Warsztaty językowo-tłumaczeniowe B rosyjski poziom III

obowiązkowe

Zaliczenie DKK i WJT w sem. 4.

Znajomość języka polskiego (A) na poziomie C2, a rosyjskiego (B) przynajmniej na poziomie C1.

w sali

Celem zajęć jest doskonalenie podstawowych umiejętności przekładu pisemnego (60 h) nieliterackich tekstów niespecjalistycznych między językiem polskim a obcym, oraz wykształcenie podstawowych umiejętności tłumaczenia ustnego (30h). Tematyka: krajoznawcza, kulturalna, społeczno-ekonomiczna, polityczna. Kierunki tłumaczenia: B–A, a także A–B.

Główne treści:

tłum. pisemne – techniki i strategie tłumaczenia, typy tekstów, problem leksyki bezekwiwalentnej, podstawowe umiejętności z zakresu pragmatyki – kontynuacja; zagadnienia parafrazy, poszukiwania ekwiwalentów, synonimów, frazeologii, łączliwości;

tłum. ustne – rodzaje i formy tłumaczenia ustnego, warsztat oraz podstawowe strategie i techniki tłumacza ustnego.

Studenci wykonują samodzielnie i w grupach tłumaczenia pisemne tekstów o wskazanej tematyce oraz ćwiczenia służące rozwijaniu kompetencji translatorskich.

W ramach zajęć z przekładu ustnego wykonują ćwiczenia przygotowawcze i tłumaczą teksty ćwiczeniowe.

Warsztaty językowo-tłumaczeniowe jęz. B, tematyka: krajoznawcza, kulturalna, społeczno-ekonomiczna, polityczna. Kierunki tłumaczenia: B–A, a także A–B.

Nakład pracy studenta:

3x30=90 h godzin kontaktowych;

3x15=45 h przygotowanie do zajęć;

3x5=15 h przygotowanie do zaliczenia.

Łącznie ok. 150 godzin = 6 ECTS.

MODUŁY TŁUMACZENIA PISEMNEGO

Celem zajęć jest dalsze rozwijanie przez studentów podstawowych umiejętności z zakresu przekładu nieliterackich tekstów niespecjalistycznych w zakresie wyżej wymienionej tematyki.

Główne treści nauczania:

1. Analiza tekstu wyjściowego, ze szczególnym uwzględnieniem występujących w nim struktur zdaniowych i słownictwa;

2. Poszukiwanie ekwiwalentów w języku docelowym i ich ocena;

3. Weryfikacja łączliwości; korzystanie z tekstów paralelnych i analogicznych, dostępnych korpusów, itd.;

4. Techniki i strategie tłumaczenia (parafrazowanie, transformacje składniowe na poziomie zdania i akapitu, operowanie szykiem jako wykładnikiem struktury tematyczno-rematycznej oraz adekwatnymi środkami spójności; techniki stosowane w odniesieniu do leksyki bezekwiwalentnej (problem odmienności realiów kulturowych) – kontynuacja;

5. Typy i rodzaje tekstów, identyfikacja rejestru, stylu i jego wykładników oraz sposoby ich oddania w tłumaczeniu – kontynuacja;

6. Problemy pragmatyki przekładu specyficzne dla tematyki i typu tekstów.

7. Wymogi edytorskie, weryfikacja i korekta tekstów.

FORMY PRACY:

analiza tekstu wyjściowego, analiza porównawcza tekstu opublikowanego tłumaczenia z oryginałem; samodzielne wykonanie przekładu (w domu, na zajęciach) i jego omówienie; praca z tekstem paralelnym lub analogicznym i innym materiałem źródłowym; identyfikacja i korekta błędów w pracach własnych oraz materiałach ilustracyjnych dostarczonych przez wykładowcę; ćwiczenia zapobiegające interferencji, ćwiczenia mające na celu uzyskanie kohezji i koherencji tekstu; przygotowanie glosariusza; praca projektowa (zespołowa).

W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą się odbywać przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Meet oraz innych zalecanych przez UW.

