Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

ITER ITALICUM. Podróż do Włoch jako wyzwanie kulturowe

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3105-IPWK-OG
Kod Erasmus / ISCED: 03.6 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: ITER ITALICUM. Podróż do Włoch jako wyzwanie kulturowe
Jednostka: Instytut Historii Sztuki
Grupy: Historia kultury - interpretacje i inspiracje - moduł specjalizacyjny, Hist. kult. w dob. hum. cyfr.
Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne
Przedmioty ogólnouniwersyteckie Instytutu Historii Sztuki
Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

ogólnouniwersyteckie

Skrócony opis:

Celem wykładu jest prześledzenie roli, jaką w kulturze nowożytnej Europy odgrywała Italia, jako obiekt zainteresowania i cel podróży. Rozpatrzone zatem zostaną różnorodne motywacje, jakimi się kierowali mieszkańcy Rzeczypospolitej, oraz przeżycia, jakie były ich (a także innych Europejczyków) udziałem podczas zwiedzania Półwyspu. Będą to zatem ludzie, których Włochy fascynowały lub tylko interesowały, dla których były one źródłem inspiracji i kulturowych przeżyć, albo jedynie czasowego pobytu, ale także tacy, którzy Italię odwiedzali jedynie służbowo, a niekiedy nawet z konieczności. Przegląd ten, który rozpoczniemy od renesansowych intelektualistów i studentów, poprzez dyplomatów, duchownych, polityków szlacheckich oraz badaczy kultury zostanie doprowadzony – o ile czas pozwoli, ale z pewnością bardzo pobieżnie – aż do współczesnych pisarzy, którym przyszło się zmierzyć z Italią jako kulturowym fenomenem, stanowiącym niezmiennie fascynujące wyzwanie intelektualne i artystyczne.

Pełny opis:

I. ITALIA – CEL PODRÓŻY.

Włoskie odrodzenie w starym i nowym ujęciu (Jacob Burckhard, Kultura odrodzenia we Włoszech; Peter Burke, Kultura i społeczeństwo w renesansowych Włoszech).

Jan Ocieski, Itinerarium podróży do Włoch z lat 1540-1541 (Kazimierz Hartleb);

Ks. Andrzej Wargocki, O Rzymie pogańskim i chrześcijańskim ksiąg dwoje (Andrzej Litwornia, W Rzymie zwyciężonym Rzym niezwyciężony. Spory o Wieczne Miasto (1575-1630));

II. „PADEWCZYCY”.

Intelektualiści: Klemens Janicki, Szymon Szymonowicz, Andrzej Patrycy Nidecki, Łukasz Górnicki – kariery życiowe i różnorodne sfery aktywności;

Jan Zamoyski – przyszły kanclerz i hetman wielki koronny;

Maciej Vorbek-Lettow – lekarz króla Władysława IV (doktorat filozofii i medycyny – 16 XII 1612)

III. KONTAKTY DYPLOMATYCZNE.

1) Powstanie nowożytnej dyplomacji (Wenecja i Państwo Kościelne) – intensyfikacja kontaktów i przepływu informacji (Stanisław Nahlik, Narodziny nowożytnej dyplomacji; Henryk Damian Wojtyska, Papiestwo – Polska, 1548-1563);

Stanisław Miński (i jego następcy) – w roli dyplomatycznego instruktora (Stanisława Mińskiego sposób odprawowania poselstwa);

2) Nuncjusze apostolscy – informatorzy i analitycy

Opisanie Królestwa Polskiego przez Berarda Bongiovanniego; relacje Giulio Ruggieriego i Onorato Viscontiego;

3) Rzymskie „festy” i „entrady”:

– Jerzy Ossoliński (1633);

– Michał Kazimierz Radziwiłł (1680);

– Tommaso Talenti przywozi do Rzymu sztandar proroka (1683) – zwycięstwo „chrześcijańskiego przedmurza” (Hanna Osiecka-Samsonowicz, Polskie uroczystości w barokowym Rzymie, 1587-1696);

IV. KRÓLEWICZ WŁADYSŁAW WAZA W PODRÓŻY PO ITALII, 1624-1625.

Podróż królewicza Władysława Wazy do krajów Europy Zachodniej, 1624-1625; Stanisław Kobierzycki;

