Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Nauki pomocnicze historii średniowiecza - ćwiczenia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3104-LZNPHSR
Kod Erasmus / ISCED: 08.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Nauki pomocnicze historii średniowiecza - ćwiczenia
Jednostka: Wydział Historii
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Pełny opis:

W trakcie zajęć będziemy wspólnie analizować różne typy źródeł historycznych z pomocą narzędzi badawczych typowych dla najważniejszych dziedzin tzw. nauk pomocniczych historii. Dobór konkretnych źródeł będzie uzależniony od umiejętności i zainteresowań grupy zajęciowej. W niniejszym zestawieniu literatury przedmiotu pominięto pozycje o charakterze ogólnym, które zostały wyszczególnione w dalszej części sylabusa.

Miejsce nauk pomocniczych historii w warsztacie historyka; nauki pomocnicze historii a źródłoznawstwo i metodologia badań historycznych.

Literatura:

I. Ihnatowicz, Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1990

M. Koczerska, Nauki pomocnicze historii średniowiecznej w Polsce — stan i perspektywy badawcze, w: Pytania o średniowiecze. Potrzeby i perspektywy badawcze polskiej mediewistyki, red. W. Fałkowski, Warszawa 2001, s. 167-185

Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych w Polsce, red. M. Rokosz, Kraków 1995

Dyplomatyka z elementami sfragistyki

Literatura:

Dawne pieczęcie. Typologia — metody badań — interpretacje, red. Z. Piech, Warszawa 2015

T. Jurek, Stanowisko dokumentu w średniowiecznej Polsce, „Studia Źródłoznawcze”, 40, 2002, s. 1-18

Z. Piech, Ikonografia pieczęci Piastów, Kraków 1993

Numizmatyka i ikonografia historyczna

Literatura:

Z. Piech, Czy ikonografia historyczna powinna być nauka pomocniczą historii?, w: Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce, red. M. Rokosz, Kraków 1995, s. 119-14

Tenże, Monety, pieczęcie i herby w systemie symboli władzy Jagiellonów, Warszawa 2003

S. Suchodolski, Mennictwo polskie w XI i XII wieku, Wrocław 1973

Heraldyka, genealogia i prozopografia

Literatura:

wybrany tom z serii Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski

A. Marzec, Urzędnicy małopolscy w otoczeniu Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego (1305-1370), Kraków 2006

A. Wroniszewski, Szlachta ziemi sandomierskiej w średniowieczu. Zagadnienia społeczne i gospodarcze, Poznan 2001

Dziejopisarstwo — roczniki i kroniki

Literatura:

J. Banaszkiewicz, Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi, Warszawa 1986

J. Dąbrowski, Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Wrocław 1964

G. Labuda, Główne linie rozwoju rocznikarstwa polskiego w wiekach średnich, „Kwartalnik Historyczny”, 78, 1971, 4, s. 804-837

Wybór nauk pomocniczych omawianych w trakcie pozostałych spotkań zostanie dostosowa

Literatura:

Nie dysponujemy podręcznikowym ujęciem problematyki nauk pomocniczych historii, które mogłoby w pełni sprostać aktualnym potrzebom warsztatu naukowego historyka. W trakcie zajęć będziemy korzystać przede wszystkim z kompendium J. Szymańskiego, Nauki pomocnicze historii, wyd. 6, Warszawa 2004, a także odwoływać się do starszej pracy autorstwa W. Semkowicza, Encyklopedia nauk pomocniczych historii (1923), Kraków 1999. Z nowszej literatury odnotowania wymaga Vademecum historyka mediewisty, red. J. Nikodem, D.A. Sikorski, Warszawa 2012. Będziemy również korzystać z prac systematyzujących wiedzę z zakresu poszczególnych nauk pomocniczych historii: Archiwistyka, oprac. H. Robótka, B. Ryszewski, A. Tomczak, Warszawa 1989; Chronologia polska, red. B. Włodarski (1957), Warszawa 2013; W. Dworzaczek, Genealogia, Warszawa 1959; Dyplomatyka polska wieków średnich, oprac. K. Maleczyński, M. Bielińska, A. Gąsiorowski, Warszawa 1971; Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, Warszawa 2015; A. Gieysztor, Zarys dziejów pisma łacińskiego, Warszawa 1973; I. Gieysztorowa, Wstęp do demografii staropolskiej, Warszawa 1976; S. Kętrzyński, Zarys nauki o dokumencie polskim wieków średnich (1934) 2008; W. Semkowicz, Encyklopedia nauk pomocniczych historii (1923), Kraków 1999; tenże, Paleografia łacińska (1951), Kraków 2011; Sfragistyka, oprac. M. Gumowski, M. Haisig, S. Mikucki, Warszawa 1960; J. Tyszkiewicz, Geografia historyczna Polski w średniowieczu. Zbiór studiów, Warszawa 2003.

Efekty uczenia się:

WIEDZA. Po ukończeniu studiów absolwent:

Zna problematykę i wzajemne relacje głównych nauk pomocniczych historii,

rozpoznaje miejsce nauk pomocniczych w warsztacie badawczym historyka,

rozumie różnicę między naukami pomocniczymi i źródłoznawstwem.

UMIEJĘTNOŚCI. Po ukończeniu studiów absolwent:

Dobiera narzędzia badawcze adekwatne do typu analizowanego źródła,

osadza źródła historyczne we właściwym im kontekście społeczno-kulturowym,

dociera do specjalistycznej literatury z zakresu wybranej dziedziny nauk pomocniczych historii.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE. Po ukończeniu studiów absolwent:

Szanuje interdyscyplinarny charakter warsztatu naukowego historyka,

dba o prawidłowe posługiwanie się terminologią naukową w badaniach historycznych,

akceptuje istnienie wielu sposobów analizy wybranego problemu badawczego.

Metody i kryteria oceniania:

Wymogiem zaliczenia zajęć jest odpowiednia frekwencja (nie więcej niż dwie nieobecności). Ocenie końcowej podlega aktywny i merytoryczny udział w dyskusji, znajomość literatury przedmiotu oraz umiejętność formułowania własnych tez i ich poprawnego dokumentowania. Przewiduję również możliwość zadania krótkiego referatu na wybrany temat.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)