Historia muzyki średniowiecza
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3106-1SW-C |
Kod Erasmus / ISCED: |
03.2
|
Nazwa przedmiotu: | Historia muzyki średniowiecza |
Jednostka: | Instytut Muzykologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Kandydaci na zajęcia – we wszystkich grupach – nie są zobligowani do posiadania jakiejkolwiek wiedzy z zakresu historii czy teorii muzyki. Wskazana jest jednak umiejętność czytania nut i ogólna wiedza dot. podstawowych form i gatunków literackich przednowożytnej Europy. |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie się z zasadami systemu modalnego oraz technikami kompozytorskimi epoki średniowiecza na wybranych przykładach. Ćwiczenia mają na celu zapoznanie uczestników z podstawowymi gatunkami muzyki średniowiecznej, głównie poprzez ich analizę. 1. System modalny. Notacja chorału 2. Oficjum Liturgii Godzin 3. Formy proprium i ordinarium missae 4. Hymny, sekwencje, tropy 5. Monodia świecka 6. Geneza i początki wielogłosowości. Szkoła St. Martial 7. Szkoła Notre-Dame. Leoninus i Perotinus 8. Rytmika modalna. Motet okresu Ars Antiqua 9. Ars Nova 10. Guillaume de Machaut 11. Trecento 12. Ars Subtilior i epoka Ciconii 13. Polifonia brytyjska 14. Muzyka instrumentalna |
Pełny opis: |
Materiał do zajęć - przedstawiany częściowo przez uczestników, częściowo przez prowadzącego - obejmuje kilkadziesiąt utworów, podanych na poniższej liście. Każdy z uczestników zobowiązany jest do publicznego przedstawienia autorskiej analizy jednego z utworów z tej listy, wybranego na zajęciach organizacyjnych. 1. System modalny. Notacja chorału 2. Oficjum Liturgii Godzin Officium in die 24 Junii, in Nativitate S. Joannis Baptistae – AM 920-928 3. Formy proprium i ordinarium missae Missa in Resurrectione Domini (proprium) – LU 777-781 Missa Lux et origo (ordinarium) – LU 16-19 4. Hymny, sekwencje, tropy *Pange lingua (hymn) – www.youtube.com/watch?v=U-AsvDn87fo Iste confessor (hymn) – www.youtube.com/watch?v=7V7fxOojiSE *Victimae paschali laudes (sekwencja) – www.youtube.com/watch?v=AneBNAmTyr8 Dies irae (sekwencja) – www.youtube.com/watch?v=dsn9LWh230k 5. Monodia świecka *Bernart de Ventadorn: Quand vei la lauzeta mover – www.youtube.com/watch?v=jkp2GHBRUiQ Moniot d'Arras: Ce fut en mai – www.youtube.com/watch?v=WSl3eFstimM Adam de la Halle: Robins m’aime – www.youtube.com/watch?v=h7ncJV30610 *Venite a laudare (Laudario di Cortona) – www.youtube.com/watch?v=_9jFLN2kk84 Porque trobar (Cantigas de Santa Maria) – www.youtube.com/watch?v=LOlob04FqRs 6. Geneza i początki wielogłosowości. Szkoła Saint Martial Kyrie – Cunctipotens genitor (organum) – www.youtube.com/watch?v=qnoe2_AmxoQ Alleluia – Iustus ut palma (organum) – www.youtube.com/watch?v=YjCN9lhCQWo *Laude iocunda melos (sekwencja) – https://youtu.be/34M_ZL1YEXM?t=1270 Ave virgo virginum (conductus) – www.youtube.com/watch?v=pcmuOWV-6r0 *Congaudeant catholici (conductus) – www.youtube.com/watch?v=Akv5cYl-Crg 7. Szkoła Notre-Dame. Leoninus i Perotinus Leoninus: Alleluia – Pascha nostrum (organum) – www.youtube.com/watch?v=ngCRm7uLirA ia – Ave Maria fons laetitiae (motet) – www.youtube.com/watch?v=v4vsw5cbz0s Ex semine – Ex semine Rosa (clausula i motet) – www.youtube.com/watch?v=vqJITI-YTks Perotinus: Mors (clausula) – www.youtube.com/watch?v=bafFNUvD1mw *Perotinus: Sederunt principes (organum) – https://www.youtube.com/watch?v=gnj7EjVGO10 8. Rytmika modalna. Motet okresu Ars Antiqua *Alle psallite cum luya – www.youtube.com/watch?v=SvAMe9rTsKc Amor potest – www.youtube.com/watch?v=lV3sKmO1baA Procurans odium (conductus) – https://www.youtube.com/watch?v=BLiTjTd76NY En non diu – Quant voi la rose – Eius in oriente *Petrus de Cruce: Aucun ont trouvé – Lonc tans – Annuntiantes – https://www.youtube.com/watch?v=LocugwuG6jo Messe de Tournai (Kyrie) – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=HMA1951353 9. Ars Nova Philippe de Vitry: In arboris – Tuba sacrae – www.youtube.com/watch?v=tjCOBXUHCc4 Philippe de Vitry: Garrit gallus – In nova fert – Neuma – www.youtube.com/watch?v=xyty4VfzyRs *Philippe de Vitry: Cum statua – Hugo hugo – www.youtube.com/watch?v=3LGAzsf92Ig *Guillaume de Machaut: Messe de Notre Dame – www.youtube.com/watch?v=mvIEA2dBKGA 10. Guillaume de Machaut *Guillaume de Machaut: Trop plus est belle – Biaute paree – Je ne sui mis certeins (motet) – www.youtube.com/watch?v=_I8kYwLce8I *Guillaume de Machaut: De toutes flours (ballade) – www.youtube.com/watch?v=ePyhwhrWkog *Guillaume de Machaut: Ma fin est mon commencement (rondeau) – www.youtube.com/watch?v=sgGvVL10KJ8 Guillaume de Machaut: Douce dame jolie (virelai) – www.youtube.com/watch?v=tJS-HZWB3wE 11. Trecento Jacopo da Bologna: Non al suo amante (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=LlRSDTQ250M Jacopo da Bologna: Fenice fu (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=a-FYwWFgesU Gherardello da Firenze: Tosto che l’alba (caccia) – www.youtube.com/watch?v=U76oTIQIgK8 *Francesco Landini: Ecco la primavera (ballata) – www.youtube.com/watch?v=HixQGLrLIBY *Francesco Landini: Si dolce non sono (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=dhLD3Y2ph-4 12. Ars Subtilior i szkoła Ciconii *Solage: Fumeux fume par fumée (rondeau) – www.youtube.com/watch?v=yik643q_Elo Baude Cordier: Belle, bonne, sage – www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=HMA1951252 *Degentis vita – Cum vix artidici – Vera (motet) – www.youtube.com/watch?v=spcpTbm5qU8 Johannes Ciconia: Una panthera (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=Pv8bUccBzKk Johannes Ciconia: Le ray au soleil – www.youtube.com/watch?v=cGoQ7yN1wBE Johannes Ciconia: Gloria – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=RIC316 CD 2, ścieżka 13 13. Polifonia brytyjska Sumer is icumen in – www.youtube.com/watch?v=ZWWEHAswpFI Beata progenies (Old Hall) – www.youtube.com/watch?v=fKbJjhmOnaw Lionel Power: Missa Alma Redemptoris: Gloria – naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=5099960249357 *John Dunstable: Quam pulchra es – www.youtube.com/watch?v=qQjdEbZH2wI *John Dunstable: Veni Sancte Spiritus – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=5099960249357 14. Muzyka instrumentalna Le ior (Codex Faenza) – www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=8.553618 De toutes flours (Codex Faenza) – www.youtube.com/watch?v=cEXCUM4M7tg Aquila altera (Codex Faenza) – www.youtube.com/watch?v=Sc8hl4M2yvE Bonus tenor – www.youtube.com/watch?v=xY6f7BNKBbs |
Literatura: |
AM – Antiphonale Monasticum pro diurnis horis, Parisiis – Tornaci – Romae 1934 LU – Liber Usualis Missae et Officii pro Dominicis et Festis cum Canto Gregoriano, Tournai 1961 Graduale Triplex, Abbaye Saint-Pierre de Solesmes 1979 (i wydania późniejsze) David Hiley, Chorał Kościoła zachodniego. Podręcznik, Kraków 2016 Gustave Reese, Music in the Middle Ages, W W Norton & Co Inc 1940 John Harper, Formy i układ liturgii zachodniej od X do XVIII wieku, Kraków 1997 Zofia Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza. Wyd. 2 poprawione, Kraków 2009 Richard Taruskin, The Oxford history of western music. Vol. 1, The earliest notations to the sixteenth century, New York – Oxford 2005 |
Efekty uczenia się: |
Student po zaliczeniu przedmiotu: 1. zna podstawową terminologię muzykologiczną w odniesieniu do epoki średniowiecza 2. ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z tego zakresu nauki i dyscyplin naukowych metodologii 3. ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w muzykologii 4. zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji wytworów kultury muzycznej właściwe dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych muzykologii 5. ma świadomość kompleksowej natury języka muzycznego oraz złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń 6. potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów 7. posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów badawczych w muzykologii 8. umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego 9. potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla muzykologii w typowych sytuacjach profesjonalnych 10. potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury muzycznej oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie społeczno-kulturowym 11. posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków 12. posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i różnych źródeł 13. posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i różnych źródeł 14. potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role. |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie odbywa się na podstawie: wybranej analizy (25 pkt) i zaliczenia testu: słuchawki (utwory z ww. listy oznaczone*, 20 pkt), rzeczowego (definicje pojęć, 25 pkt) i wzrokowego (rozpoznawanie stylu na podstawie nut, 30 pkt) |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.