Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Nauki humanistyczne – Filozofia żydowska (dla judaistów)

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3104-LJS-NHUM-FIL
Kod Erasmus / ISCED: 08.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Nauki humanistyczne – Filozofia żydowska (dla judaistów)
Jednostka: Wydział Historii
Grupy: Przedmioty Judaistyki: Specjalistyczne zajęcia judaistyczne
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Założenia (opisowo):

Brak. Przydatna będzie znajomość języka angielskiego na poziomie pozwalającym na zrozumienie i analizę tekstów filozoficznych

Tryb prowadzenia:

zdalnie

Skrócony opis:

„Filozofia żydowska” to zajęcia przekrojowe skupiające się na istotnych problemach filozoficznych: m.in. pytaniu o odpowiedzialność jednostki, zagadnieniu gościnności czy problemie przemocy. Co semestr wybierane jest nowe pojęcie, które odsyła to takich dziedzin filozofii jak: filozofia polityki, filozofia społeczna, filozofia religii, etyka czy estetyka.

Podczas zajęć zajmujemy się krytyczną analizą wybranych koncepcji filozoficznych, które różnorako rozpracowują centralne zagadnienie dla danego semestru i szukają odpowiedzi na związane z nim pytania. Rozmawiamy o wybranym problemie w jego wymiarze politycznym, społecznym, etycznym i religijnym, skupiając się na dwudziestowiecznych filozofowach żydowskich ukazanych w kontekście myśli europejskiej

Zob. opis szczegółowy dla danego cyklu dydaktycznego.

Pełny opis:

Zajęcia podzielone są na bloki tematyczne odsyłające do różnych aspektów centralnego dla semestru zagadnienia, np. wymiaru społecznego, politycznego, etycznego czy religijnego. Teksty omawiane w ramach bloku mają często charakter polemiczny, prezentując różne sposoby podejścia do badanego problemu. Lektury wybierane są tak, aby rozważania teoretyczne przeplatały się z propozycjami praktycznych rozwiązań, a starsze teksty stawały się komentarzem do współczesnych wydarzeń.

Aby zaliczyć przedmiot, student będzie musiał poświęcić około 45 godzin lekcyjnych, w tym 30 godzin na konwersatorium i 15 godzin na samodzielne przygotowanie się do zajęć – w tym napisanie krótkiej pracy pisemnej (2–3 strony) i przygotowanie się do kolokwium ustnego.

Metody dydaktyczne:

Spotkania poświęcone będą wspólnej krytycznej analizie tekstu filozoficznego. Teoretyczną podstawę dyskusji stanowić będą istotne prace z zakresu filozofii żydowskiej i europejskiej. Z zadanym materiałem studenci zapoznawać się będą samodzielnie w ramach przygotowania do zajęć.

Na koniec kursu zostanie przeprowadzone kolokwium ustne z wybranego przez studenta przekrojowego problemu związanego z głównym tematem zajęć. Miesiąc przed ostatnimi zajęciami każdy ze studentów przygotuje krótką pracę pisemną (2–3 strony), w której przedstawi wybrany przez siebie problem związany z pojęciem gościnności i zwięźle opisze, w jaki sposób wskazany problem jest analizowany w wybranych tekstach (3–5 tekstów) omawianych podczas zajęć.

Na każdym etapie pracy możliwe są konsultacje z prowadzącym, zarówno osobiste (podczas dyżuru), jak i odbywające się drogą mailową.

Zob. opis szczegółowy dla danego cyklu dydaktycznego, w tym rubryka "Zakres tematów".

Literatura:

Literaturę wymaganą do zaliczenia przedmiotu stanowią wszystkie pozycje omawiane w ramach zajęć. Pełna literatura do zajęć wraz z tekstami dodatkowymi podana jest poniżej:

Adorno, Theodor, „Dialektyka negatywna”, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1986.

