Miejsce państwa w gospodarce europejskiej w XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia. (blok: Historia gospodarcza) K1

Wraz z postępami rewolucji przemysłowej coraz większą popularnością, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, cieszył się liberalizm gospodarczy – teoria ekonomiczna stworzona przez Adama Smitha. Jej elementami były m.in. wolny rynek, wolna konkurencja, podział pracy i specjalizacja zawodowa. Państwo, wedle tej teorii, ma być jedynie „nocnym stróżem” swoich obywateli, czyli pomagać tam, gdzie jest to absolutnie konieczne. Zasady te wcielano w życie w całym świecie zachodnim.

Bardzo szybko pojawili się przeciwnicy liberalizmu ekonomicznego, także wśród srodowisk gospodarczych. Poważnego przeciwnika napotkał liberalizm w środowiskach rządowych. Równie istotne były ideologie narodowe, które opierały się pełnej wolności ekonomicznej w imie interesów gsopodarczych. Efektem tych sporów będą pierwsze teorie ekonomiczne, które uzasadniały zwiększenie roli państwa w gospodarce. W II połowie XIX wieku dojdzie do ich praktycznego zastosowania. XX wiek pod tym względem był czasem rozwinięcia tych sporów, a także okresem, w którym stworzono całe systemy ekonomiczne oparte na idei protekcjonizmu państwa w gospodarce.

Po zakończeniu zajęć uczestnik potrafi zrozumieć i wyjaśnić poszczególne koncepcje ekonomiczne liberalizmu oraz prób jego ograniczania. Ponadto uczestnik potrafi wskazać przykłady realizacji takich idei w różnych momentach historycznych i uwarunkowaniach.