Antropologia i literatura
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3102-LAIL |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.7
|
Nazwa przedmiotu: | Antropologia i literatura |
Jednostka: | Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej |
Grupy: |
Moduł L4: Antropologia słowa i literatury Przedmioty etnograficzne do wyboru |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | nieobowiązkowe |
Skrócony opis: |
Na seminarium będziemy interpretować z perspektywy antropologicznej różne dzieła literackie, autorów zarówno polskich, jak i zagranicznych. |
Pełny opis: |
Antropologia literatury to dziedzina, która najczęściej traktowana jest jako poddyscyplina literaturoznawstwa; zajmują się nią w Polsce głównie teoretycy literatury. Wydaje się, że w równym stopniu powinna być obecna na studiach etnologicznych, zwłaszcza od czasu „odkrycia” literackości dzieł antropologicznych i słynnej konstatacji Clifforda Geertza, że „antropolog pisze”. Antropolog także czyta, również literaturę piękną i w swoich pracach nieraz się do niej odwołuje, a często czyni ją punktem wyjścia, kiedy mówi o kulturze i człowieku. Antropologicznych sposobów wykorzystania literatury pięknej może być wiele. Na zajęciach potraktujemy ją przede wszystkim jako źródło poznania człowieka. Dzieło literackie staje się – jak pisze Grzegorz Godlewski – obszarem „możliwej epifanii antropologicznej, objawieniem istotnych wymiarów kulturowego bytu człowieka”. Za Ryszardem Nyczem przyjmujemy także, że literatura to „zinstytucjonalizowana sztuka wypowiadania ludzkiego doświadczenia rzeczywistości – w całym jego zróżnicowaniu i specyfice” (Nycz 2006, s. 32). Traktujemy więc pisarzy jak antropologów. Takich, którzy widzą to, czego na co dzień nie dostrzegamy. Próbują zrozumieć mechanizmy rządzące ludzkimi zachowaniami i szukają języka, którym można oddać prawdę o człowieku, jego kulturze i czasie, w którym przyszło mu żyć. Na seminarium będziemy interpretować różne dzieła literackie, autorów zarówno polskich, jak i zagranicznych. Kontekstem będą teksty teoretyczne.Zajęcia przeznaczone dla studentów zainteresowanych literaturą piękną. |
Literatura: |
Ostateczna lista książek do interpretacji zostanie ustalona ze studentami na pierwszych zajęciach. Będą to pozycje z zakresu literatury pięknej polskiej i zagranicznej XX i XXI w. Literatura krytyczna Antropologia kultury – antropologia literatury, red. E. Kosowska, E. Jaworski, Katowice 2007. Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M. P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006. Wolfgang Iser (2006), Czym jest antropologia literatury? Różnica między fikcjami wyjaśniającymi a odkrywającymi, „Teksty Drugie”, nr 5. Anna Łebkowska, Między antropologią literatury i antropologią literacką, „Teksty Drugie”, nr 6/2007. Michał Paweł Markowski, Antropologia i literatura, „Teksty Drugie”, nr 6/2007. Michał Paweł Markowski (2004), Czarny nurt. Gombrowicz, świat, literatura, Kraków. Narracja i tożsamość (I). Narracje w kulturze, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa 2004. Radkowska-Walkowicz Magdalena, Co robi etnograf? Czyta, w: Doświadczanie świata, doświadczanie lektury, Warszawa 2011. |
Efekty uczenia się: |
Student czyta ze zrozumieniem tekst literacki; umie w różny sposób zinterpretować dzieło literackie, wykorzystując wiedzę z zakresu antropologii kultury i ogólnohumanistyczne wykształcenie; potrafi określić kontekst społeczno-kulturowy dzieła rozumie związki antropologii kulturowej z innymi dziedzinami nauk: literaturoznawstwem, filozofią, socjologią wykazuje zrozumienie dla odmienności światopoglądowej krytycznie podchodzi do oceny technik pisarskich w antropologii |
Metody i kryteria oceniania: |
70 proc. – średnia ocen z tzw. wejściówek 30 proc. - aktywny udział w zajęciach egzamin (oceny z tzw. wejściówek, aktywny udział w zajęciach) dopuszczalne trzy nieobecności nieusprawiedliwione |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.