Motywy religijne w literaturze rosyjskiej

fakultatywne

Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z różnorakim wpływem religii (przede wszystkim prawosławia) na rosyjską kulturę, a zwłaszcza literaturę, na przestrzeni wieków. Oprócz rozmowy o wybranych tekstach literackich i występujących w nich motywach religijnych przewidziane jest również wprowadzenie elementów realioznawczych, niezbędnych do zrozumienia prawosławnego kontekstu literatury rosyjskiej.

Zajęcia skierowane są do studentów zainteresowanych wpływem religii, przede wszystkim chrześcijaństwa wschodniego, na kształtowanie się rosyjskiej kultury, a w szczególności literatury. W ramach kursu przedstawione zostaną najważniejsze kategorie i pojęcia kształtujące rosyjskie prawosławie, następnie zaś pokazane zostaną formy ich obecności w utworach literackich na przestrzeni wieków, ze szczególnym uwzględnieniem epoki nowożytnej. Zaprezentowane są tu m.in. takie zagadnienia, jak sztuka sakralna (zwłaszcza ikona), obrzędowość, motywy biblijne, postaci duchownych w utworach literackich, „prawosławne literaturoznawstwo”. Omówiona zostanie specyfika obecności religii w literaturze poszczególnych epok, osobne zajęcia będą też poświęcone najwybitniejszym przedstawicielom literatury rosyjskiej, którzy podejmowali w swojej twórczości kwestie religijne.

M.M. Dunaev, Pravoslavie i russkaâ literatura, Moskva 1997.

I.A. Esaulov, Kategoria sobornosti v russkoj literature. Petrozavodsk 1995.

I.A. Esaulov, Russkaa klassika: novoe ponimanie. Sankt-Petersburg 2017.

R. Lewicki, Chrześcijaństwo. Słownik rosyjsko-polski. Warszawa 2002.

D. Lichaczow, Poetyka literatury staroruskiej, tłum. A. Prus-Bogusławski, Warszawa 1981.

M. Łukaszewicz, Duszpasterz w literaturze rosyjskiej XIX wieku - święty czy działacz społeczny?, w: Święci i świętość w języku, literaturze i kulturze, red. T. Żurawlew, H. Leleń, Kraków 2018, s. 343–355.

M. Łukaszewicz, Issledovania religioznoj problematyki v tvorčestve Nikolaâ Leskova: voprosy metodologii,w: Leskov i vokrug. Konteksty tvorčestva i sostoânie sovremennogo leskovovedeniâ, red. I. Pospišil, Brno 2018, s. 105–113.

A. Markunas, T. Uczitel, Leksykon chrześcijaństwa rosyjsko-polski i polsko-rosyjski. Poznań 1999.

Prot. A. Mien', Tainstwo, Slovo, Obraz. Leningrad 1991. (A. Mień, Sakrament, słowo, obrzęd. Tłum. Z. Podgórzec. Łuków 1992).

K. Onasch, A. Schnieper, Ikony. Fakty i legendy. Warszawa 2002.

R. Romaniuk, Dramat religijny Tołstoja, Warszawa 2004.

L. Uspienski, Teologia ikony. Poznań 1993.

WIEDZA

Student:

- zna podstawy teologii i obrzędowości prawosławnej oraz ich wpływ na rosyjską kulturę;

- ma podstawową wiedzę o rosyjskich ludowych tradycjach religijnych oraz ich odzwierciedleniu w folklorze;

- ma wiedzę o różnorodnych formach obecności religii w literaturze rosyjskiej poszczególnych epok.

UMIEJĘTNOŚCI

Student:

- umie rozróżnić elementy chrześcijańskie i pogańskie w tradycji ludowej;

- potrafi rozpoznać motywy religijne i biblijne w utworze literackim;

- jest w stanie scharakteryzować poszczególne epoki literackie ze względu na obecność w nich motywów religijnych.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Student:

- ma świadomość wartości, jakie wnosi różnorodność kulturowa i religijna, i odnosi się z szacunkiem do jej przejawów;

- ma świadomość swej wiedzy na temat wpływu chrześcijaństwa na literaturę rosyjską oraz odczuwa potrzebę dalszego uczenia się.

Praca pisemna na wybrany przez studenta i uzgodniony z prowadzącym temat oraz test zawierający 14 pytań.

Progi procentowe niezbędne do zdobycia poszczególnych ocen:

3,0 – od 50%

3,5 – od 60%

4,0 – od 70%

4,5 – od 80%

5,0 – od 90%

5! – aby uzyskać tę ocenę, student musi wykazać się wiedzą wykraczającą poza ramy programu

Oprócz sprawdzianów do zaliczenia przedmiotu niezbędny jest również udział w zajęciach.

Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Warunki zaliczenia przedmiotu w terminie poprawkowym są takie same jak w terminie I

W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą odbywać się przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Meet oraz innych zalecanych przez UW.

nie dotyczy