Konwersatorium literaturoznawcze I/IIp Śnienie i życie. Fantastyka i realizm w literaturze francuskiej XIX wieku

w sali

Celem zajęć jest przedstawienie historii literatury francuskiej XIX wieku w kontekście dwóch charakterystycznych dla niej tendencji – z jednej strony było to dążenie do jak najbardziej zgodnego z prawdą i niemalże naukowego odwzorowania współczesnych realiów a z drugiej ucieczka od rzeczywistości w sferę marzeń i tworzenie alternatywnych światów, fantastycznych i niepokojących, zwiastujących poczynania nadrealistów.

Na wstępie zaprezentowana zostanie charakterystyka romantyzmu jako pierwszego dziewiętnastowiecznego prądu estetycznego, w którym obok literatury zaangażowanej pojawia się twórczość przedstawiająca zjawiska nadprzyrodzone, odwołująca się do wyobraźni czytelnika i oniryczna.

Jako przykład utworu opisującego rzeczywistość i społeczeństwo epoki a jednocześnie eksploatującego motyw fantastyczny zostanie omówiona powieść Balzaka pt. "Jaszczur".

Przenikanie elementów fantastyki do świata przedstawionego w estetyce romantyzmu zostanie przedstawione na podstawie opowiadań P. Meriméego oraz T. Gautiera.

W celu zaprezentowania głównych założeń estetyki naturalizmu oraz technik narracyjnych wykorzystywanych przez naturalistów zostanie przeanalizowane opowiadanie Maupassanta "Baryłeczka" oraz inne wybrane opowiadanie ilustrujące charakter fantastyki u tego autora.

Analizę utworów utrzymanych w estetyce symbolizmu poprzedzi omówienie roli marzeń i eksplorowania pokładów podświadomości przez poetów tego okresu. Jako przykład tego rodzaju twórczości zostaną przedstawione wybrane utwory poetyckie Baudelaire’a, Rimbauda i Verlaine’a. Na koniec studenci zapoznają się z utworami prozatorskimi, które pod koniec XIX wieku wykazały ograniczenia literackiego realizmu poprzez wykorzystanie m.in. elementów fantastycznych ("Wera" A. Villiers de l’Isle-Adama).

J. Adamski, Historia literatury francuskiej – zarys, Wrocław 1989.

K. Dybeł, B. Marczuk, J. Prokop, Historia literatury francuskiej, Warszawa 2005.

J. Heistein, Historia literatury francuskiej: od początków do czasów najnowszych, Wrocław 1997.

Historie osobliwe i fantastyczne: nowela francuska od Cazotte'a do Apollinaire'a, wybór, wstęp i noty J. Parvi, Warszawa, 1975.

B. Mucha, Literatura francuska XIX wieku : wykłady o literaturze i kulturze europejskiej, Piotrków Trybunalski 2005.

J. Parvi, Rzeczywitość i fantazja – szkice o literaturze francuskiej XIX wieku, Warszawa 1989.

Literatura francuska, t. II, XIX i XX wiek, red. A. Adam, Warszawa 1980.

Po zaliczeniu konwersatorium, Student...

a) zna i rozumie:

- w zaawansowanym stopniu kierunki i metodologię badań nad literaturą francuską XIX wieku (K_W04)

- w zaawansowanym stopniu główne zagadnienia z zakresu literaturoznawstwa francuskiego w odniesieniu do zagadnień związanych z realizmem i fantastyką w literaturze XIX wieku (K_W05)

- zasady analizy i interpretacji francuskich tekstów literackich z XIX wieku pod kątem realizmu odwzorowania oraz obecności elementów fantastycznych (K_W09)

- wybrane fakty, procesy i zjawiska z zakresu historii literatury francuskiej XIX wieku, w tym chronologię kierunków literackich z tego okresu (K_W10)

b) potrafi:

- planować i przygotowywać wystąpienia ustne w języku polskim, odwołując się do podstawowych ujęć teoretycznych związanych z realizmem i fantastyką w literaturze francuskiej XIX wieku (K_U05)

- przygotować pracę pisemną w języku polskim, odwołując się do wiedzy zdobytej podczas konwersatorium (K_U06)

c) jest gotów do:

- dbałości o dziedzictwo kulturowe, zwłaszcza w odniesieniu do kultury francuskiej (K_K04)

- przestrzegania podstawowych zasad etyki zawodowej oraz zasad z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego (K_K06)

- obecność obowiązkowa (dwie nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze, jeśli Student ma więcej nieobecności-dodatkowa praca)

- przygotowanie i aktywność na zajęciach (lektura zadanych tekstów, udział w dyskusji oraz zaangażowanie w pracę w grupach)

- kolokwium pisemne z wiedzy zdobytej na zajęciach (faktografia + znajomość lektur)

- praca semestralna lub prezentacja multimedialna (indywidualna lub w 2- osobowych grupach) na zadany temat

- ustne zaliczenie lektur (w zależności od wyniku kolokwium)