Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia muzyki średniowiecza

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3106-1SW-C
Kod Erasmus / ISCED: 03.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia muzyki średniowiecza
Jednostka: Instytut Muzykologii
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Kandydaci na zajęcia – we wszystkich grupach – nie są zobligowani do posiadania jakiejkolwiek wiedzy z zakresu historii czy teorii muzyki. Wskazana jest jednak umiejętność czytania nut i ogólna wiedza dot. podstawowych form i gatunków literackich przednowożytnej Europy.

Skrócony opis:

Celem zajęć jest zapoznanie się z zasadami systemu modalnego oraz technikami kompozytorskimi epoki średniowiecza na wybranych przykładach. Ćwiczenia mają na celu zapoznanie uczestników z podstawowymi gatunkami muzyki średniowiecznej, głównie poprzez ich analizę.

1. System modalny. Notacja chorału

2. Oficjum Liturgii Godzin

3. Formy proprium i ordinarium missae

4. Hymny, sekwencje, tropy

5. Monodia świecka

6. Geneza i początki wielogłosowości. Szkoła St. Martial

7. Szkoła Notre-Dame. Leoninus i Perotinus

8. Rytmika modalna. Motet okresu Ars Antiqua

9. Ars Nova

10. Guillaume de Machaut

11. Trecento

12. Ars Subtilior i epoka Ciconii

13. Polifonia brytyjska

14. Muzyka instrumentalna

Pełny opis:

Materiał do zajęć - przedstawiany częściowo przez uczestników, częściowo przez prowadzącego - obejmuje kilkadziesiąt utworów, podanych na poniższej liście. Każdy z uczestników zobowiązany jest do publicznego przedstawienia autorskiej analizy jednego z utworów z tej listy, wybranego na zajęciach organizacyjnych.

1. System modalny. Notacja chorału

2. Oficjum Liturgii Godzin

Officium in die 24 Junii, in Nativitate S. Joannis Baptistae – AM 920-928

3. Formy proprium i ordinarium missae

Missa in Resurrectione Domini (proprium) – LU 777-781

Missa Lux et origo (ordinarium) – LU 16-19

4. Hymny, sekwencje, tropy

*Pange lingua (hymn) – www.youtube.com/watch?v=U-AsvDn87fo

Iste confessor (hymn) – www.youtube.com/watch?v=7V7fxOojiSE

*Victimae paschali laudes (sekwencja) – www.youtube.com/watch?v=AneBNAmTyr8

Dies irae (sekwencja) – www.youtube.com/watch?v=dsn9LWh230k

5. Monodia świecka

*Bernart de Ventadorn: Quand vei la lauzeta mover – www.youtube.com/watch?v=jkp2GHBRUiQ

Moniot d'Arras: Ce fut en mai – www.youtube.com/watch?v=WSl3eFstimM

Adam de la Halle: Robins m’aime – www.youtube.com/watch?v=h7ncJV30610

*Venite a laudare (Laudario di Cortona) – www.youtube.com/watch?v=_9jFLN2kk84

Porque trobar (Cantigas de Santa Maria) – www.youtube.com/watch?v=LOlob04FqRs

6. Geneza i początki wielogłosowości. Szkoła Saint Martial

Kyrie – Cunctipotens genitor (organum) – www.youtube.com/watch?v=qnoe2_AmxoQ

Alleluia – Iustus ut palma (organum) – www.youtube.com/watch?v=YjCN9lhCQWo

*Laude iocunda melos (sekwencja) – https://youtu.be/34M_ZL1YEXM?t=1270

Ave virgo virginum (conductus) – www.youtube.com/watch?v=pcmuOWV-6r0

*Congaudeant catholici (conductus) – www.youtube.com/watch?v=Akv5cYl-Crg

7. Szkoła Notre-Dame. Leoninus i Perotinus

Leoninus: Alleluia – Pascha nostrum (organum) – www.youtube.com/watch?v=ngCRm7uLirA

ia – Ave Maria fons laetitiae (motet) – www.youtube.com/watch?v=v4vsw5cbz0s

Ex semine – Ex semine Rosa (clausula i motet) – www.youtube.com/watch?v=vqJITI-YTks

Perotinus: Mors (clausula) – www.youtube.com/watch?v=bafFNUvD1mw

*Perotinus: Sederunt principes (organum) – https://www.youtube.com/watch?v=gnj7EjVGO10

8. Rytmika modalna. Motet okresu Ars Antiqua

*Alle psallite cum luya – www.youtube.com/watch?v=SvAMe9rTsKc

Amor potest – www.youtube.com/watch?v=lV3sKmO1baA

Procurans odium (conductus) – https://www.youtube.com/watch?v=BLiTjTd76NY

En non diu – Quant voi la rose – Eius in oriente

*Petrus de Cruce: Aucun ont trouvé – Lonc tans – Annuntiantes – https://www.youtube.com/watch?v=LocugwuG6jo

Messe de Tournai (Kyrie) – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=HMA1951353

9. Ars Nova

Philippe de Vitry: In arboris – Tuba sacrae – www.youtube.com/watch?v=tjCOBXUHCc4

Philippe de Vitry: Garrit gallus – In nova fert – Neuma – www.youtube.com/watch?v=xyty4VfzyRs

*Philippe de Vitry: Cum statua – Hugo hugo – www.youtube.com/watch?v=3LGAzsf92Ig

*Guillaume de Machaut: Messe de Notre Dame – www.youtube.com/watch?v=mvIEA2dBKGA

10. Guillaume de Machaut

*Guillaume de Machaut: Trop plus est belle – Biaute paree – Je ne sui mis certeins (motet) – www.youtube.com/watch?v=_I8kYwLce8I

*Guillaume de Machaut: De toutes flours (ballade) – www.youtube.com/watch?v=ePyhwhrWkog

*Guillaume de Machaut: Ma fin est mon commencement (rondeau) – www.youtube.com/watch?v=sgGvVL10KJ8

Guillaume de Machaut: Douce dame jolie (virelai) – www.youtube.com/watch?v=tJS-HZWB3wE

11. Trecento

Jacopo da Bologna: Non al suo amante (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=LlRSDTQ250M

Jacopo da Bologna: Fenice fu (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=a-FYwWFgesU

Gherardello da Firenze: Tosto che l’alba (caccia) – www.youtube.com/watch?v=U76oTIQIgK8

*Francesco Landini: Ecco la primavera (ballata) – www.youtube.com/watch?v=HixQGLrLIBY

*Francesco Landini: Si dolce non sono (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=dhLD3Y2ph-4

12. Ars Subtilior i szkoła Ciconii

*Solage: Fumeux fume par fumée (rondeau) – www.youtube.com/watch?v=yik643q_Elo

Baude Cordier: Belle, bonne, sage – www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=HMA1951252

*Degentis vita – Cum vix artidici – Vera (motet) – www.youtube.com/watch?v=spcpTbm5qU8

Johannes Ciconia: Una panthera (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=Pv8bUccBzKk

Johannes Ciconia: Le ray au soleil – www.youtube.com/watch?v=cGoQ7yN1wBE

Johannes Ciconia: Gloria – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=RIC316 CD 2, ścieżka 13

13. Polifonia brytyjska

Sumer is icumen in – www.youtube.com/watch?v=ZWWEHAswpFI

Beata progenies (Old Hall) – www.youtube.com/watch?v=fKbJjhmOnaw

Lionel Power: Missa Alma Redemptoris: Gloria – naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=5099960249357

*John Dunstable: Quam pulchra es – www.youtube.com/watch?v=qQjdEbZH2wI

*John Dunstable: Veni Sancte Spiritus – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=5099960249357

14. Muzyka instrumentalna

Le ior (Codex Faenza) – www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=8.553618

De toutes flours (Codex Faenza) – www.youtube.com/watch?v=cEXCUM4M7tg

Aquila altera (Codex Faenza) – www.youtube.com/watch?v=Sc8hl4M2yvE

Bonus tenor – www.youtube.com/watch?v=xY6f7BNKBbs

Literatura:

AM – Antiphonale Monasticum pro diurnis horis, Parisiis – Tornaci – Romae 1934

LU – Liber Usualis Missae et Officii pro Dominicis et Festis cum Canto Gregoriano, Tournai 1961

Graduale Triplex, Abbaye Saint-Pierre de Solesmes 1979 (i wydania późniejsze)

David Hiley, Chorał Kościoła zachodniego. Podręcznik, Kraków 2016

Gustave Reese, Music in the Middle Ages, W W Norton & Co Inc 1940

John Harper, Formy i układ liturgii zachodniej od X do XVIII wieku, Kraków 1997

Zofia Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza. Wyd. 2 poprawione, Kraków 2009

Richard Taruskin, The Oxford history of western music. Vol. 1, The earliest notations to the sixteenth century, New York – Oxford 2005

Efekty uczenia się:

Student po zaliczeniu przedmiotu:

1. zna podstawową terminologię muzykologiczną w odniesieniu do epoki średniowiecza

2. ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z tego zakresu nauki i dyscyplin naukowych metodologii

3. ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w muzykologii

4. zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji wytworów kultury muzycznej właściwe dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych muzykologii

5. ma świadomość kompleksowej natury języka muzycznego oraz złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń

6. potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów

7. posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów badawczych w muzykologii

8. umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego

9. potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla muzykologii w typowych sytuacjach profesjonalnych

10. potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury muzycznej oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie społeczno-kulturowym

11. posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków

12. posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i różnych źródeł

13. posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i różnych źródeł

14. potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie odbywa się na podstawie: wybranej analizy (25 pkt) i zaliczenia testu: słuchawki (utwory z ww. listy oznaczone*, 20 pkt), rzeczowego (definicje pojęć, 25 pkt) i wzrokowego (rozpoznawanie stylu na podstawie nut, 30 pkt)

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)