Adorno, Theodor, Horkeimer, Max, „Dialektyka oświecenia”, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 2010.

Arendt, Hannah, „Korzenie totalitaryzmu”, przeł. D. Grinberg, M. Szawiel, Warszawa 2008.

Arendt, Hannah, „O przemocy; Nieposłuszeństwo obywatelskie”, przeł. A. Łagodzka, W. Madej, Warszawa 1999.

Arendt, Hannah, „O rewolucji”, przeł. M. Godyń, Kraków 1991.

Arendt, Hannah, „Pisma żydowskie”, przeł. M. Godyń, P. Nowak, E. Rzanna, Warszawa 2012.

Arendt, Hannah, „Polityka jako obietnica”, przeł. W. Madej, M. Godyń, Warszawa 2007.

Benjamin, Walter, „Konstelacje: wybór tekstów”, przeł. A. Lipszyc, A. Wołkowicz, Kraków 2012.

Benjamin, Walter, „Wobec faszyzmu”, przeł. H. Orłowski, Warszawa 1987.

Bielik-Robson, Agata, „Erros. Mesjański witalizm i filozofia”, Kraków 2012.

Bielik-Robson, Agata, „Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości”, Kraków 2000.

Bielik-Robson, Agata, „'Na pustyni'. Kryptoteologie późnej nowoczesności”, Kraków 2008.

Bloom, Harold, „Agon. Towards a Theory of Revisionism”, Oxford 1982.

Bloom, Harold, „Lęk przed wpływem”, przeł. A. Bielik-Robson, Kraków 2002.

Buber, Martin, „Ja I ty: wybór pism filozoficznych”, przeł. Jan Doktór, Warszawa 1992.

Buber, Martin, „Mojżesz”, przeł. R. Wojnakowski, Warszawa 1998.

Buber, Martin, „Problem człowieka”, przeł. J. Doktór, Warszawa 1993.

Derrida Jacques, „Chora”, przeł. M. Gołębiewska, Warszawa 1999.

Derrida, Jacques, „Force of Law. The 'Mystical Foundation of Authority”, przeł. M. Quaintance, [w:] idem, „Acts of Religion”, New York, London 2002, s. 230-298.

Derrida Jacques, „Marginesy filozofii”, przeł. A. Dziadek, J. Margański, P. Pieniążek, Warszawa 2002.

Derrida, Jacques, „Pismo i różnica”, przeł. K. Kłosiński, Warszawa 2004.

Derrida, Jacques, O gramatologii”, przeł. B. Banasiak, Warszawa 1999.

Derrida, Jacques, „Wrogościnność”, [w:] „Wrogościnność: podejmowanie obcych”, przeł. A. Dwulit, Łódź 2011, s. 5–23.

Freud, Zygmunt, „Człowiek imieniem Mojżesz a religia monoteistyczna” przeł. A. Ochocki, J. Prokopiuk, Warszawa 1994.

Freud, Zygmunt, „Kultura jako źródło cierpień”, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1992.

Freud, Zygmunt, „Poza zasadą przyjemności”, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1994.

Freud Sigmund, „Wstęp do psychoanalizy”, przeł. S. Kempnerówna, W. Zaniewicki, Warszawa 1995.

Fromm, Erich, „Anatomia ludzkiej destrukcyjności”, przeł. J. Karłowski, Poznań 2005.

Fromm, Erich, „O nieposłuszeństwie i inne eseje”, przeł. S. Baranowski, Kraków 2015.

Fromm, Erich, „Zdrowe społeczeństwo”, przeł. A. Tanalska-Dulęba, Warszawa 1996.

Fromm, Erich, „Zerwać okowy iluzji: moje spotkanie z myślą Marksa i Freuda”, przeł. J. Karłowski, Poznań 2000.

Leaman, Oliver, Frank, Daniel, „Historia filozofii żydowskiej”, przeł. P. Sajdek, Kraków 2009.

