Dydaktyka historii w szkołach ponadpodstawowych (Specjalizacja nauczycielska, studia II stopnia, program od 2017)

fakultatywne

Deklaracja studenta, że realizuje specjalizację nauczycielską. Posiadanie zaliczenia z przedmiotów z zakresu psychologii i pedagogiki ucznia szkoły ponadpodstawowej.

Zajęcia stanowią integralny element programu specjalizacji nauczycielskiej są więc adresowane do studentów, którzy chcą na studiach drugiego stopnia uzyskać kompetencje zawodowe, tj. kompetencje do nauczania przedmiotu historia.

Celem zajęć dydaktyka historii w szkole ponadpodstawowej jest przygotowanie studentów do samodzielnego planowania i prowadzenia lekcji historii w szkole ponadpodstawowej w programie podstawowym.

Zajęcia adresowane są do studentów, którzy wybrali specjalizację nauczycielską. Celem zajęć jest umożliwienie studentowi opanowania wiedzy i umiejętności składających się na warsztat nauczyciela historii w szkole ponadpodstawowej. Podczas zajęć studenci nabywają wiedzę i umiejętności z zakresu planowania pracy z uczniami, w taki sposób, by w trakcie zajęć edukacyjnych efektywnie realizowane były cele nauczania określone w „Podstawie programowej” w sposób inspirujący rozwój intelektualny uczniów oraz rozbudzający ich poznawcze zainteresowanie historią.

Podczas zajęć studenci zapoznają się z zapisami „Podstawy programowej” dla przedmiotu historia na tym etapie kształcenia oraz i ich metodyczną interpretacją. W jej zakres wchodzi: rozumienie koncepcji nauczania historii w szkole ponadpodstawowej, znajomość merytorycznych treści nauczania oraz kształconych na tym etapie edukacji kompetencji warsztatu historyka.

Podczas zajęć studenci poznają narzędzia i metody kształcenia u uczniów umiejętności fundamentalnych, do których należy: chronologia (poruszanie się w czasie historycznym); poruszanie się w przestrzeni historycznej (praca z mapą); praca ze źródłem (pisanym, ikonograficznym, audiowizualnym).

Podczas zajęć studenci poznają zasady planowania pracy dydaktycznej w perspektywie cyklu kształcenia, roku szkolnego, semestru oraz jednostki lekcyjnej.

Podczas zajęć studenci nabędą umiejętność prawidłowego pod względem merytorycznym i metodycznym doboru metod i technik kształcenia. Poznają zasady stosowania podręcznika oraz innych środków dydaktycznych w perspektywie ich prawidłowego doboru dla osiągnięcia określonego celu (celów) edukacyjnego.

- D. Buehl, Strategie aktywnego nauczania, czyli jak efektywnie nauczać i skutecznie uczyć się, Kraków 2004

- J. Dirksen, Projektowanie metod dydaktycznych. Efektywne strategie edukacyjne, Gliwice 2017

- J. Hattie, Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się, Warszawa 2015

- R. I. Arends, Uczymy się nauczać, Warszawa 2002

– G. Petty, Nowoczesne nauczanie. Praktyczne wskazówki i techniki dla nauczycieli, wykładowców i szkoleniowców, Sopot 2010

– E. Chorąży, D. Konieczka-Śliwińska, S. Roszak, Edukacja historyczna w szkole. Teoria i praktyka, Warszawa 2008

– C. Day, Rozwój zawodowy nauczyciela, Gdańsk 2004

– B. Niemierko, Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki, Warszawa 2007

– B. Niemierko, Ocenianie szkolne bez tajemnic, Warszawa (wiele wydań)

– Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, pod red. K. Kruszewskiego, Warszawa (wiele wydań)

– A. Szulc – Nowa szkoła. Warto zacząć, Wydawnictwo Natuli

– P. Ripp – Uczyć (się) z pasją. Jak sprawić, aby uczenie (się) było fascynującą podróżą, Wydawnictwo Dobra Literatura

– C. M. Moss, S. M. Brookhart, Cele uczenia się. Jak pomóc uczniom zrozumieć każdą lekcję, Wydawnictwo CEO

– P. Black i in. – Jak oceniać aby uczyć, Wydawnictwo CEO

– R. J. Marzano – Sztuka i teoria skutecznego nauczania, Wydawnictwo CEO

–¬ D. Sterna – Uczę się uczyć. Ocenianie kształtujące w praktyce, Wydawnictwo CEO

Wiedza:

− zna zapisy Podstawy programowej kształcenia ogólnego z 2018 r. dotyczące nauczania historii w szkole ponadpodstawowej;

− zna typy, modele i ogniwa lekcji; zna konstrukcję lekcji problemowej;

− zna strukturę i zasady tworzenia scenariusza lekcji;

− zna metodę projektu edukacyjnego;

− hierarchizuje według zasad taksonomii treści potrzebne do przeprowadzenia lekcji przedmiotu historia w szkole ponadpodstawowej;

− systematyzuje środki dydaktyczne stosowane w procesie nauczania – uczenia się przedmiotu historia w szkole ponadpodstawowej;

− charakteryzuje elementy podręcznika wskazując ich zastosowanie w procesie nauczania – uczenia się;

− zna pozapodręcznikowe środki dydaktyczne wykorzystywane w procesie nauczania – uczenia się przedmiotu historia w szkole ponadpodstawowej;

Umiejętności:

− samodzielnie przygotowuje scenariusze wszystkich typów lekcji;

− porządkuje treści nauczania potrzebne do osiągnięcia założonych celów kształcenia, w tym celów lekcji problemowej;

− dokonuje wyboru materiałów potrzebnych do przeprowadzenia lekcji;

− dobiera odpowiednie metody do osiągnięcia założonych celów kształcenia;

− realizuje metodę uczniowskiego projektu edukacyjnego;

− prawidłowo wykorzystuje środki dydaktyczne, w tym środki multimedialne i technologię informacyjną;

− planuje swoją pracę dydaktyczną.

Kompetencje społeczne:

− dostrzega konieczność dostosowania sposobu komunikowania się do poziomu rozwoju uczniów;

− ma świadomość znaczenia stymulowania aktywności poznawczej uczniów w procesie nauczania – uczenia się;

− prezentuje postawę szacunku wobec uczniów;

− rozumie znaczenie autorytetu nauczyciela dla efektywności procesu nauczania;

− współpracuje w grupie w celu rozwiązania postawionego zadania.

− posiada umiejętność prowadzenia konstruktywnej wymiany poglądów, formułowania merytorycznych argumentów, wypowiadania swoich racji z zachowaniem szacunku dla innych.

Metody oraz kryteria oceniania podane są w sylabusie zajęć.