TEMATYKA TEKSTÓW:

1. Teksty krajoznawczo-geograficzne – przewodniki, foldery, strony internetowe, reklamy turystyczne, teksty prasowe itp.

2. Teksty związane z kulturą – artykuły prasowe, ulotki i foldery dotyczące wydarzeń kulturalnych, strony internetowe, recenzje itp.

3. Teksty społeczno-ekonomiczno-polityczne – artykuły prasowe, publicystyka, przemówienia itp.

4. Proste analizy, dokumenty i sprawozdania, korespondencja handlowa.

MODUŁ TŁUMACZENIA USTNEGO

Celem zajęć z tłumaczenia ustnego jest wykształcenie podstawowych umiejętności potrzebnych do wykonywania tłumaczenia konsekutywnego.

Główne treści nauczania: umiejętność koncentracji na treści tekstu oraz podzielności uwagi, rozumienia globalnego i wybiórczego (informacje zasadnicze, poboczne i nieistotne), zapamiętywanie zasadniczej treści wystąpienia z wykorzystaniem technik mnemonicznych, logiczne, zrozumiałe i poprawne językowo formułowanie zapamiętywanej treści.

FORMY PRACY:

Studenci wykonują ćwiczenia przygotowawcze i tłumaczą ustnie teksty ćwiczeniowe (rezultaty podlegają samoocenie, ocenie nauczyciela i grupy);

praca o charakterze praktycznym i interaktywnym – teksty ćwiczeniowe przygotowywane i prezentowane przez samych studentów i prowadzącego (teksty własne i nagrania; demonstracja przykładowego tłumaczenia, przykładowej notacji oraz przykładowej analizy przez prowadzącego).

W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą się odbywać przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Meet oraz innych zalecanych przez UW.

TYPY TEKSTÓW: teksty monologowe i dialogowe o charakterze ogólnym – informacyjne, narracyjne i argumentacyjne, całe lub ich fragmenty do 3 min (ok. 1 str. maszynopisu) oraz nagrania wystąpień/przemówień autentycznych (np. materiały dydaktyczne SCIC [Dyrekcji Generalnej UE ds. Tłumaczen Ustnych] oraz nagrania z wielojęzycznej multimedialnej bazy Speech Repository SCIC EU, wybrane wystąpienia z sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ), dyskusje, prezentacje.

WYMAGANIA NA ZALICZENIE OBU RODZAJÓW MODUŁÓW: obecność i zadowalająca praca na zajęciach, systematyczne przygotowywanie przekładów na zajęcia, terminowe wykonanie zadowalających przekładów wskazanych tekstów oraz innych zadań, w tym – przekładu semestralnego lub udziału w pracy zespołowej; zaliczenie śródsemestralnych testów kontrolnych i sprawdzianu końcowego; zadowalające wykonanie ćwiczeń przygotowujących oraz tłumaczenia ustnego.

Zajęcia mają charakter warsztatowy i do zaliczenia przedmiotu nie jest wymagana literatura obowiązkowa.

Na zajęciach korzystamy ze słowników jedno- i dwujęzycznych, słowników jęz. polskiego, leksykonów i encyklopedii, tekstów paralelnych i analogicznych, korpusów językowych.

Literatura zalecana – ogólna

-Bańko M. 2009 Słownik dobrego stylu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

-Bednarczyk A. 1999 Wybory translatorskie. Łódź: Wyd. UŁ.

-Gillies A. 2001, 2004 Tłumaczenie ustne. Poradnik dla studentów. Przeł. A. Jagoda, M. Piechaczek, J. Gołąb. Kraków: Tertium.

-Pisarska A., Tomaszkiewicz T. 1996 Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań: Wyd. Naukowe UAM.

-Tabakowska E. 1999 O przekładzie na przykładzie. Rozprawa z Europą Normana Daviesa. Kraków: Znak.

Literatura w języku rosyjskim:

Калинина В.Д. 2008 Теория и практика перевода. Учебное пособие. Москва: РУДН.

Чужакин А., Спирина С. 2008 Основы последовательного перевода и переводческой скорописи. Москва: ИНСА.