Lévinas, Emmanuel, „Bóg, śmierć i czas”, przeł. J. Margański, Kraków 2008.

Lévinas, Emmanuel, „Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności”, przeł. M. Kowalska, Warszawa 2000.

Lévinas, Emmanuel, „Inaczej niż być lub ponad istotą”, przeł. P. Mrówczyński, Warszawa 2000.

Lévinas, Emmanuel, „Trudna wolność. Eseje o judaizmie”, przeł. A. Kuryś, Gdynia 1991.

Lipszyc Adam, „Międzyludzie. Koncepcja podmiotowości w pismach Harolda Blooma”, Kraków 2004.

Lipszyc Adam, „Sprawiedliwość na końcu języka. Czytanie Waltera Benjamina”, Kraków 2012.

Lipszyc, Adam, „Ślad judaizmu w filozofii XX wieku”, Warszawa 2009.

Marcuse, Herbert, „Eros i cywilizacja”, przeł. H. Jankowska, Warszawa 1998.

Marcuse, Herbert, „Rozum i rewolucja: Hegel a powstanie teorii społecznej”, przeł. D. Petsch, Warszawa 1966.

Rosenzweig, Franz, „Gwiazda Zbawienia”, przeł. T. Gadacz, Warszawa 2012.

Scholem, Gershom, „Judaizm. Parę głównych pojęć”, przeł. J. Zychowicz, Kraków 1991.

Scholem Gershom, „Kabała i jej symbolika”, przeł. R. Wojnakowski, Kraków 1996.

Scholem, Gershom, „Mistycyzm żydowski i jego główne kierunki”, przeł. I. Kania, Warszawa 2007.

Scholem Gershom, „Żydzi i Niemcy”, przeł. A. Lipszyc, M. Zawanowskia, Sejny 2006.

Strauss, Leo, „Dlaczego pozostajemy żydami?”, przeł. K. Wigura-Kuisz, „Teologia polityczna” 4/2006-2007, ss. 68– 95.

Strauss, Leo, „Jerozolima i Ateny, oraz inne eseje z filozofii politycznej”, przeł. R. Mordarski, Kęty 2012.

Śpiewak, Paweł (red.), „Teologia i filozofia żydowska wobec Holocaustu”, Gdańsk 2013.

Zob. sylabus dla danego cyklu dydaktycznego.

Efekty uczenia się:

Po ukończeniu zajęć student:

– charakteryzuje podstawowe problemy dwudziestowiecznej żydowskiej myśli filozoficznej;

– stosuje metody analizy i interpretacji tekstu filozoficznego;

– analizuje argumenty filozoficzne, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia;

– formułuje w mowie i na piśmie problemy filozoficzne, stawia tezy oraz konstruuje strategie argumentacyjne;

– wykorzystuje metody filozoficzne w analizie współczesnych dyskusji;

– jest otarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów;

– ma świadomość znaczenia refleksji humanistycznej dla kształtowania się więzi społecznych.

Metody i kryteria oceniania:

Konwersatorium zaliczane jest na ocenę.

Podstawowym warunkiem zaliczenia jest obecność. Dopuszczalne są dwie nieobecności, pozostałe wymagają zaliczenia indywidualnego. Do zaliczenia zajęć konieczne jest również przesłanie pracy pisemnej i przystąpienie do kolokwium ustnego.

Na ocenę końcową składają się następujące elementy:

1/ aktywny udział w dyskusjach i analizie tekstów podczas zajęć (60% oceny końcowej);

2/ przygotowanie krótkiej pracy pisemnej (2–3 strony), w której student przedstawia wybrany przez siebie problem związany z pojęciem gościnności i zwięźle opisuje, w jaki sposób wskazany problem jest analizowany w wybranych tekstach (3–5 tekstów) omawianych w ramach zajęć (20%);

3/ kolokwium ustne z opisanego przez studenta problemu (20%).

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)