Recepcja antyku

obowiązkowe

Celem wykładów jest systematyczne, w układzie chronologicznym, przedstawienie bogatej tematyki

recepcji sztuki grecko-rzymskiej w kulturze artystycznej Europy i do pewnego stopnia w USA, gdzie

od około 1800 roku odnajdujemy liczne przykłady tradycji antyku w architekturze i w sztukach

przedstawiających, do których zaliczamy również liczne dzieła filmowe. Adaptowanie w ramach

chrystianizowania antycznych form, tak rzeźbiarskich, malarskich, jak i architektonicznych rozpoczęło

się już na przełomie III i IV wieku. Nowa wiara, tak w późnym antyku, jak i w czasach tzw.

renesansów – karolińskiego (VIII-IX w.), ottońskiego (X wiek) i w okresie renesansu XII wieku,

stworzyła wprawdzie własny język wypowiedzi artystycznej, ale jego głównym komponentem były

motywy i formy (niekiedy również całe kompozycje) wypracowane przez przedchrześcijańskich

artystów greckich i rzymskich.

Zajęcia uzupełniające wykład będą miały charakter teoretyczno-praktyczny: część ćwiczeń

prowadzona będzie w warszawskich muzeach. Pod koniec semestru studenci zapoznają się z

metodami budowania opisów dzieł sztuki, a następnie będą zobowiązani do samodzielnego

wykonania, w formie pisemnej, opisu wybranego obiektu muzealnego.

ANTIKE im Kino. Auf dem Weg zu einer Kulturgeschichte des Antikenfilms, herausgegeben von T. Lochman, T. Spaeth, A. Staehli, Basel

Jan BIAŁOSTOCKI, Tradycje antyczne w sztuce europejskiej, w: tegoż, Teoria i twórczość, Warszawa 1961, s. 169 203 z bibliografią, w tym także prac w języku polskim

Luigi BESCHI, La scoperta dell'arte greca, w: Memoria dell'antico, III, 1986, s. 295-372

P.P. BOBER, Ruth RUBINSTEIN, Renaissance artists and antique sculpture. A handbook of sources, Oxford 1986 (rec. J. Miziołek: “Biuletyn Historii Sztuki”, LII, 3-4, 1990, s. 360-366)

CLASSICAL influences on European Culture, A.D. 500-1500, ed. by R.R. Bolgar, Cambridge 1971

CLASSICAL influences on European Culture, A.D. 1500-1700, ed. by R.R. Bolgar, Cambridge 1976

M. GREENHALGH, Classical Tradition in Art, London 1978, z systematycznie zestawioną literaturą przedmiotu

Francis HASKELL, Nicholas PENNY, Taste and the Antique, New Haven and London 1981(rec. J. Miziołek, „Biuletyn Historii Sztuki”, XLVIII, 1986, s. 313–315)

THE LEGACY of Rome: A New Appraisal, ed. by R. Jenkyns, Oxford 1992

MEMORIA dell'antico nell'arte italiana, a cura di S. Settis, t. 1-3, Torino 1984-1986;

Jean Michel MASSING, Du texte a l'image: La Calomnie d'Apelle et son iconographie, Strasbourg 1990

Erwin PANOFSKY, Renaissance and Renascences in Western Art, New York 1972

Jean SEZNEC, The Survival of the Pagan Gods, New York 1953

Jon SOLOMON, The Ancient World in the Cinema, New York 1978 (nowe wydanie 2001)

Ranuccio BIANCHI BANDINELLI, Archeologia klasyczna jako historia sztuki, przeł. W. Dobrowolski, Warszawa 1988

Hugh HONOUR, Neoklasycyzm, przeł. W. Juszczak, Warszawa 1972

Cornelius C. VERMEULE, European Art and the Classical Past, Cambridge, Mass. 1964

Jerzy MIZIOŁEK, Sol verus. Studia nad ikonografią Chrystusa w sztuce pierwszego tysiąclecia, Wrocław 1991

Jerzy MIZIOŁEK, Soggetti classici sui cassoni fiorentini alla vigilia del Rinascimento, Warszawa 1996

Jerzy MIZIOŁEK, Mity, legendy, exempla. Włoskie malarstwo świeckie epoki Renesansu ze zbiorów Karola Lanckorońskiego, Warszawa 2003

Jerzy MIZIOŁEK, Inspiracje śródziemnomorskie. Wizja antyku w sztuce Warszawy i innych ośrodków kultury dawnej Polski, Warszawa 2004

Jerzy MIZIOŁEK, Villa Laurentina. Arcydzieło epoki stanisławowskiej, Warszawa 2007 (angielskie wydanie 2016)

Jerzy MIZIOŁEK, Muse, Baccanti e Centauri. I capolavori della pittura pompeiana e la loro fortuna in Polonia, Varsavia 2010