Historia Władysława, królewicza polskiego i szwedzkiego;

Rzym – audiencja u papieża; Florencja – na kopułę katedry; Modena – muzyczne rozkosze;

V. SARMACKIE OBSERWACJE.

Maciej Rywocki w roli preceptora wojewodziców Kryskich, 1584-1585 (Macieja Rywockiego księgi peregrynanckie);

Teodor Billewicz – sarmata bez kompleksów (Teodor Billewicz, Diariusz podróży po Europie w latach 1677-1678);

Jakub Sobieski – Italia po 30 latach wspominana (Jakub Sobieski, Peregrynacja po Europie (1607-1613). Droga do Baden (1638));

VI. PRZEWODNIKI I PRZEWODNICY.

Delicje ziemie włoskiey oraz inne przewodniki po Italii i ich oddziaływanie na treść diariuszy podróży;

Giovanni Alto – szwajcarski przewodnik po Rzymie i jego sztambuch;

VII. ITINERARIA INTELEKTUALISTÓW – pisarzy, artystów, uczonych.

August Moszyński, Dziennik podróży do Francji i Włoch;

Johann Wolfgang von Goethe, Podróż włoska (Italienische Reise, 1816–1817);

Michał Wiszniewski, Podróż do Włoch, Sycylii i Malty;

Ferdinand Gregorovius, Wędrówki po Włoszech (1856–1877);

Paweł Muratow, Obrazy Włoch (1911);

Karel Capek, Listy z podróży (lata 20-te XX w.);

Predrag Matvejevic, Brewiarz śródziemnomorski (1992), Inna Wenecja (2002);

VIII. PPDRÓŻE DO WŁOCH W TWÓRCZOŚCI LITERACKIEJ.

a) Polscy romantycy i pozytywiści

Mickiewicz, Słowacki; Sienkiewicz, Konopnicka, Lenartowicz, Żeromski; (Andrzej Litwornia, Rzym Mickiewicza. Poeta nad Tybrem 1829-1831);

b) Współczesne konfrontacje:

Jarosława Iwaszkiewicza (Nowele włoskie, 1947; Śpiewnik włoski, 1974), Jana Parandowskiego (Mój Rzym, 1959; Godzina śródziemnomorska,1949; Książka o Sycylii, 1956);

Zbigniewa Herberta (Barbarzyńca w ogrodzie, 1962) i Wojciecha Karpińskiego (Pamięć Włoch, 1982) i Jarosława Mikołajewskiego (Rzymska komedia, 2012).

Literatura:

Fragmenty wybranych diariuszy podróży.

Wskazówki bibliograficzne:

Peter Burke Kultura i społeczeństwo w renesansowych

Włoszech; Alojzy Sajkowski, Włoskie przygody Polaków, Warszawa 1973; Mieczysław Brahmer, Powinowactwa

polsko-włoskie, Warszawa 1980; Janusz St. Pasierb, Michał Janocha, Polonica artystyczne w zbiorach watykańskich, Warszawa 2000, Małgorzata Ewa Kowalczyk, Obraz Włoch w polskim piśmiennictwie geograficznym i podróżniczym osiemnastego wieku; Grand Tour – narodziny kolekcji

Stanisława Kostki Potockiego; Ryszard Przybylski, Et in

arcadia ego. Esej o tęsknotach poetów; Helena Zaworska, Sztuka podróżowania. Poetyckie mity podróży w

twórczości Jarosława Iwaszkiewicza, Juliana Przybosia i Stanisława Różewicza; Andrzej Litwornia, W Rzymie

zwyciężonym Rzym niezwyciężony. Spory o Wieczne

Miasto (1575-1630); tegoż, Rzym Mickiewicza. Poeta nad Tybrem 1829-1831)

Efekty uczenia się:

Świadomość znaczenia i zakresu włoskich inspiracji w

kulturze polskiej, od epoki staropolskiej poczynając, aż po

czasy bliskie współczesności.

K2_W02, K2_W04, K2_W06, K2_W07.

Umiejętności:

K2_U01, K2_U04, K2_U07, K2_U14.

Kompetencje społeczne:

K2_K01, K2_K04.

Metody i kryteria oceniania:

Frekwencja, aktywność konwersatoryjna oraz –

ewentualnie – krótki esej zaliczeniowy.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)