszawa 1990; Okres cesarstwa, Warszawa 1992. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.