„Historia Paryża od Wojny Stuletniej do Belle Époque”

ogólnouniwersyteckie

Wykład będzie poświęcony omówieniu historii Paryża w średniowieczu: od XV

wieku (okres Wojny Stuletniej) do Belle Époque (do 1914 r.), z uwzględnieniem

zmienności jego znaczenia politycznego w Królestwie Francji, podczas

Rewolucji, w Cesarstwie i przez cały XIX w; miejsce Paryża w historii

politycznej, religijnej, społecznej i gospodarczej oraz historii kultury i sztuki

późnośredniowiecznej i nowożytnej Francji.

Wykład będzie poświęcony omówieniu historii Paryża od poźnośredniowiecznej

(od XV wieku), nowożytnej i XIX-wiecznej Francji, z uwzględnieniem

zmienności jego znaczenia politycznego i kulturalnego; miejsce Paryża w historii

politycznej, religijnej, społecznej i gospodarczej oraz historii kultury i sztuki

Francji, Europy i świata.

Przedmiotem szczególnego zainteresowania będą:

 Paryż jako stolica Francji

 Paryż jako kulturalna i polityczna stolica Francji i Europy

 Paryż jako wiodący ośrodek intelektualny Francji i Europy zachodniej

 Paryż jako jedno z najważniejszych miast Europy późnośredniowiecznej i

nowożytnej

 rywalizacja Paryż – Londyn: które miasto będzie stolica Europy i świata?

 architektura, sztuki piękne i muzyka w późnośredniowiecznym,

nowożytnym i XIX-wiecznym Paryżu

Zakres tematów:

1. Paryż w XV wieku

2. Paryż za panowania ostatnich Walezjuszy i pierwszych Burbonów –

Paryż na powrót rzeczywistą stolicą Francji (około 1500 – około 1660)

3. Paryż opuszczony przez króla: od Frondy do Rewolucji

4. Architektura i sztuki piękne w Paryżu od XVI do XVIII wieku

5. Paryż jako stolica République des Lettres

6. Paryż w okresie Rewolucji i Pierwszego Cesarstwa

7. Paryż XIX wieku na tle innych stolic i metropolii Europy zachodniej:

rywalizacja Paryż – Londyn

8. Metro w Paryżu

1. John W. Baldwin, Paris, 1200, traduit de l’anglais (États-Unis) par

Béatrice Bonne, Paris 2006

2. John W. Baldwin, Paris, 1200, Stanford University Press 2010

3. Marcelin Defourneaux, Życie codzienne w czasach Joanny d’Arc, przeł.

Eligia Bąkowska, Warszawa 1963

4. Jean Favier, Nouvelle histoire de Paris. Paris au XVe siècle (1380-1500),

Paris, Hachette, 2 wyd. 1997

5. François Bluche, Życie codzienne we Francji w czasach Ludwika XIV,

Warszawa 1990

6. Stefan Meller, Jan Baszkiewicz, Rewolucja francuska 1789–1794.

Społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983

7. Stefan Meller, Kamil Desmoulins, Warszawa 1982

8. Jolanta Chrzanowska-Pieńkos, Andrzej Pieńkos, Słownik artystyczny

Paryża i regionu Ile-de-France: architektura, malarstwo, rzeźba,

Warszawa 1996

9. Jacek Kowalski, Anna Loba, Mirosław Loba, Jan Prokop, Dzieje kultury

francuskiej, Warszawa 2006

10. Jadwiga Dackiewicz, W romantycznym Paryżu, Warszawa 1966

11. Jadwiga Dackiewicz, Synowie Napoleona, t. II: Aleksander Walewski,

Warszawa 1978

12. Jadwiga Dackiewicz, O Francji, o tęsknocie, czyli każdy kochał inaczej,

Warszawa 1974

13. Jean-Paul Crespelle, Montmartre w czasach Picassa 1900-1910,

Warszawa 1987

14. Jean-Paul Crespelle, Montparnasse w latach 1905-1930, Warszawa 1989

15. Walter Benjamin, The Arcades Project, New York 2002

16. Walter Benjamin, Paris, capitale du XIX e  siècle. Livre des passages, Paris

1989

17. Krzysztof Rutkowski, Pasryskie pasaże, pierwsze wydanie: Warszawa

1995

18. Nicolas Edme Réstif de la Bretonne, Noce paryskie, Warszawa 1982

19. Eugène Sue, Tajemnice Paryża, Warszawa 2022

20. Kazimierz Chłędowski, Ostatni Walezjusze, Warszawa 1958

21. Jan Baszkiewicz,

Po wysłuchaniu semestralnego cyklu wykładów i zaliczeniu egzaminu student

rozpoznaje i wyjaśnia kluczowe problemy związane z historią Paryża i jego

znaczenia politycznego, intelektualnego i artystycznego w średniowiecznej

Europie.

