Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Normy i standardy zachowań językowokomunikacyjnych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3007-L1B1NS
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Normy i standardy zachowań językowokomunikacyjnych
Jednostka: Instytut Polonistyki Stosowanej
Grupy: Logopedia ogólna i kliniczna
Logopedia ogólna i kliniczna - I rok II stopnia - stacjonarne
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Omówienie najczęstszych zachowań komunikacyjnych właściwych polszczyżnie XXI wieku w sytuacji oficjalnej i nieoficjalnej w odmianie mówionej i pisanej oraz w komunikacji za pośrednictwem Internetu, przedstawienie i uzasadnienie ocen tych zachowań, przegląd tendencji rozwojowych polszczyzny widzianych z perspektywy komunikacyjnej

Pełny opis:

Zakres tematów:

1. Odmiany i style współczesnej polszczyzny. Kryteria stratyfikacji. Przegląd propozycji podziału. Najważniejsze cechy poszczególnych odmian i stylów.

2. Kategoria potoczności w języku. Podstawowe cechy u funkcje potocznej odmiany polszczyzny. Zasięg komunikacji potocznej. Język a rzeczywistość, czyli świadomość potoczna. Cechy systemowe odmiany potocznej.

3. Sytuacja komunikacyjna a norma językowa. Wpływ nośnika komunikacyjnego na ocenę elementów języka. Hierarchizacja normy językowej. Teksty a teksty mówione. Norma profesjonalna. Potoczność w tekstach pisanych.

4. Różnice między wariantami wzorcowymi a wariantami użytkowymi: ortografia, interpunkcja, fonetyka, fleksja, słowotwórstwo, składnia. Przegląd zagadnień ogólnych i szczegółowych. Ujęcia słownikowe. Zagadnienia dyskusyjne. Innowacje i zmiany językowe.

5. Zasady komunikacji. Teoria implikatur konwersacyjnych. Warunki skuteczności aktów mowy. Strategie komunikacyjne. Układ ról społecznych a udział w komunikacji; wiedza o przedmiocie wymiany i jej wpływ na komunikatywność wypowiedzi. .

6. Styl urzędowo-kancelaryjny w polszczyźnie XXI wieku: problemy, tendencje rozwojowe, prognozy. Szablonowość i powtarzalność – wady i zalety. Dyrektywność a takt. Bezosobowość czy właśnie osobowość? Ocena prostych i skomplikowanych zagadnień składniowych.

7. Funkcje języka, funkcje mowy. Przegląd stanowisk. Funkcje języka a intencjonalność wypowiedzi. Intencje wyrażane wprost i nie wprost. Wpływ intencji wypowiedzi na kształt językowy wypowiedzi. Grzeczność językowa a sposób realizacji intencji. Perswazja i manipulacja językowa.

8. Zaburzenia komunikacji językowej w tekstach urzędowych: metody poprawy,. Najczęstsze przykłady i metody ich poprawy. Odpowiedzialność autor. Wskazówki dla osób opracowujących teksty urzędowe.

9. Komunikacja lekarz (pielęgniarka, logopeda, terapeuta) – pacjent. Układ ról społecznych a charakter dyskursu. Analiza przykładów komunikacji lekarz – pacjent. Ocena zachowań lekarza i zachowań pacjenta (terminologia, słownictwo socjolektalne / potoczne; dobór słownictwa a komunikatywność przekazu).

10. Pisma formalne: od edytorstwa po efektywność komunikacyjną. Omówienie składników. Formy tradycyjne. Wskaźniki edytorskie: słabe i mocne strony.

11. Komunikacja rodzice – dziecko. Model rodziny a charakterystyczne właściwości komunikacji. Wpływ stylu komunikowania się w rodzinie na właściwości języka dziecka. Strategie zachowań komunikacyjnych w rodzinie.

12. Nazwy własne (osobowe, miejscowe, firmowe) jako zagadnienie z zakresu etykiety językowej. Tendencja do nieodmieniania różnych przykładów. Nazwy wielowyrazowe a skrótowce. Gramatyka skrótowców: oceny poszczególnych rozwiązań.

13. Problemy komunikacyjne w szkole. Odmiany języka używanego w dyskursie szkolnym: styl popularnonaukowy (styl i język podręczników szkolnych, styl i język zajęć dydaktycznych) i jego właściwości; szkolny język pisany – szkolny język mówiony. Układ ról społecznych w dyskursie szkolnym i ich wpływ na kształt wypowiedzi ucznia.

14. Wpływ techniki narracyjnej a cel komunikacyjny (na przykładzie artykułu popularnonaukowego i artykułu biograficznego). Operowanie formami gramatycznymi czasownika w zależności od zadań tekstu. Skuteczność i nieskuteczność zabiegów językowych. Ich fortunność i niefortunność.

15. Język Internetu. Układ ról społecznych w komunikacji internetowej. Czy język Internetu podlega normie językowej? Standardy zachowań komunikacyjnych w elektronicznych środkach komunikacji. Etykieta i grzeczność językowa w Internecie.

Literatura:

J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Wrocław 1993.

S. Dubisz (red.), Nauka o języku dla polonistów, Warszawa 2002.

S. Grabias, Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1997.

H. Jadacka, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, Warszawa 2005.

T. Karpowicz, Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2009.

W. Lubaś, Polskie gadanie. Podstawowe cechy i funkcje potocznej odmiany polszczyzny, Opole 2003.

M. Marcjanik, Mówimy uprzejmie. Poradnik językowego savoir-vivre’u, Warszawa 2013.

A. Markowski, Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2005.

J. Warchala, Kategoria potoczności w języku, Katowice 2003.

Efekty uczenia się:

I. Wiedza

1. zna podstawową terminologię w zakresie treści przedmiotu

2. zna wybrane teorie dotyczące zachowań komunikacyjnojęzykowych

3. ma wiedzę w zakresie zasad kształtowania normy językowej oraz zna samą normę językową

4. ma wiedzę pozwalającą opisywać i oceniać konkretne zachowania komunikacyjnojęzykowe

II. Umiejętności

1. umie definiować wybrane pojęcia i objaśniać podstawowe terminy związane z przedmiotem wykładu

2. rozumie związek pomiędzy sytuacją mówienia a kształtem językowym wypowiedzi; potrafi dostrzegać i interpretować różne właściwości zachowań komunikacyjnojęzykowych z perspektywy określonych właściwości sytuacji mówienia

3. umie opisywać zgodne i niezgodne ze standardami i normami komunikacyjnojęzykowymi, oceniać je i poprawiać

III. Kompetencje społeczne

1. ma świadomość swojej wiedzy i umiejętności w zakresie treści przedmiotowych, rozumie potrzebę ich uzupełniania i doskonalenia i potrafi to robić , dokonuje samooceny własnych umiejętności i kompetencji

2. dostrzega, poprawnie rozpoznaje i ocenia właściwości językowe i stylistyczne oraz etykietalne konkretnych przykładów zachowań komunikacyjnojęzykowych

3. Jest świadom zależności między skutecznością działania a wyborem właściwej w danej sytuacji strategii komunikacyjnej

Metody i kryteria oceniania:

Obecność na wykładach, zaliczenie egzaminu końcowego

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 35 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Kamila Potocka-Pirosz, Marzena Stępień
Prowadzący grup: Marzena Stępień
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 35 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Kamila Potocka-Pirosz, Marzena Stępień
Prowadzący grup: Marzena Stępień
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)