Anatomia fortepianu

fakultatywne

Podczas zajęć będziemy przyglądać się rozległej panoramie rewolucyjnych

i ewolucyjnych procesów społecznych, w które wpleciony był fortepian od

momentu swoich narodzin. Podejmiemy próby odtwarzania ról, które

odgrywał w przeszłości i odgrywa współcześnie. Dokonamy wiwisekcji

samego instrumentu oraz jego obrazu w kulturze.

Głównym celem zajęć jest podjęcie interdyscyplinarnej refleksji nad

społeczną historią fortepianu z perspektywy „warsztatu” muzykologa oraz

zachęcenie studentów do świadomych poszukiwań estetycznych w kręgu

muzyki instrumentalnej XIX i XX wieku. Wspólnie wkroczymy do świata

fortepianu, aby poznać jego język, geografię i historię. Istotny z naszej

perspektywy będzie pierwiastek metodologiczny: będziemy wspólnie

poszukiwać narzędzi badawczych, które wykorzystywać można

w analizowaniu tożsamości instrumentu, także poza klasycznymi metodami

instrumentologicznymi. Podczas badania źródeł o różnej proweniencji i

formie z XIX i XX wieku, skonfrontujemy rozmaite spojrzenia na fenomen

fortepianu. W ramach zajęć przewidziane są spotkania ze znawcami

problematyki fortepianowej, a także kontakt z żywymi instrumentami pod

okiem specjalistów. Warunkiem zaliczenia przedmiotu będzie aktywność

podczas dyskusji oraz napisanie krótkiego tekstu (forma do ustalenia).

C. Ph. E. Bach, O prawdziwej sztuce gry na instrumentach klawiszowych,

przekł. J. Solecka, M. Kraft, Kraków 2017;

H. Böhme, Fetyszyzm i kultura: inna teoria nowoczesności, Warszawa 2012;

M. Chanan, Musica Practica. The Social Practice of Western Music From

Gregorian Chant to Posmodernism, Nowy York 1994;

A. Czech, Ordynaci i trędowaci. Społeczne role instrumentów muzycznych,

Gdańsk 2013;

L. Green, Music Gender, Education, Cambridge 1997;

D. Hildebrant, Pianoforte: a social history, Londyn 1989;

J. Kallberg, Granice poznania Chopina, Warszawa 2013;

I. Kopytoff, Kulturowa biografia rzeczy: utowarowienie jako proces [w:]

Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, red. M. Kempny i E.

Nowicka, Warszawa 2003;

R. C. Kraus, Pianos and Politics in China. Middle-Class Ambitions and the

Struggle over Western Music, Nowy York 1989;

R. Liebermann, Steinway and Sons, Nowy York 1995;

A. Loesser, Men, Women and The Pianos: A Social History, Nowy York

2011;

L. Newton, 'Made in England': Making and Selling the Piano, 1851–1914 [w:]

People, Places and Business Cultures Essays in Honour of Francesca

Carnevali, red. P. Di Martino, A. Popp and P.Scott, Woodbridge 2017;

J. Parakilas, Piano Roles. The Hundred Years of Life with the Pianos, Yale

2002;

T. Pinch, Why You Go to a Piano Store to Buy a Synthesizer: Path

Dependence and the Social Construction of Technology [w:] Path

Dependence and Creation, red. R. Garud, P. Karnoe, Mahwah 2001, s. 381-

401;

I. Poniatowska, Muzyka fortepianowa i pianistyka w wieku XIX. Aspekty

artystyczne i społeczne, Warszawa 1991;

J. C. Post, Erasing the Boundaries between Public and Private in Women's

Performance Traditions [w:] Cecilia Reclaimed: Feminist Perspectives on

Gender and Music, red. S. Cook, J. Tsou, S. McClary, Chicago 1994, s. 35-

47;

R. Schechner, Performatyka: wstęp, przekł. T. Kubikowski, Wrocław 2006;

R. Schneider, Performans pozostaje, przekł. M. Borowski, M. Sugiera,

Kraków 2020;

The Cambridge Companion to the Piano, red. D. Rowland, Cambridge 2004;

The Grove Musical Instrument Series: Piano, red. E. Ripin et. al, Londyn

1989;

B. Vogel, Fortepian polski, Warszawa 1995;

M. Weber, Racjonalne i socjologiczne podstawy muzyki, tłum. M. Bucholc,

„Stan Rzeczy” 1 (2013), s. 11-26.

Student

w zakresie wiedzy:

 ma podstawową wiedzę o miejscu i roli nauk humanistycznych,

społecznych, ścisłych i przyrodniczych w kulturze dawnej

i współczesnej

 zna podstawową terminologię nauk humanistycznych i społecznych

 zna zależności pomiędzy różnymi dyscyplinami humanistycznymi

zajmującymi się badaniami dzieł sztuki w kulturze, socjologicznego

kontekstu działalności kulturowej

 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji wytworów

kultury w powiązaniu z tradycją

 ma podstawową wiedzę o najnowszych osiągnięciach metod badań

interdyscyplinarnych w naukach humanistycznych, społecznych,

ścisłych i przyrodniczych

 zna podstawowe metody interpretacji dzieł multimedialnych oraz

ich analizy ikonograficznej i stylistycznej

 zna podstawowe metody interpretacji tekstu literackiego

i filozoficznego oraz tekstualnego źródła historycznego

 zna podstawowe metody analizy kulturoznawczej, historycznej,

społecznej i filozoficznej w perspektywie historycznej

 rozumie związki pomiędzy działaniami kulturowymi i przemianami w

życiu społecznym

w zakresie umiejętności:

 potrafi selekcjonować oraz interpretować informacje pochodzące

z różnych źródeł tekstowych, ikonograficznych, elektronicznych

 potrafi dokonywać analizy tekstów artystycznych, filozoficznych

i socjologicznych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych

oraz prezentować wyniki swych prac

 potrafi dokonywać analizy dzieła sztuk wizualnych,

multimedialnych, performatywnych w kontekście estetycznym

i społecznym

 posiada podstawowe umiejętności badawcze pozwalające na

formułowanie problemów badawczych z zakresu humanistyki,

filozofii, literatury i sztuki

 posiada podstawowe umiejętności wykorzystywania

interdyscyplinarnych metod i narzędzi badawczych w analizie

zjawisk kultury współczesnej

 potrafi samodzielnie zanalizować tekst pisemny i ustny

o charakterze naukowym w języku polskim oraz w jednym

z języków kongresowych

 potrafi przygotować wystąpienie pisemne oraz ustne,

uwzględniając poziom oraz potrzeby odbiorców

w zakresie kompetencji:

 rozumie dynamikę rozwoju naukowego, kulturowego i społecznego

oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze

 potrafi organizować i współpracować z grupą oraz zajmować w niej

różne role społeczne

 potrafi właściwie dokonać analizy środków służących do realizacji

podjętych zadań

 rozumie zasady tolerancji i różnic kulturowych

 rozumie znaczenie bogactwa i dziedzictwa kulturowego Europy

 czynnie uczestniczy w życiu kulturalnym i społecznym, wyzyskując

wszelkie formy medialne, artystyczne i naukowe

Esej na ustalony z prowadzącym temat (50%); aktywność na zajęciach (50%).

Dopuszczalne są nieobecności bez względu na powód. Nadliczbowe nieobecności (maksymalnie 5) do zaliczenia w sposób wskazany przez prowadzącego zajęcia