Чужакин А., Палаченко П. 1999 Мир перевода, или вечный поиск взаимопонимания. Москва: Валент.

WIEDZA:

Po ukończeniu zajęć przedmiotu student dysponuje szerszą niż w semestrze 5. wiedzą z zakresu metodyki tłumaczenia pisemnego, także w tłumaczenia na język obcy:

- zna etapy tłumaczenia,

- zna zasady korzystania z różnorodnych źródeł,

- rozpoznaje najważniejsze problemy konfrontacji przekładowej w językach A i B,

- opanował w języku rodzimym i obcym słownictwo i wyrażenia związane z dziedzinami będącymi przedmiotem nauczania w semestrze.

UMIEJĘTNOŚCI:

Po ukończeniu kursu student zdobył umiejętność sprawniejszego niż po semestrze 5. tłumaczenia pisemnego tekstów niespecjalistycznych z jęz. obcego na polski oraz potrafi przełożyć prosty tekst niespecjalistycznych (w zakresie w/w dziedzin) z języka polskiego na jęz. obcy:

- potrafi praktycznie zastosować wiedzę z zakresu metodyki tłumaczenia,

- umie dokonać analizy tekstu wyjściowego (pod kątem obecności elementów kulturowych, leksyki bezekwiwalentnej, elementów podlegających transferowi);

- potrafi stosować różnorodne techniki i strategie tłumaczeniowe,

- umie zredagować tekst docelowy w jęz. polskim, ze szczególną dbałością o kulturę słowa i szatę graficzną.

- także przy tłumaczeniu na język obcy umie stosować parafrazę i sprawnie operować szykiem, unika kalkowania struktur, umie poszukiwać ekwiwalentów i oceniać ich wartość, potrafi sprawdzać występowanie kolokacji, sprawnie operuje słownictwem z dziedzin będących przedmiotem nauczania w semestrze;

- umie tłumaczyć konsekutywnie bez notacji monologi oraz dialogi o tematyce ogólnej i długości do 3 min. z języka obcego na polski oraz z polskiego na obcy;

- zna podstawy notacji tłumaczeniowej.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

- Student wykonuje tłumaczenia pisemne i ustne zgodnie z zasadami etyki zawodowej;

- zna dobre praktyki obowiązujące na rynku i rekomendowane przez organizacje zawodowe tłumaczy.

Jest to przedmiot koordynowany, zatem do jego zaliczenia niezbędne jest uzyskanie oceny pozytywnej od wszystkich wykładowców prowadzących poszczególne moduły.

MODUŁY PISEMNE:

Oceny z prac cząstkowych; ocena ciągła (podstawa: kontrola obecności, bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność oraz wykonywane samodzielnie tłumaczenia pisemne, śródsemestralne pisemne testy kontrolne, końcowy sprawdzian pisemny, tłumaczenie semestralne, glosariusze i listy terminologiczne). Każdy z ewentualnych wymogów musi zostać spełniony z osobna, dlatego nie określa się ich udziału w ocenie.

Kryteria oceny tłumaczeń pisemnych:

Oceniany jest aspekt tłumaczeniowy, pragmatyczny, językowy i formalny.

99% – 100 – 5!

98% – 91% – 5

90% – 86% – 4,5

85% – 76% – 4

75% – 71% – 3,5

70% – 60% – 3

poniżej – 2 (nzal).

MODUŁ USTNY:

Ocena zajęć z tłum. ustnego: obecność na ćwiczeniach i aktywne w nich uczestnictwo, przygotowanie wystąpień do 3 minut w jęz. obcym, uzyskanie pozytywnej oceny trzyminutowego tłumaczenia tekstu z języka obcego na język polski.

Kryteria oceny i warunki zaliczenia tłumaczenia ustnego: spełnienie w stopniu co najmniej zadowalającym wszystkich wymogów w zakresie:

- zachowania treści (spójność, logiczność, wierność, kompletność) – 60%

- poprawności językowej (rejestr, terminologia, składnia itp.) – 20%

- sposobu prezentacji (w tym płynności, intonacji, panowania nad głosem, czasu wypowiedzi) – 20%.