K – W06:

ma wiedzę o dawnych i współczesnych instytucjach kultury i orientację w życiu

kulturalnym związanym z politycznym, intelektualnym i artystycznym

znaczeniem Paryża w kulturze późnośredniowiecznej i nowożytnej Europy

K – W14

posiada podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych

osiągnięciach w zakresie nauki o kulturze oraz pokrewnych dyscyplin nauk

humanistycznych i społecznych na przykładzie Paryża jako metropolii

późnośredniowiecznej i nowożytnej Królestwa Francji i jego znaczenia w

późnośredniowiecznej i nowożytnej Europie łacińskiej

K – W15

ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych

nurtach intelektualnych, artystycznych i politycznych w późnym średniowieczu,

nowożytności i XIX wieku

K – U05

potrafi krytycznie analizować teksty z obszaru teorii sztuki i nowych mediów,

socjologii i filozofii kultury – dotyczące historii miast i społeczności miejskich w

późnym średniowieczu, nowożytności i XIX wieku

na przykładzie Paryża

K – U07

posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem

poglądów różnych badaczy historii sztuki i historii kultury oraz umiejętność

wyciągania wniosków dotyczących historii miast i ich roli w rozwoju

politycznych, intelektualnym i artystycznym późnośredniowiecznej i nowożytnej

Europy

K – K02

ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie światowego i krajowego

dziedzictwa kulturowego, standardów upowszechniania, bezpieczeństwa i

ochrony dzieł sztuki związanych dziedzictwem kulturowym Francji i Paryża

K – K04

prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem

zawodu (muzealnika, kuratora, edukatora historii sztuki, animatora kultury,

recenzenta wystaw) w zakresie znajomości dziedzictwa kultury duchowej i

materialnej późnośredniowiecznej i nowożytnej Francji i Paryża.

W praktyce oznacza to, że słuchacz, który uzyskał zaliczenie dwóch semestrów

wykładu:

1. rozumie i potrafi wyjaśnić genezę i ewolucję stołecznej roli Paryża w

późnośredniowiecznej i nowożytnej Francji oraz jego znaczenie w historii

kultury

2. rozumie i potrafi nazwać oraz objaśnić najważniejsze zjawiska i procesy

historyczno-kulturowe związane z historią Paryża i jego znaczeniem dla

historii kultury europejskiej

3. analizuje i potrafi rozpoznawać i dekonstruować historyczne teksty

kultury jako czynnik twórczy tożsamości religijnej i historycznej

4. potrafi rozpoznawać, analizuje i dekonstruuje źródła hagiograficzne,

liturgiczne, narracyjne, historyczno-artystyczne oraz ich funkcje i

znaczenie ideowe dla kultury późnośredniowiecznej i nowożytnej Francji

i Europy

5. poznaje i porządkuje podstawowe zjawiska historii społecznej i historii

kultury związane z kulturotwórczą rolą wielkich miast w

późnośredniowiecznej i nowożytnej Europie

6. rozumie, potrafi analizować i interpretować funkcję kulturotwórczą i

społeczną wielkiego miasta kulturze religijnej i społecznej

późnośredniowiecznej i nowożytnej Europy

7. rozumie, potrafi nazwać i interpretować zabytki kultury materialnej

związane z kulturą francuską na przykładzie Paryża w późnym

średniowieczu, nowożytności i XIX wieku; rozumie ich znaczenie dla

dziedzictwa cywilizacji zachodnioeuropejskiej

8. rozumie, potrafi nazwać i wyjaśnić społeczne funkcjonowanie

architektury, sztuk pięknych i zjawisk kultury intelektualnej i duchowej w

wielkim mieście późnośredniowiecznej i nowożytnej Europy

9. rozumie i potrafi interpretować miasto średniowieczne jako widomy i

zachowany do dziś przejaw (także w formie reliktów dawnej kultury –

zabytków historii kultury) cywilizacji późnośredniowiecznej i nowożytnej

Europy i jej dziedzictwo we współczesności

10. zna i potrafi opisać, zinterpretować i objaśnić rozwój urbanistyczny,

społeczny i kulturowy miasta średniowiecznego i jego dziedzictwo we

współczesnej cywilizacji

Wykład jest zaliczany na podstawie obecności na co najmniej 75% wykładów

oraz testu przeprowadzanego na ostatnich zajęciach,

warunkiem zaliczenia jest obecność na co najmniej 75% wykładów i test zaliczeniowy z co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi.